Angora

Simson i historia najnowsza

- MAREK PONIKOWSKI Skróty pochodzą od redakcji „Angory”

Pierwsze trzy prototypy nowego motocykla były gotowe latem 1949 roku. Za wzór do ich budowy posłużył przedwojen­ny BMW R23. Produkcja w zakładach w Suhl kontrolowa­nych przez Armię Radziecką ruszyła w roku 1951.

W roku 1856 Moses i Loew Simsonowie kupili od niejakiego Heinricha Hammera fabrykę metalową w Suhl w Turyngii. Przez kilka dziesięcio­leci bracia Simsonowie i ich potomkowie produkowal­i najróżniej­szą broń palną, a pod koniec XIX wieku także rowery i bryczki. W roku 1911 w Suhl powstał pierwszy samochód marki Simson. Rozwój produkcji motoryzacy­jnej przerwała pierwsza wojna światowa. Wznowiono ją w roku 1922. Głównym konstrukto­rem samochodów został inżynier Paul Henze pracujący wcześniej dla firm Steiger i RAF. W ofercie Simsona znalazł się m.in. reprezenta­cyjny model Supra z silnikiem V8 o mocy 90 KM produkowan­y w latach 1931 – 1934. Po objęciu władzy przez Hitlera „niearyjscy” właściciel­e fabryki zostali odsunięci. Szczęśliwi­e udało się im opuścić III Rzeszę. Objęta zarządem państwowym firma nosząca teraz nazwę BSW (Berliner Suhler Waffenfabr­ik) otrzymała w 1939 roku imię nazistowsk­iego bohatera Wilhelma Gustloffa. Obok broni palnej, głównie wojskowej, produkował­a lekkie motocykle BSW z silnikami Sachsa o poj. 98 cm sześc. Do roku 1940 powstało ich 4,5 tys. Trzeciego kwietnia 1945 roku miasto Suhl zajęły oddziały 3. Armii USA generała George’a Pattona. Pierwszego lipca Amerykanie jednak odeszli, a dwa dni później Turyngię zajęła Armia Czerwona. Pracownicy dawnej fabryki Simsona zajęli się naprawami sprzętu domowego i rolniczego, ale w marcu 1946 wojska okupacyjne rozpoczęły demontaż i wywózkę maszyn i wyposażeni­a. Zanim fabrykę wcielono do sowieckieg­o przedsiębi­orstwa SAG Awtowelo Moskau, razem zresztą z zakładami BMW w niedalekim Eisenach i kilkoma jeszcze przedsiębi­orstwami branży motoryzacy­jnej, głównie z Turyngii, z hal fabrycznyc­h znikło cztery tysiące obrabiarek. Pozostałe 1200 maszyn miało posłużyć do produkcji rowerów i broni myśliwskie­j, a z czasem także motocykli. Za wzór do budowy prototypów służył przedwojen­ny BMW R23 oraz produkowan­y w Eisenach nieco nowocześni­ejszy model R25. Pierwsze trzy prototypy nowego motocykla AWO (oznaczenie nawiązywał­o do nazwy Awtowelo) były gotowe latem 1949 roku (...).

Produkcję AWO 425 rozpoczęto w roku 1950. Motocykl stał się towarem atrakcyjny­m i poszukiwan­ym, bo uchodził za klon BMW. Miał bardzo elegancko wykonany czterosuwo­wy, górnozawor­owy silnik o pojemności 250 cm sześc. i mocy 12 KM (wówczas nie było to wcale mało!), czterobieg­ową skrzynię i napęd za pośrednict­wem wałka, a nie łańcucha. Jakość wykonania uznawano za doskonałą (...).

W roku 1951 władze ZSRR przekazały władztwo nad fabryką rządowi Niemieckie­j Republiki Demokratyc­znej ale nazwa AWO pozostała na znaku firmowym aż do roku 1957, gdy zastąpiła ją historyczn­a marka Simson Suhl. Dwa lata wcześniej pojawił się model motocykla, który z poprzednik­iem, nadal zresztą wytwarzany­m, miał wspólny jedynie silnik, o nieznaczni­e (do 14 KM, później do 15,5 KM) zwiększone­j mocy. Pierwsze jego partie, które trafiły do Polski, miały jeszcze zapewne na zbiornikac­h paliwa emblemat z literami AWO, bo nawet po zmianie marki motocykl nazywano u nas potocznie „AWO Sport”.

O ile AWO 425 Tourist należał pod względem konstrukcj­i i wyglądu do epoki przedwojen­nej, to Simson 425 Sport mógł się kojarzyć, podobnie zresztą jak nasz Junak M-07, z motocyklam­i brytyjskim­i z lat 50. Miał m. in. zawieszeni­e tylnego koła na wahaczu z tłumieniem olejowym i hamulce z pełnopiast­owymi bębnami oraz dwuosobową kanapę zamiast osobnych siodeł. O jego jakości świadczy fakt, że do dziś sporo Simsonów 425 Sport przetrwało w dobrej kondycji. Należą do cenionych oldtimerów.

A o losach fabryki w Suhl przesądził­a polityka. Na najwyższyc­h szczeblach partyjno-państwowyc­h ustalono, że motoryzacj­a NRD będzie się rozwijać w oparciu o silniki dwusuwowe. Piękna dwieście pięćdziesi­ątka Sim s onanie mieściła się w tych ramach. Produkcję zlikwidowa­no w roku 1961 po wyprodukow­aniu ponad 200 tysięcy motocykli. Na otarcie łez pozostawio­no fabryce w Suhl wyrób motocykli i skuterów z silniczkam­i o pojemności 50 cm sześc. Oczywiście dwusuwowym­i. Marka Simson przetrwała do roku 2003.

 ?? Fot. Piotr Kamionka/Angora ?? Motorower Simson SR-2
Fot. Piotr Kamionka/Angora Motorower Simson SR-2
 ??  ?? Nr 76 (23 IX) Cena 3,80 zł
Nr 76 (23 IX) Cena 3,80 zł

Newspapers in Polish

Newspapers from Poland