Nie pracujmy na raka!

Według Światowej Organizacji Zdrowia ok. 80 proc. nowotworów wywołanych jest przez czynniki zewnętrzne, w tym takie, na które każdy z nas ma bezpośredni wpływ.

Okazuje się, że dzięki zmianie stylu życia ludzie mogliby uniknąć zachorowania blisko na połowę nowotworów złośliwych. To pokazuje, jak wiele zależy od nas samych. Problem w tym, że niewiele robimy na co dzień z tą wiedzą. Nasz bardzo często bezrefleksyjny stosunek do życia wyrażają coraz bardziej przerażające dane mówiące o tym, że w naszym kraju żyje ok. miliona osób ze zdiagnozowaną chorobą nowotworową. Każdego roku ok. 160 tys. Polaków dowiaduje się, że ma raka, zaś ponad 100 tys. osób z chorobą nowotworową umrze. Obudzeniu świadomości społecznej w tym zakresie ma służyć kampania edukacyjna „Ty decydujesz, czy zachorujesz!” – wspólna inicjatywa Polskiego Towarzystwa wzrośnie o 30 proc. i choroby te będą główną przyczyną zgonów w Polsce. Niekorzystne jest także to, że jesteśmy społeczeństwem szybko się starzejącym i z nowotworami borykać się będzie co czwarta osoba po 65. roku życia.

Błędne jest panujące powszechnie przekonanie, że wszystko mamy zapisane w genach. Głównymi czynnikami zwiększającymi ryzyko wystąpienia chorób nowotworowych są: palenie papierosów, otyłość związana z niewłaściwą dietą oraz brakiem aktywności fizycznej, nadużywanie alkoholu i promieniowanie ultrafioletowe. – Uwarunkowania genetyczne tak naprawdę są przyczyną rozwoju zaledwie 5 – 10 proc. chorób nowotworowych – podkreśla dr hab. n. med. Adam Maciejczyk, prezes Polskiego Towarzystwa Onkologicznego. Dlatego tak ważna jest zarówno pierwotna, jak i wtórna profilaktyka. Jak zauważa prof. dr hab. n. med. Piotr Rutkowski z Polskiego Towarzystwa Chirurgii Onkologicznej, kierownik Kliniki Nowotworów Tkanek Miękkich, Kości i Czerniaków Centrum Onkologii – Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie, „wśród trzech najczęściej występujących nowotworów w Polsce, czyli płuca, piersi i prostaty, to czynniki zewnętrzne odpowiadają za 70 – 90 proc. przypadków chorób. Spośród wszystkich zgonów związanych z nowotworami ok. 30 proc. spowodowanych jest paleniem tytoniu, kolejnych 30 proc. jest związanych z dietą, a 15 – 20 proc. z infekcjami. Pozostały odsetek nowotworów jest spowodowany przez inne czynniki, takie jak ekspozycja na promieniowanie UV, stres czy brak aktywności fizycznej”.

Radykalna zmiana wieloletnich nawyków i przyzwyczajeń jest bardzo trudna. Warto zacząć od małych kroczków i niewielkich, wprowadzanych stopniowo, modyfikacji. – Kampania „Ty decydujesz, czy zachorujesz!” ma zwrócić uwagę na codzienne zachowania i decyzje, które w przyszłości mogą wpłynąć na wzrost ryzyka wystąpienia chorób nowotworowych – dodaje prof. Piotr Rutkowski.