Kwaśny maron?
Pani Anna Jednorałek zwróciła się do redakcji, prosząc o wyjaśnienie pochodzenia kilku nazwisk. A zatem: Kwaśniński jest nazwiskiem odprzymiotnikowym, utworzonym od kwaśnego, czyli czegoś o smaku cierpkim, skwaśniałym. Warto też pamiętać o polu metaforycznym, bo przymiotnikiem kwaśny określano człowieka posępnego, bez poczucia humoru. Pochodzi stąd grupa nazwisk obecnie używanych, m.in.: Kwaśnic, Kwaśniczko, Kwaśnikowski, Kwaśnioch, Kwaśniuk, Kwaśno. Współcześnie według bazy PESEL nazwiska Kwaśniński używa 14 Polaków. Zapotoczny to nazwisko topograficzne, pochodzi od nazwy kogoś, kto mieszka za potokiem (por. Zarzeczny, Zaleśny, Podgórski). Nazwisko po raz pierwszy pojawiło się w polskim dokumencie w roku 1690. Obecnie nosi je 581 rodaków. Kiełek może mieć dwa źródłosłowy: może to być mały kieł (w znaczeniu ząb) albo kiełek rośliny. Metaforycznie kiełkiem nazywano też ostrze noża. Obecnie w użyciu pozostaje 1118 nazwisk
Kiełek. Nazwisko Trojan nie ma związków z mitologiczną Troją, choć odnotowano je w Polsce już w 1208 roku. Wywodzi się od liczebnika troje lub czasownika troić (w oczach). Niemniej Trojan był jednym z bóstw w mitologii wschodniosłowiańskiej, a także (to już inna postać) chrześcijańskim świętym. Na Bałkanach Trojan był demonem nocnym o woskowych skrzydłach i oślich uszach. 3510 nazwisk w bazie PESEL. Skrzypkowska natomiast to forma żeńska nazwiska odmiejscowego pochodzącego od Skrzypkowa (dawne województwo toruńskie). W bazie PESEL znajdujemy 1676 nazwisk Skrzypkowski.
Przy okazji odpowiem na kilka pytań, jakie zadano mi w poczcie elektronicznej. Binduga – tak nazywano kiedyś człowieka zajmującego się spławianiem drewna rzeką, ale określenie miało też znaczenie szersze, bo tak nazywano skład drewna na brzegu rzeki lub proces zbijania kłód w tratwy. 148 nazwisk. Pasik to nazwisko pochodzące od pasieki, czyli miejsca, gdzie stały ule, ale możliwy też staropolski rodowód, czyli nazwa świętego gaju, lasu. Słowo miało jednak więcej znaczeń, na przykład: karczowisko, pole orne w lesie, zarosły krzakami fragment pola, płot samorodny (żywopłot). 2137 nazwisk. Szmelcuch wywodzi się od staropolskiego szmelcu, szmalcu, czyli rodzaju emalii do metalu. 36 nazwisk w użyciu. Kobierowski – nazwisko to powstało od apelatywu kobierz, czyli kobierca, dywanu lub innej ozdobnej tkaniny. 483 nazwiska. Maron – tak nazywano kiedyś pewien gatunek włoskich jadalnych kasztanów. Ale podaje też K. Rymut, że maroną nazywano żółty kwiat, rodzaj rumianku. Może to być także forma odimienna od Marcina lub Marka. Według PESEL-u używa go 692 Polaków. Pluta to forma przezwiskowa utworzona od rzeczownika pospolitego – pluta, a to przecież długotrwały deszcz, słota, deszcz ze śniegiem, a także kałuża czy bajoro. W języku staropolskim plutą nazywano też ślinę i pław, czyli konstrukcyjną część niewodu, tzn. sieci rybackiej. 14 208 nazwisk w użyciu.