Sapacz doleżałka

Poczet nazwisk polskich

Bardzo mnie ciekawi pochodzenie trzech nazwisk osób z mojej rodziny. Pierwsze, które nosił mój świętej pamięci dziadek, to Doleżałek. Drugie, nazwisko mojej babci, to Lalik. A trzecie, które nosi mój ojciec, a także ja, to Kłósak. Bardzo proszę o wyjaśnienie pochodzenia tych nazwisk.

Justyna Kłósak Pani Justyno, Doleżałkiem (22 nazwiska w bazie PESEL) zwano kogoś, kto się wyleżał, np. w ciężkiej chorobie.

Skąd się wzięło?

Plechawski, Plechowski, nazwisko odmiejscowe od Plechowa w Kieleckiem. Pochodzi od staropolskiego rzeczownika plech, czyli blacha zbroi. Plecha to łysina. 99 (113) nazwisk.

Pyclik, powstało od czasownika pykać, czyli cmokać. 477 nazwisk.

Puślecki, pochodzi od rzeczownika pospolitego pusło, czyli rzemienia łączącego strzemię z siodłem. 311 nazwisk.

Wosik, pochodzi od XV-wiecznego nazwiska Wosz (to od imion typu Wojciech). Forma zdrobniona. Noto

Czasownik dolegać także oznaczał: sprawiać ból, dokuczać, ale też wysypiać się. Przymiotnik doległy miał znaczenie: bolesny lub szczelnie przystający. Lalik to gwarowa nazwa braciszka zakonnego, posługacza klasztornego albo też człowieka świeckiego (laik). Natomiast według K. Rymuta wywodzi się od lali, kukiełki lub czasownika lalać, spać. W dokumentach zanotowane po raz pierwszy w 1626 roku. wana po raz pierwszy w roku 1639. Także m.in.: Wosch, Woszyk, Wosicki, Wosiek, Wosial, Wosiewicz, Wosikowski, Wosinek. 1901 nazwisk.

Cichoń, powstało od przymiotnika cichy. W gwarze cichacz to człowiek małomówny. 12 766 nazwisk.

Foltyn, notowane w 1485 roku nazwisko pochodzące od łacińskiego Valentinus. 2653 nazwiska.

Gąbiński, pochodzi od gęby, rzeczownika pospolitego. Podobnie jak m.in.: Gąbic, Gąbik, Gąbin, Gąbinowski, Gąbior, Gąbła. 63 nazwiska.

W bazie PESEL jest tych nazwisk 1298. Kłósak (30 nazwisk) natomiast pochodzi od rzeczownika pospolitego kłos.

Proszę o wyjaśnienie pochodzenia nazwisk Rawłuszko oraz Sapielak. Mój dziadek Alfons Rawłuszko pochodził spod Grodna, a babcia Maria z domu Hajdowskich – z okolic Baranowicz. Sapielak to panieńskie nazwisko mojej mamy. Mój dziadek Franciszek Sapielak przybył na Żuławy z okolic Kielc. Z opowieści babci wynika, że był synem młynarza. Babcia była z domu Golba.

Monika Górska z domu Rawłuszko Otóż Rawłuszko jest nazwiskiem odimiennym, pochodzącym od starofrancuskiego imienia Raoul, które w XIII-wiecznej Polsce (byłoby to odległe pokłosie wypraw krzyżowych?) objawiło się w popularnych formach: Rawuł, Rawol i Rawel. Dziś w bazie PESEL są 72 takie nazwiska. Z kolei Sapielak pochodzi od czasownika sapać, czyli dyszeć, syczeć (z wysiłku), wydawać dźwięki przez nos (zwany w staropolszczyźnie sapaczem). 237 nazwisk.