Koledzy i przyjaciele, czyli o fałszywych przyjaciołach

Przyjaciele mają tę jedną wspólną cechę, że często irracjonalnie obdarzamy ich sporym zaufaniem. Często też, w przypadku tych mniej uczciwych, zaufanie to sprowadza na nas niemałe kłopoty. Języki nie są wyjątkiem od tej reguły – nierzadko bowiem dwa różne słowa albo wyrażenia są łudząco podobne, jednak ich znaczenia mają niewiele wspólnego.

Co gorsza, pojawiają się one w sytuacjach codziennych – zwłaszcza takich, w których polskie słowo brzmi już, jakby je zapożyczono z języka obcego. „Tort”, na przykład, znajdzie zastosowanie w języku angielskim, opisując nie wypiek, bo ten nazwiemy cake, a delikt ( The judge ruled that a tort, not a crime had been committed when the defendant destroyed the wedding cake. – Sędzia uznał, że oskarżony dopuścił się deliktu, nie przestępstwa, gdy zniszczył tort weselny.). W kontekście kulinarnym warto też pamiętać o podobnie wymawianej parze „szef” i chef. Ten pierwszy dowodzi dowolnym zespołem pracowników i po angielsku nazywa się boss, ten drugi kieruje tylko pracą kuchni ( My boss always had a dream of becoming a famous chef. – Mojemu szefowi zawsze marzyło się zostanie słynnym szefem kuchni.).

Nie tylko rzeczowniki zresztą wykazują się tą zdradziecką cechą. Przymiotnik actual może na pierwszy rzut oka kojarzyć się z polskim „aktualny”, ale znaczeniowo mają niewiele wspólnego. Actual to bowiem odpowiednik polskiego „rzeczywisty”, a coś po polsku aktualnego opiszemy przymiotnikiem current ( The king was never the most powerful person in his realm, the actual ruler was somebody else. – Król nigdy nie miał pełni władzy w królestwie, rzeczywistym władcą był ktoś zupełnie inny.). Inną często myloną parą przymiotników jest „sympatyczny” i sympathetic, z których pierwszy opisze kogoś miłego, po angielsku zwanego też nice, a drugi kogoś albo współczującego, albo przychylnego jakiejś sprawie ( Although I’m sympathetic to the cause, it’ll take more than a nice puppy to win my full support. – Mimo że jestem sprawie przychylny, żeby w pełni mnie przekonać, potrzeba będzie czegoś więcej niż sympatycznego szczeniaczka.).

Aż prosi się o poruszenie tematu czasowników, ale na to potrzeba więcej przestrzeni, niż oferuje jeden akapit. I o nich już wkrótce. Actually sympathetic to current chefs marcin.wilczek@gmail.com facebook.com/podstepne.slowka