Proszę wstać! Nauka idzie!

Na ratunek: dzieciom z FAS

Przedmiot sprawy: Alkoholowy zespół płodowy dotyka dzieci, których matki, będąc w ciąży, piły alkohol. Objawia się on zaburzeniami pamięci, pogorszeniem rozwoju behawioralnego, wysokim poziomem depresji, niskim IQ, problemami z sercem. W badaniach przeprowadzonych na szczurach, oseskom, których matkom podawano w trakcie ciąży alkohol, po narodzinach przez 10 dni aplikowano tyroksynę lub metforminę. Tyroksyna jest hormonem produkowanym przez tarczycę, którego poziom jest obniżony zarówno u matek pijących alkohol, jak i u ich dzieci. Metformina obniża poziom cukru, który jest podwyższony u alkoholików. Podanie jednego z tych związków poprawiało rozwój osesków. Obydwa te związki regulują metylotransferazę 1 – enzym krytyczny dla rozwoju mózgu. (AU)

Orzeczenie: Dzieci nie muszą być ofiarami alkoholu spożywanego przez ich mamy.

Pod lupą: umiejętności językowe

Przedmiot sprawy: Badacze z University of Kansas odkryli, że dzieci w łonie matki od ósmego miesiąca ciąży potrafią już odróżnić, czy ktoś mówi do nich po angielsku czy po japońsku. W badaniu odtwarzano maluchom głos mówiący najpierw w znanym im języku angielskim i za pomocą bardzo czułego, nieinwazyjnego urządzenia – biomagnetometru rejestrowano m.in. bicie serca dzieci. Następnie odtwarzano głos tej samej osoby, ale mówiącej po japońsku lub drugi raz po angielsku. Częstotliwość bicia serca dzieci wyraźnie się zmieniała przy zmianie na język im obcy. Języki te różni rytmiczność i ta cecha jest najprawdopodobniej przez nie rozpoznawana. (KR)

Orzeczenie: Nauka języków obcych zaczyna się w życiu płodowym.

Uwspólnione: bakterie

Przedmiot sprawy: Pary mieszkające razem nie tylko dzielą ze sobą życie, codzienne troski czy poranną kawę, ale nawet uwspólniają bakterie. Kanadyjscy naukowcy przebadali pod tym kątem ponad 330 wymazów z 17 miejsc na ciele uczestników doświadczenia. Okazało się, że mikroflora par mieszkających wspólnie jest tak podobna, że na podstawie stworzonego algorytmu można było wskazać, kto z kim mieszka z 86-procentową dokładnością. Co ciekawe, najbardziej podobne pod względem składu bakteryjnego są stopy. Z kolei bakterie pobrane z uda pomagają raczej określić płeć osoby niż jej partnera. (MK)

Orzeczenie: Decydując się na przeprowadzkę do partnerki, licz się z przejęciem jej bakterii.

Oskarżana: za nowotwór jelita

Przedmiot sprawy: Amerykańscy naukowcy zaobserwowali, że obecność bakterii Streptococcus gallolyticus pobudza do wzrostu komórki nowotworowe jelita grubego. Badania zostały przeprowadzone in vitro na liniach komórek nowotworowych i na myszach. Wcześniej zanotowano wzrost tej bakterii na guzach nowotworowych jelita grubego u niektórych pacjentów. Na razie nie wiadomo, czy mikroorganizm jest bezpośrednią przyczyną rozwoju raka tego organu. Poznanie mechanizmu działania bakterii może usprawnić walkę z tą ciężką chorobą. (PRJ)

Orzeczenie: Z ostatecznymi wnioskami musimy być ostrożni, ale warto zapobiegać wszelkim infekcjom.

Niedietetyczne: słodziki

Przedmiot sprawy: Słodziki będące alternatywą dla cukru, które znajdują się w wielu produktach od syropów na kaszel po sosy do sałatek, mogą prowadzić do znacznego przybierania na wadze – twierdzą kanadyjscy naukowcy. Niebezpieczeństwo rozwoju cukrzycy, nadciśnienia, chorób serca czy otyłości jest związane z konsumpcją sztucznych słodzików, m.in. aspartamu. Takie wnioski wyciągnęli badacze po przeanalizowaniu 37 badań naukowych, w których wzięło udział ponad 400 tysięcy osób na przestrzeni dziesięciu lat. Może się to wiązać z niezbadanym do tej pory wpływem tych substancji słodzących na mikroflorę bakteryjną zamieszkującą nasz organizm. (PRJ)

Orzeczenie: Może bezpieczniej będzie ograniczyć „słodkie” produkty.

Rozmowa: kontrolowana

Przedmiot sprawy: Najnowsze badania baskijskich naukowców wykazały, że fale mózgowe dwóch osób mogą synchronizować się w trakcie rozmowy. To zgranie może być kluczem do rozumienia języka i komunikacji interpersonalnej. W doświadczeniach analizowano częstotliwość fal mózgowych dwóch obcych sobie osób tej samej płci, oddzielonych ekranem, które po raz pierwszy rozmawiały ze sobą. Synchronizacja jest możliwa jedynie wtedy, gdy dwie osoby są całkowicie zaangażowane w rozmowę. Dotychczas wydawało się, że tylko mózg odbiorcy dostosowuje się do informacji z otoczenia. Dopasowanie jest możliwe dzięki fizycznym własnościom dźwięku wiadomości werbalnych. Badania mogą być przydatne w terapii osób mających problemy z komunikacją. (AU)

Orzeczenie: Dobra komunikacja wymaga zaangażowania.

Podejrzana: epigenetyka

Przedmiot sprawy: Jesteśmy czymś więcej niż sumą naszych genów. Oprócz informacji zawartej w samej sekwencji DNA istnieją jeszcze tzw. mechanizmy epigenetyczne odpowiadające za to, które geny są włączane, a które wyłączane w danym momencie i/lub określonych komórkach. Na działanie mechanizmów epigenetycznych wpływ mają czynniki środowiskowe, takie jak np. dieta, choroby, styl życia. Naukowcy debatują od dawna, czy i w jakim stopniu zmiany epigenetyczne akumulowane w trakcie życia mogą przekraczać granice pokoleniowe i czy poza samym DNA są również dziedziczone przez dzieci, a nawet wnuki. Teraz badacze z Instytutu Immunologii i Epigenetyki Max-Planck we Fryburgu dorzucili kolejny dowód. Pokazali, że u muszki owocowej nie tylko DNA jest dziedziczone, ale również pewne modyfikacje epigenetyczne, które następnie uczestniczą w regulowaniu ekspresji genów u potomstwa. (KR)

Orzeczenie: Wygląda na to, że nie tylko DNA dziedziczymy od rodziców.