Kłopotliwe problemy
Stali czytelnicy już pewnie zdążyli się przyzwyczaić, że wyprawom w głąb języka angielskiego zawsze towarzyszy ryzyko napotkania problemów. Ryzyko to wzrasta, gdy jako cel obierzemy to, jak język angielski traktuje właśnie problemy.
Powody są dwojakie. Po pierwsze, sam rzeczownik problem jest kłopotliwy, bo opisuje rzeczy bardziej złożone niż tylko problemy. Może na przykład opisać zadanie matematyczne ( I had no problem solving the problem the teacher put on the whiteboard. – Nie miałem problemów z rozwiązaniem zadania, które nauczyciel zapisał na tablicy.). I, co ważne dla dalszej dyskusji, jest on rzeczownikiem policzalnym.
Jego niepoliczalny odpowiednik to trouble, który my lubimy na polski tłumaczyć jako kłopoty. Ale i to słowo ma kilka innych znaczeń. Można nim określić też wysiłek ( I’m thankful for all your trouble, but I’d be even more grateful if you didn’t cause any more trouble. – Jestem wdzięczny za cały twój wysiłek, ale byłbym jeszcze bardziej wdzięczny, gdybyś więcej kłopotów nie powodował.). Co ciekawsze, trouble może też w pewnych kontekstach wystąpić w liczbie mnogiej – jako the Troubles Anglicy opisują zarówno okres walki Irlandii o niepodległość, jak i późniejsze niepokoje w Irlandii Północnej. A skoro o niepokoju mowa, warto też wspomnieć, że trouble to również czasownik znaczący właśnie niepokoić ( If you’re going to trouble yourself about the Troubles, I may as well lament over the 1745 uprising. – Jak będziesz się niepokoić o irlandzkie walki o niepodległość, to ja zacznę rozpaczać nad [szkockim] powstaniem z 1745 roku.).
Ale angielski nie byłby angielskim, gdyby do tej pary nie dorzucił kilku bardziej wyspecjalizowanych określeń. Na przykład rzeczownikiem predicament opiszemy kłopotliwą sytuację ( Without her luggage she found herself in quite a predicament, as all her formal clothes were in the misplaced suitcases. – Bez bagażu znalazła się w bardzo kłopotliwej sytuacji, bo wszystkie jej ubrania oficjalne były w zaginionych walizkach.), a snag coś, co utrudnia lub spowalnia działania ( We were going according to plan, but a snag in the form of a software bug put us behind schedule. – Wszystko szło zgodnie z planem, ale problem w postaci błędu oprogramowania strasznie nas opóźnił). Spóźnienia są zresztą same tematem na odrębny artykuł. No trouble solving a problem marcin.wilczek@gmail.com facebook.com/podstepne.slowka