Proszę wstać! Nauka idzie!

Mózgi: kobiet i mężczyzn

Przedmiot sprawy: Kobiety w podeszłym wieku często są bardziej sprawne umysłowo niż mężczyźni, dlatego że ich mózgi są „młodsze” o cztery lata od mózgów panów będących w tym samym wieku metrykalnym – ogłosili uczeni. Badanie dotyczyło wpływu procesów metabolicznych na wydajność mózgu i starzenie się. Naukowcy analizowali skany PET (pozytonowa tomografia emisyjna) mózgów kobiet i mężczyzn w wieku od 20 do 82 lat. Dzięki nim możliwa jest obserwacja przepływu tlenu i glukozy przez tkankę nerwową, który jest wizytówką sprawności mózgu. Im jest on wolniejszy, tym gorsze jest odżywienie tkanki nerwowej i tym „starszy” jest mózg. Różnice można było zaobserwować już u najmłodszych uczestników badania. (ZK)

Orzeczenie: Panowie są na straconej pozycji.

Pomocna: siła serca

Przedmiot sprawy: Niedogodnością implantów wszczepianych do organizmu, np. rozruszników serca czy defibrylatorów, jest to, że działają one na baterie, które muszą być wymieniane po 5 – 10 latach, co wiąże się zwykle z uciążliwą ingerencją chirurgiczną. Aby to obejść, amerykańscy naukowcy wpadli na pomysł, by do ładowania implantów wykorzystać serce pacjenta. Do tego celu użyli specjalnej porowatej konstrukcji z cienkiego polimeru o właściwościach piezoelektrycznych, czyli materiału, na którym pod wpływem naprężeń mechanicznych pojawia się ładunek elektryczny. Dzięki temu nawet najmniejszy ruch serca można zamienić na energię elektryczną ładu- jącą implant. Pierwsze próby na zwierzętach wypadły bardzo pomyślnie. Naukowcy szacują, że badania kliniczne umożliwiające zastosowanie rozwiązania u pacjentów zajmą co najmniej 5 lat. (MK)

Orzeczenie: Serce jak dzwon i ładowarka.

Podsłuchane: laserowe słowa

Przedmiot sprawy: Amerykańscy naukowcy zaprezentowali nowe zastosowanie laseru – przekazywanie informacji dźwiękowych. Wykorzystali oni efekt fotoakustyczny, w którym impulsy świetlne po zaabsorbowaniu przez jakiś materiał (np. przez parę wodną z powietrza), są przetwarzane na dźwięk. Naukowcy dobrali odpowiednio intensywności i długości fal i opracowali mechanizm pozwalający na koncentrację sygnału w określonym miejscu. Dzięki temu udało się laserowo przesłać dźwięk słyszalny dla ludzkiego ucha. Na razie metoda pozwala na przekazywanie na odległość kilkunastu metrów dość trudnego w odbiorze, zakłócanego brzęczeniem sygnału. Inżynierowie zamierzają udoskonalić „dźwiękowy laser”, tak żeby służył do komunikacji np. w głośnym otoczeniu czy do przekazywania informacji o niebezpieczeństwie. (MK)

Orzeczenie: Zamiast szeptać, będziemy „laserować” słówka do ucha.

Zamiast narkozy: śmiech

Przedmiot sprawy: Neurobiolodzy z Emory Health Sciences prawdopodobnie odkryli sposób na bezpieczne operowanie mózgu bez narkozy. Operacje w stanie czuwania są niekiedy konieczne, aby pacjent mógł informować lekarzy o swoich odczu- ciach lub żeby kontrolować funkcjonowanie jego zmysłów czy umiejętności takich jak mowa. Elektryczna stymulacja specyficznego miejsca w mózgu położonego w obręczy powoduje nieodpartą potrzebę śmiania się, po której następuje wyciszenie i poczucie szczęścia. Metoda została wykorzystana do przeprowadzenia operacji mózgu u w pełni świadomej pacjentki z epilepsją. Naukowcy mają nadzieję, że elektrostymulacja tego obszaru mózgu może stać się nie tylko narzędziem do „uspokajania” pacjentów przed operacją, ale może pomóc w terapii chorób, takich jak chociażby depresja. (SS)

Orzeczenie: Więcej śmiechu, spokoju i szczęścia przydałoby się czasem każdemu.

Na apetyt: komarów

Przedmiot sprawy: Choć zima w pełni, naukowcy z Rockefeller University nie zapominają o krwiożerczych komarach. Odkryli, że po podaniu leku na nadwagę komary tracą apetyt na krew i to nawet na kilka dni. Badaczom udało się również zidentyfikować receptor, który odpowiada za kontrolę i wyłączanie uczucia głodu u komarów. Co ciekawe, nie tylko środki na nadwagę okazały się skuteczne. Znaleziono związek, który mógłby zostać użyty w terenie. Dzięki badaniom możliwe jest zastosowanie całkowicie nowego podejścia do walki z tymi nieprzyjemnymi owadami. (PRJ)

Orzeczenie: Czy rejs po Mazurach bez komarów będzie niebawem możliwy?

Blokada: nasieniowodów

Przedmiot sprawy: W poszukiwaniu skutecznej i odwracalnej męskiej antykoncepcji naukowcy zainspirowali się drinkiem o nazwie Galaxy, którego kolorowe warstwy mieszają się pod wpływem ciepła. Badacze zablokowali ujście nasieniowodów u szczurów po wstrzyknięciu do nich czterech warstw substancji: hydrożelu będącego fizyczną barierą dla plemników, nagrzewających się w podczerwieni nanocząstek złota, EDTA niszczącego hydrożel o zabójczym działaniu dla plemników i kolejną warstwę złotych nanocząstek. Po takim zabiegu szczury nie mogły zapłodnić samic przez ponad dwa miesiące. Po kilkuminutowym naświetlaniu promieniami podczerwonymi szczurom przywrócono płodność. (SS)

Orzeczenie: Taki złoty koktajl z pewnością przypadłby do gustu niejednej parze.

Na płodność: marihuana

Przedmiot sprawy: Okazjonalne palenie marihuany może poprawić męską płodność dzięki stymulacji produkcji spermy – donoszą amerykańscy naukowcy. Badanie dotyczyło 662 białych mężczyzn w wieku około 36 lat, którzy zapalili w swoim życiu skręta, oraz tych, którzy nigdy tego nie zrobili. U tych drugich stężenie plemników było ponaddwukrotnie niższe niż przyjęte normy. W grupie palących tylko 5 proc. panów miało mniej nasienia niż 15 mln/ml, u niepalących odsetek ten był wyższy i wyniósł 12 proc. Obserwacja jest zdumiewająca, tym bardziej że wcześniejsze testy ujawniły negatywny efekt zażywania marihuany na płodność. Uczeni tłumaczą to pobudzeniem systemu endokannabinoidowego, którego wpływ na ilość produkowanego nasienia był znany wcześniej. Badacze zaznaczają, że nie wiadomo, czy marihuana ma taki wpływ na płodność, czy poziom testosteronu wpływa na to, że panowie częściej sięgają po „zioło”. (ZK)

Orzeczenie: Za mało dowodów, by uniewinnić marihuanę.