Proszę wstać! Nauka idzie!

Ogłupiający: CO 2

Przedmiot sprawy: Zwiększający się poziom dwutlenku węgla w atmosferze może być problemem nie tylko dla środowiska. Jeśli stężenie atmosferyczne CO nadal będzie rosnąć w podob2 nym jak dziś tempie, to w 2100 roku jego poziom osiągnie wartości, które zaburzają ludzkie procesy myślowe. Kiedy w powietrzu jest za dużo dwutlenku węgla, nasza krew jest słabo natleniona, co skutkuje mniejszym dotlenieniem mózgu objawiającym się sennością, rozdrażnieniem i obniżonymi zdolnościami kognitywnymi. Przy przewidywanym tempie wzrostu stężenia CO w 2100 roku nasza zdolność 2 podejmowania decyzji może zmniejszyć się o 25 proc., a umiejętność złożonego, strategicznego myślenia i planowania aż o 50 proc. (SS)

Orzeczenie: Lepiej zaplanować ograniczenie emisji CO jak najszyb2 ciej, zanim wszystkich nas ogłupi.

Czująca: proteza

Przedmiot sprawy: Po raz pierwszy osoby po amputacji ręki mogą doświadczyć uczucia dotyku dzięki rewolucyjnej, kontrolowanej umysłem protezie. Trójka szwedzkich pacjentów używała przez kilka lat protezy ręki przytwierdzonej do kości i kontrolowanej za pomocą elektrod połączonych z nerwami i mięśniami. W ciągu ostatnich lat protezę wyposażono w zmysł dotyku, co pozwoliło jej użytkownikom zorientować się, jak mocno powinni ścisnąć dany obiekt, gdy biorą go do ręki. Stało się to możliwe dzięki zainstalowanym w kciuku czujnikom siły mierzącym ciśnienie, któremu poddawany jest chwytany przedmiot. Informacja ta przesyłana jest przez nerwy wprost do mózgu, dzięki czemu pacjenci czują dotyk i kontrolują siłę ucisku. (ZK)

Orzeczenie: Nie ma na świecie precyzyjniejszej protezy.

Sukces: w walce z otyłością

Przedmiot sprawy: Dezaktywacja genu w komórkach odpornościowych myszy zapobiegła wystąpieniu u nich otyłości nawet w przypadku, gdy gryzonie karmiono pokarmem bogatym w tłuszcze – odkryli amerykańscy uczeni. Komórki odpornościowe zwane makrofagami są kluczowymi komórkami zapalnymi, natomiast otyłość jest związana z przewlekłym stanem zapalnym. Mając to na uwadze, naukowcy domyślili się, że niwelowanie stanu zapalnego może pomagać w regulacji wagi i zapobieganiu otyłości. Zablokowanie genu ASXL2 spowodowało, że myszy – mimo wysokokalorycznej diety – spalały o 45 proc. więcej kalorii niż te z grupy kontrolnej oraz nie zapadały na cukrzycę typu 2. Uczeni mają nadzieję, że podobną strategię uda się wdrożyć także u ludzi. (ZK)

Orzeczenie: Czyżby w końcu znaleziono skuteczny sposób na otyłość?

Na deszcz: mikroorganizmy

Przedmiot sprawy: Do skomplikowanych zależności sterujących pogodą i klimatem należy dołożyć interakcje pomiędzy mikroorganizmami zasiedlającymi oceany. Aby skraplająca się w atmosferze para wodna utworzyła chmurę, potrzebuje tzw. jąder kondensacji, z których kluczową rolę odgrywa siarczek dimetylu (DMS), związek, który nadaje także zapach morzu. Związek ten jest produkowany przez bakterie żywiące się produktem metabolizmu fitoplanktonu, mikroskopijnych glonów, które odpowiadają za produkcję połowy tlenu atmosferycznego Ziemi. Problem w tym, że bakterie produkują DMS tylko w sytuacji, gdy mają nadmiar pokarmu, a więc wtedy, gdy warunki są odpowiednie do wzrostu fitoplanktonu. (SS)

Orzeczenie: Nie będzie deszczu, jeżeli nie zadbamy o fitoplankton.

Do regeneracji: wątroba

Przedmiot sprawy: Siedmioletnia współpraca hiszpańskich, brytyjskich i australijskich naukowców zaowocowała odkryciem białka, które jest niezbędne do regeneracji i przywrócenia funkcji wątroby po przeszczepie lub operacji. Badania zostały przeprowadzone na myszach i okazało się, że niezbędna dla wątroby jest aneksyna A6 (AnxA6). U myszy pozbawionych AnxA6 wątroba nie była w stanie wytworzyć glukozy. Jej spadek skutkował śmiercią gryzoni. Odkrycie przyczyni się do rozwoju nowych terapii wspomagających regenerację wątroby. (PRJ)

Orzeczenie: Jedna jaskółka wiosny nie czyni, ale jedno białko ma fundamentalne znaczenie dla funkcjonowania całego organu.

Lecznicze: flawonoidy

Przedmiot sprawy: Starsze osoby spożywające niewielkie ilości pokarmu bogatego we flawonoidy, m.in. jagód, jabłek czy zielonej herbaty, mogą być nawet czterokrotnie bardziej narażone na rozwój choroby Alzheimera lub demencji w porównaniu z osobami, których żywienie jest bogate w te związki – twierdzą amerykańscy naukowcy z Tufts University. Flawonoidy to naturalne substancje występujące w roślinach. Ich źródłem jest też gorzka czekolada i wino. Flawonoidy wiążą się z różnymi korzyściami zdrowotnymi, w tym ze zmniejszonym stanem zapalnym. Wyniki zgromadzono podczas badania epidemiologicznego prowadzonego przez 20 lat na grupie 2800 osób powyżej 50. roku życia. Okazało się, że wzbogacenie diety we flawonoidy nawet w dojrzałym wieku może uchronić nas przed niektórymi chorobami neurodegeneracyjnymi. (PRJ)

Orzeczenie: Zielona herbata i garść jagód obowiązkowe po pięćdziesiątce.

Wspólnicy: joga i migrena

Przedmiot sprawy: Migrena, czyli uciążliwy chroniczny ból głowy, jest schorzeniem częstym i, niestety, trudnym do wyleczenia. Pewną nadzieję przynoszą najnowsze badania, które pokazują efektywność łączenia tradycyjnych i alternatywnych metod leczenia w walce z migreną. Przeprowadzono eksperyment na grupie 114 osób w wieku 18 – 50 lat, którym przepisano odpowiednie leki w przypadku wystąpienia migreny i zalecono odpowiednią zmianę stylu życia, np. wysypianie się. Połowie badanych dodatkowo nakazano godzinne uprawianie jogi przez pięć dni w tygodniu. Po analizie częstości i natężenia bólów głowy w czasie terapii okazało się, że uprawianie jogi zmniejsza częstość ataków bólu o 48 proc. oraz zmniejsza potrzebę zażywania leków, natomiast w grupie posiłkującej się „tradycyjnym” leczeniem spadek ten wynosił 12 proc. (MK)

Orzeczenie: Joga pomaga ciału, ale także głowie.