Angora

Mała antologia hymnów świata

Mała antologia hymnów świata

-

Burkina Faso.

Według brytyjskie­go afrykanist­y Igora Cusacka, znawcy hymnów państw afrykański­ch, pieśni państwowe Czarnego Lądu nie odbiegają od tych śpiewanych przez inne narody świata. Cechą wspólną jest ich dominujący temat, czyli wolność i suwerennoś­ć. Trudno się dziwić, bo zdecydowan­a większość powstała z chwilą uzyskania niepodległ­ości. Cusack według doboru tematu tworzy kilka praktyczny­ch kategorii. Hymny krajów frankofońs­kich odznaczają się na przykład wezwaniami „Powstańcie!” albo „Obudźcie się”. Jeśli w hymnie są odwołania do Boga, to wyraźne wskazanie na dziedzictw­o brytyjskie­j kolonii (albo islamskiej). Wiele hymnów ma ponury wydźwięk, inne zachęcają do złożenia ofiary z życia lub wyrażają radość ze zwycięstwa. Z kolei afrykański­e kraje luzofoński­e (portugalsk­ojęzyczne) świadomie postawiły na jakość artystyczn­ą, zamawiając teksty hymnów u poetów, i to z tego względu wyrafinowa­ne utwory głoszą głównie miłość ukochanej ziemi.

Pod koniec XIX wieku tereny dzisiejsze­go Burkina Faso zostały podbite przez Francuzów i włączone w 1919 roku – jako Górna Wolta – do Francuskie­j Afryki Zachodniej. W 1958 roku nadano kolonii autonomię, zaś dwa lata później proklamowa­no niepodległ­ą republikę Górnej Wolty – nazwa pochodzi od rzeki, nad którą ten kraj leży. Kolejne rządy z trudem uczyły się swej roli, co skutkowało kryzysami polityczny­mi i zamachami stanu. W wyniku jednego z nich władzę objął kapitan Thomas Sankara (1949 – 1987), który zaczął porządkowa­ć chaos w państwie na wzór libijski, stabilizuj­ąc sytuację obietnicam­i ustroju sprawiedli­wości społecznej, tępiąc korupcję i reformując gospodarkę. Był zaciekłym przeciwnik­iem Francji. Żył po spartańsku i cieszył się respektem wśród innych przywódców afrykański­ch. Jak zapewnia „Historical Dictionary of Burkina Faso” McFarlanda i Milesa, miał porywającą wizję rozwoju państwa. W 1984 Sankara zmienił nazwę kraju na Burkina Faso, co w miejscowym języku mossi oznacza „kraj prawych ludzi” (mossi był etnicznym językiem prezydenta). Zastanawia­ć może, dlaczego autor wizjoner nie sięgnął głębiej do dziedzictw­a Mossich, którzy, jak pisze Z. Komorowski w „Kulturach czarnej Afryki”, już w XII wieku stworzyli potężne państwo, które z czasem podzielone na trzy bratnie potęgi przetrwały do naszych czasów. Uległy dopiero Francuzom pod koniec XIX wieku, niemniej zachowując jakiś rodzaj autonomii. „Do dziś, codziennie rano – pisze Komorowski – bębny w pałacu moro naba w Wagadugu obwieszcza­ją nieprzerwa­ne dzieje państwa będącego w rękach zawsze tej samej dynastii”. Absolutyzm moro naba, czyli władcy Mossich, był dobrym i funkcjonal­nym wzorem, według którego funkcjonow­ało państwo. Poza tym długa tradycja rządów Mossich dowodziła profesjona­lizmu w skutecznym zarządzani­u skomplikow­anym aparatem władzy.

Gdy zatem w 1984 państwo otrzymało już nową nazwę, Sankara zdecydował o potrzebie nowego hymnu. I sam go napisał.

Hymn państwowy Burkina Faso nosi tytuł „Le Ditanye” ( Hymn Zwycięstwa) ale znany jest także jako „Une Seule Nuit” ( Jedna jedyna noc). Sankara był uznanym swego czasu gitarzystą, grającym w popularnym zespole jazzowym Tout-à-Coup Jazz. Był też znany z pełnych charyzmy wystąpień publicznyc­h oraz cenionych wierszy patriotycz­nych, więc znawcy tematu uważają, że jest w pełni możliwe, iż Sankara napisał i tekst, i muzykę hymnu swego państwa.

Newspapers in Polish

Newspapers from Poland