Podatek dochodowy od odsetek za zadośćuczynienie

W ubiegłym roku w wyniku wyroku sądowego otrzymałem zadośćuczynienie wraz z odsetkami. To, czy mam od niego płacić podatek, konsultowałem telefonicznie w Ministerstwie Finansów. Zostałem poinformowany, że zgodnie z art. 21 ustawy „O podatku dochodowym od osób fizycznych” otrzymana kwota jest zwolniona z podatku. W styczniu otrzymałem od zobowiązanego towarzystwa ubezpieczeniowego PIT-11, w którym w dziale F została wyszczególniona kwota odsetek od nieterminowej wypłaty świadczenia. Czy to oznacza, że od tej kwoty (odsetek) podatek jest należny? Czy mam tę informację zignorować, czy też mimo to mam kwotę odsetek umieścić w rozliczeniu rocznym? Jeżeli tak, to dlaczego? – Piotr Trafis (e-mail)

W pytaniu nie wskazał Pan wprawdzie, z jakiego tytułu sąd zasądził Panu zadośćuczynienie, ale w kontekście opodatkowania odsetek za opóźnienie w jego wypłacie nie ma to znaczenia.

Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. „O podatku dochodowym od osób fizycznych” (tekst jedn. Dz.U. z 2019 r., poz. 1387 z późn. zm.) wymienia kilka przykładów odszkodowań i zadośćuczynień, które są wolne od tego podatku, ale dotyczy to tylko należności głównych tytułem tych odszkodowań lub zadośćuczynień, a nie odsetek od nich. Przykładowo, na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy, „wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień: a) otrzymanych w związku z prowadzoną

działalnością gospodarczą, b) dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono”. Zgodnie z przepisami podatkowymi, na co wskazał m.in. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy w wyroku z dnia 10 września 2019 r. (sygn. II SA/ Bd 214/19), „o ile otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3, 3a, 3b, 3c, 3d, 3e i 4 u.p.d.o.f., są wolne od podatku dochodowego, to odsetki od wskazanych należności podlegają opodatkowaniu tym podatkiem, i w konsekwencji podlegają uwzględnieniu przy obliczaniu dochodu rodziny w rozumieniu u.ś.r (...). W prawie cywilnym istnieje rozróżnienie pojęć „szkoda” i „krzywda”. Pierwsze z nich odnosi się do majątkowego skutku naruszenia dóbr, a drugie, stosownie do art. 444 i art. 445 k.c., oznacza niemajątkowy skutek naruszenia dóbr osobistych. Pojęcie „odszkodowania” jest odnoszone do pokrywania uszczerbków o charakterze majątkowym, a pojęcie „zadośćuczynienia” do pokrywania uszczerbków o charakterze niemajątkowym, czyli krzywd. Oba pojęcia oznaczają główne, tj. zasadnicze świadczenie pieniężne związane z naprawieniem szkody. Skoro odsetki za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego nie są ani właściwym odszkodowaniem, ani zadośćuczynieniem, to nie mieszczą się w zakresie zwolnienia podatkowego”.

Podsumowując – odsetki od wypłaconego z opóźnieniem zadośćuczynienia podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.