Propozycja nowego budżetu
Cięcia w rolnictwie, ale więcej na naukę
Unia da mniej na rolnictwo, ale więcej na naukę.
Komisja Europejska przedstawiła plan budżetu na lata 2021 – 2027, który ma wynieść 1,279 bln euro. Przewidziano cięcia w wydatkach na politykę rolną, ale zwiększenie budżetu na bezpieczeństwo, imigrację i badania naukowe. W nowym planie przewidziano też mechanizm uzależniający wypłatę funduszy od praworządności.
Wyjście Wielkiej Brytanii z Unii spowoduje lukę nawet 15 mld euro rocznie. Proponowany budżet stanowi 1,1 proc. dochodu narodowego wszystkich państw bloku, czyli 27 po brexicie. Obecnie to 1 proc. Budżet musi zostać zatwierdzony przez przywódców UE i Parlament Europejski. Komisja, władza wykonawcza w UE, podkreśla, że zatwierdzenie budżetu jest sprawą pilną.
Amerykańska Polonia jest oburzona i zszokowana. Polscy politycy protestują. Władze Jersey City w stanie New Jersey zamierzają przenieść w inne miejsce pomnik Ludobójstwa Katyńskiego.
To najbardziej znany pomnik Katyński na świecie. Został odsłonięty w maju 1991 roku w prestiżowym miejscu – na Exchange Place nad brzegiem rzeki Hudson naprzeciwko Manhattanu i bliźniaczych wież World Trade Center. Autorem projektu jest mieszkający w USA artysta rzeźbiarz Andrzej Pityński. Pomnik przedstawia zakneblowanego polskiego oficera z rękami związanymi z tyłu i z wbitym w plecy bagnetem nasadzonym na karabin.
Zamiaru usunięcia monumentu burmistrz Jersey Steven Fulop nie skonsultował z Polonią. Po prostu 30 kwietnia napisał na Twitterze: „Przeniesiemy pomnik z Exchange Place i tymczasowo go przechowamy w DPW (Departament Prac Publicznych), aby nie został uszkodzony. Podejmujemy prace inżynieryjne przygotowujące teren pod park”. Na miejscu pomnika ma powstać park i tereny zielone z ław-
Co się proponuje? Rolnictwo: cięcia obejmujące dwa rodzaje największych wydatków. Mniej o 5 proc. dla wspólnej polityki rolnej i mniej o 7 proc. dla polityki spójności. Wypłaty dla rolników mają być bardziej wyważone, by wspierać gospodarstwa małe i średniej wielkości.
Bezpieczeństwo i migracja: budżet na ochronę granic, migrację i uchodźców ma wzrosnąć z 12 do 33 mld euro. Zwiększona ma zostać liczba personelu strzegącego zewnętrznych granic UE i wybrzeży – z 1200 do 10 tys.
Edukacja i badania naukowe: fundusze na badania naukowe, innowacje i cyfryzację mają być większe o 64 proc. Podwojono środki na program wymiany studenckiej Erasmus Plus, tak aby można było nim objąć więcej osób także ze środowisk nieuprzywilejowanych.
Praworządność: nowy mechanizm pozwoli wstrzymać wypłatę funduszy państwom, w których zasady praworządności byłyby zagrożone. To może nie spodobać się Polsce i Węgrom, oskarżanym o brak poszanowania tych wartości. Powiązanie wypłacania fun- kami. Prace budowlane rozpoczną się już w lipcu.
Steven Fulop pochodzi z rodziny żydowskich imigrantów z Rumunii i jest w Jersey bardzo popularnym politykiem. W 2017 roku został ponownie wybrany na burmistrza z rekordowym poparciem 78 procent. Lubi komunikować się przez Twittera – nie zawsze z dobrym skutkiem. Wywołał irytację społeczności Bayonne, ponieważ wydrwił charakterystyczne dla tego miasta „pudełkowate” domy i ich mieszkańców.
Jersey City jest bastionem demokratów, którzy rządzą tu od zawsze. Miejscowa Polonia przeważnie głosuje na republikanów, nie jest więc ulu- duszy z praworządnością ma być sposobem na wzmocnienie wartości europejskich tam, gdzie presja polityczna się nie sprawdza.
Przewidziano nowe fundusze na pomoc państwom w reformowaniu ich gospodarek lub radzenie sobie ze wstrząsami gospodarczymi. Dla państw, które zdecydują się przystąpić do unii walutowej, dostępna będzie pomoc strukturalna. – Zaproponowaliśmy pragmatyczny plan, który pozwoli działać skuteczniej za mniejsze pieniądze – powiedział przewodniczący Komisji Europejskiej Jean-Claude Juncker. – Dzięki pierwszemu w historii mechanizmowi praworządności zapewnimy rozsądne zarządzanie finansami. Oznacza to odpowiedzialne zarządzanie pieniędzmi naszych podatników. Jego zdaniem Komisja Europejska i przedstawiciele państw członkowskich już w czerwcu powinni obradować nad przedstawionym planem budżetowym.
Zwiększenie szczelności zewnętrznych granic UE ma przywrócić swobodę poruszania się i doprowadzić do zlikwidowania granic wewnątrz Unii, które pojawiły się na skutek kryzysu uchodźczego.
W odpowiedzi na ograniczenie funduszy na rolnictwo francuski minister bieńcem władz; zresztą liczba Polaków w regionie się zmniejsza. W 1972 roku w Hudson County polskie pochodzenie deklarowało około 100 tysięcy osób obecnie tylko 21 tysięcy.
Pogłoski o planach usunięcia pomnika krążyły od lat, bowiem teren nad rzeką Hudson stawał się dla inwestorów coraz bardziej atrakcyjny. Gdy w końcu burmistrz ujawnił zamiary, wywołał gniew Polonii i funkcjonariuszy państwa polskiego. – Jestem w szoku z powodu takiej decyzji. Pieniądze, poli- tyka i żądza władzy są znowu ważniejsze niż historia bliska Polakom – stwierdziła Bożena Urbankowska, skarbnik Komitetu Pomnika Katyńskiego.
Ambasador RP w Waszyngtonie Piotr Wilczek zajął zdecydowane stanowisko: „Jestem zaniepokojony nagłym oświadczeniem burmistrza Jersey City Stevena Fulopa, dotyczącym pomnika Pamięci Ofiar Ludobój- rolnictwa Stephane Travert powiedział: – Drastyczne, masywne cięcie na ślepo jest po prostu nie do pomyślenia. Holenderski premier Mark Rutte uznał, że dla jego kraju ten plan jest „nie do przyjęcia” oraz że: – Mniejsza Unia oznacza mniejszy budżet. Oznacza to cięcie wydatków i poskromienie ambicji. Co więcej, obciążenie finansowaniem budżetu nie zostało podzielone sprawiedliwie.
Niemieccy ministrowie spraw zewnętrznych i finansów także wezwali do bardziej sprawiedliwego obciążenia państw członkowskich, choć jednocześnie zadeklarowali: – Jesteśmy gotowi wziąć na siebie odpowiedzialność za wzmocnienie UE. Holandia, Austria, Szwecja i Dania zaatakowały natomiast plany Brukseli, by zlikwidować rabaty, czyli unijne mechanizmy pozwalające wpłacać do wspólnej kasy mniej, niż wynikałoby to z zasad obowiązujących w UE. A skąd mają pojawić się w budżecie dodatkowe pieniądze? Propozycje pozyskania nowych funduszy w kwocie nawet 22 mld euro rocznie obejmują m. in. 20 proc. przychodów z Europejskiego Systemu Handlu Emisjami oraz narodowy udział zależny od ilości plastiku niepoddanego recyclingowi – 0,80 euro za kilogram. (AS) stwa Katyńskiego w Exchange Place, a także brakiem dialogu w tej sprawie ze społecznością Amerykanów polskiego pochodzenia. Pomnik katyński został odsłonięty w 1991 roku po trwających dekadę staraniach społeczności polsko-amerykańskiej w Jersey City – staraniach wielu weteranów polskiego i amerykańskiego pochodzenia”.
Zamiar likwidacji monumentu dla korzyści deweloperów nie podoba się też miejscowej społeczności. W internetowej ankiecie, zorganizowanej przez „Jersey Journal”, ponad 90 procent głosujących opowiedziało się za tym, aby pomnik katyński pozostał.
Być może liczne protesty sprawiły, że władze Jersey City złagodziły zamiary. Burmistrz Steven Fulop zapowiedział, że po utworzeniu parku pomnik wróci na miejsce. Inne zdanie na ten temat ma Mike DeMarco, szef firmy deweloperskiej Mack-Cali, która ma realizować rewitalizację terenu. DeMarco powiedział, że decyzja co do losów pomnika należy do władz miasta, ale on uważa, że monument powinien zostać przeniesiony w inne miejsce. – Nie sądzę, że jest właściwe, by taki pomnik stał w głównej części metropolii. Jest trochę makabryczny... Nie wyobrażam sobie, ile matek tędy przechodzi i musi to tłumaczyć swoim dzieciom – wywodził deweloper. Stwierdził także, że pogląd, iż Rosjanie to ci, którzy wbijają nóż w plecy, „w dzisiejszych czasach jest nie do końca politycznie poprawny”. (KK)