Niezwykli zdobywcy przestworzy

Warto wiedzieć więcej

Zanim w kosmos ruszyli ludzie, próbowano wysłać tam zwierzęta. 19 września 1783 roku troje niecodziennych podróżników – owca, kogut i kaczka – zostało wyniesione balonem doświadczalnym na wysokość ok. 460 m, po czym szczęśliwie wróciło na Ziemię. Podobno testy rakietowe – z udziałem myszy i szczurów – przeprowadzano już na początku XIX wieku. Lecz prawdziwy podbój przestworzy rozpoczął się dopiero w połowie XX wieku. 11 czerwca 1948 r. Amerykanie ku gwiazdom wysłali rezusa Alberta. Niestety, lotu nie przeżył. Więcej szczęścia miały małpa Yorick i 11 towarzyszących jej myszy, gdy 20 września 1951 roku dotarły w górne warstwy atmosfery ziemskiej i z niej powróciły. Podobnie jak Patricia i Mike – makaki jawajskie, które wraz z dwiema białymi myszami 21 maja 1952 r. wzniosły się na wysokość 62 kilometrów. Kolejne próby z udziałem rezusów odbyły się 4 grudnia 1959 r. i 21 stycznia 1960 r. A później zastąpi- ły je w testach szympansy. Wszystkie te małpy lot przeżyły.

Radzieccy naukowcy do testowania swoich rakiet wykorzystywali głównie psy. Jako pierwsze 15 sierpnia 1951 roku wysłano Cygana i Dezika, które dotarły na wysokość 100 kilometrów, po czym bezpiecznie wróciły. Niestety, podczas prób lotu na wyższe pułapy życie straciły suczki: Czajka, Lisiczka, Pchełka i Muszka, a także słynna Łajka, wysłana na orbitę okołoziemską 3 listopada 1957 roku. Był to start bez zaplanowanego powrotu. Dopiero Biełka i Striełka oraz myszy i muszki owocowe wysłane w przestrzeń 20 sierpnia 1960 roku powróciły całe.