Muzea i galerie świata
Stara Pinakoteka w Monachium.
Stara Pinakoteka (Alte Pinakothek) w Monachium jest jednym z największych i najbogatszych muzeów świata. Można w nim zobaczyć około 800 dzieł malarstwa europejskiego od XIV do XVIII stulecia i są to niemal wyłącznie obrazy o nieprzemijającej wartości.
Ich ekspozycja została tak zaprojektowana, żeby zwiedzający mógł poznać specyficzne cechy najważniejszych szkół malarstwa europejskiego, a jednocześnie czerpać zadowolenie z obcowania z dziełami największych mistrzów. Stara Pinakoteka jest najważniejszą częścią Bawarskich Państwowych Zbiorów Malarstwa. Do tego zespołu należą też: Nowa Pinakoteka, zbiory sztuki nowoczesnej w Pina- kothek der Moderne, Galeria Schacka oraz 13 oddziałów w różnych miastach Bawarii, a ich zasoby liczą ponad 30 tysięcy płócien. Ponadto filie proponują interesujące wystawy, jak na przykład arcydzieła baroku europejskiego w galerii zespołu pałacowo-ogrodowego w Schleissheimie pod Monachium, europejskiego malarstwa XV – XVIII wieku w Aschaffenburgu czy kolekcja dzieł szwabskich mistrzów późnego gotyku i wczesnego renesansu w Augsburgu.
Zbiory Starej Pinakoteki powstały dzięki kolekcjonerskiej pasji kilku linii i kilku pokoleń panującego w Bawarii rodu Wittelsbachów, jednego z najstarszych rodów niemieckich. Na losy kolekcji miały wpływ rozmaite czynniki: zainteresowanie lub brak zainteresowania poszczególnymi malarzami czy szkołami, moda i osobiste upodobania kolekcjonerów, na koniec zwykły przypadek. Istotną rolę odegrały również wydarzenia historyczne: wojny, sekularyzacja, przejście władzy do innej linii rodu, kiedy zabrakło spadkobiercy.
Tych, którzy stworzyli podwaliny zbiorów, interesowało malarstwo im współczesne. W wieku XVII kolekcjonerzy zachwycali się artystami włoskimi poprzedniego stulecia i malarstwem barokowym, zapomnieli o własnych artystach czasów wcześniejszych, a malarzy włoskich i niderlandzkich XV wieku nie znali. Dopiero na początku XIX wieku, w epoce romantyzmu, na fali powszechnego zainteresowania średniowieczem zwrócili się ku malarstwu niemieckiemu z czasów przed Dürerem i ku wczesnemu malarstwu niderlandzkiemu. Trzeba tu wspomnieć o nabytej przez Ludwika I kolekcji Boisserée, składającej się wyłącznie z dzieł „starych” twórców niderlandzkich i niemieckich. Pod koniec XIX wieku zwrócono uwagę na sztukę późnego renesansu i manieryzmu. Malarze francuscy i hiszpańscy nie cieszyli się większymi względami, a najcenniejsze nabytki malarstwa tych szkół pochodzą z XX wieku (...).
Podczas drugiej wojny światowej gmach Pinakoteki został niemal całkowicie zniszczony przez bomby lotnictwa aliantów. Na szczęście obrazy ze Starej Pinakoteki wywieziono i ukryto w schronach – do 1942 roku w Monachium, później poza miastem. W 1953 roku, żeby zdobyć środki na odbudowę gmachu, powołano Towarzystwo Przyjaciół Pinakoteki, a na stanowisko dyrektora powrócił Ernst Buchner. Dzięki jego współpracy z architektem Hansem Doelgastem galeria została odbudowana i przywrócona niemal do pierwotnego wyglądu, mimo że wprowadzono pewne zmiany. Główne wejście przeniesiono z elewacji wschodniej na północną oraz nie rekonstruowano sztukaterii sufitów, dekoracji malarskich i złoceń. W dolnej kondygnacji utworzono odpowiednio wyposażone magazyny. Wprowadzono nowoczesny system sztucznego oświetlenia: wszystkie źródła światła zostały ukryte, uzupełniały je specjalne reflektory. Nie rekonstruowano elewacji, wypełniając ubytki ścian zwykłym murem ceglanym, żeby wyglądały jak „rany” i przypominały o tragedii zniszczenia Pinakoteki. Podczas prac nad odbudową gmachu dyrekcja zdobywała dalsze środki finansowe, urządzając wystawy najważniejszych dzieł w Monachium i w innych miastach europejskich, jak w 1946 roku w monachijskim Domu Sztuki, a w kwietniu i czerwcu 1948 roku w Brukseli.
W latach 1994 – 1998 Stara Pinakoteka została zamknięta i poddana gruntownej restauracji. Najcenniejsze obrazy wystawiano wówczas w Nowej Pinakotece. Dla zwiedzających sale muzealne ponownie otwarto 23 czerwca 1998 roku.
Dzisiaj Stara Pinakoteka to nowoczesne muzeum i wielkie centrum naukowe. Są tam często organizowane wystawy tematyczne ze zbiorów własnych, wystawia się też obrazy z innych kolekcji. Pracownicy muzeum oferują zwiedzającym bardzo zróżnicowany program odczytów i koncertów. (Oprac. HM) https://www.pinakothek.de Adres: Barer Str. 27, 80333 Monachium, Niemcy. Wejście: Theresienstrasse.
Otwarte: wtorek 10 – 20; środa – niedziela 10 –18.
Bilet 7 euro (w niedzielę 1 euro), dla posiadaczy Munich Card zniżka 2 euro; goście poniżej 18. roku życia – wstęp wolny. Karta wstępu do pięciu muzeów – 29 euro.
Nie ma parkingu. Najlepiej skorzystać z tramwaju (27) i U-Bahn (U2, U3, U4).