Bliższa ciału koszula
Poczet nazwisk polskich(842)
Czytamy z zaciekawieniem Pana kącik. Chodzi nam o nazwiska Purol oraz Janoś. Co się tyczy nazwiska Purol, pewna Niemka powiedziała mi kiedyś, że jego rodowód pochodzi z Francji?! Jeśli idzie o nazwisko Janoś, mamy pewne przypuszczenia, że może pochodzić z Węgier (?).
Dariusz Purol W etymologii polskiej francuskiego śladu nie ma, gdyż nazwisko jest rodzime i pochodzi od staropolskiego rzeczownika półrola, oznaczającego połowę roli, na której ktoś gospodarzył lub otrzymał taki areał w spadku. Dziś w bazie PESEL mamy 568 takich nazwisk.
Z kolei podejrzewany o naddunajski rodowód Janoś jest także polskim nazwiskiem odimiennym – od Jana. To forma spalatalizowana (zmiękczona) od Janosz (choć taka forma istnieje też w języku węgierskim). 336 Polaków nosi dziś nazwisko Janoś. Podobne formy nazwiskowe (powstałe od Jana) spotykamy w języku słowackim i czeskim. Mimo istniejących niekiedy uderzających podobieństw bądź nawet form identycznych, sprawdzamy najpierw pochodzenie polskie, gdyż bliższa ciału koszula. Gdy w polszczyźnie śladów braknie, dopiero wtedy rozglądamy się po sąsiadach...
Nazywam się Urszula Zdziechowicz i chciałabym prosić Pana o pomoc w wyjaśnieniu pochodzenia nazwiska Sendler. To nazwisko panieńskie mojej babci, która pochodziła z Myślenic niedaleko Krakowa, a po ślubie zamieszkała w Krakowie. W czasach mojego dzieciństwa i młodości słyszałam, że rodzina pochodzi z Niemiec. Niestety, wtedy się tym nie zainteresowałam, a teraz już nie ma nikogo, kogo mogłabym o to zapytać. W internecie po wpisaniu nazwiska Sendler zawsze wychodzi Irena Sendlerowa. Wiem, że jej mąż Mieczysław Sendler był kuzynem mojej babci, ale nie wiem, w jakim stopniu. Gdyby Pan był tak uprzejmy i pomógł mi stwierdzić, że Sendlerowie rzeczywiście przyjechali do Polski
z Niemiec (jeżeli tak, to było to prawdopodobnie w początkach XIX w. lub może pod koniec wieku XVIII).
Nazwisko Sendler nie występuje w znaczącej liczbie w bazie PESEL, bo tylko 23 razy, choć jest mocno spopularyzowane przez niepospolitą bohaterkę czasu wojny Irenę Sendlerową, która ratowała przed zagładą żydowskie dzieci. Nie wykazują tego nazwiska we wskazanej formie słowniki niemieckie, co zezwala mniemać, że jest ono spolszczoną wersją niemieckiej dawnej nazwy osobowej Schindler, czyli człowieka wyrabiającego lub zakładającego na dachu gonty. Nazwa, wraz z trwającą stulecia migracją Niemców na wschód, weszła do języka polskiego i zapisana została fonetycznie. Z tego źródła wzięły początek liczne polskie nazwiska, takie jak m.in. Szyndler, Szyndlerski, Szyndelarz, Siendzielorz, Schindelar, Szynlar. Czy Pani przodkowie przybyli do Polski z Niemiec? Najpewniej tak, ale by to potwierdzić, należałoby zbadać zachowane archiwalia, co zabiegiem prostym nie jest.