Styczeń 1945 – wyzwolenie miast czy ich zdobycie? – quiz
W pamięci ludzi, którzy przeżyli drugą wojnę światową, obok daty rozpoczynającej wojnę zapisała się data przejścia frontu kończącego działania zbrojne. O ile pierwsza data pozostała niezmienna i jest nią 1 września 1939 r., to w przypadku drugiej podawane są różne daty – w zależności od miejsca zamieszkania. Dla kielczan dniem kończącym wojnę jest 15 stycznia 1945 r., dla warszawiaków – 17 stycznia, dla krakowian – 18, natomiast łodzianie wskażą dzień następny. Wtedy Armia Czerwona wyparła z tych miast wojska niemieckie. Po ponad pięciu latach okupacji Polacy w końcu mogli poczuć się wolni. Radość i euforia nie były jednak pełne, tak jak pozorne było ich zwycięstwo w tej wojnie. 1. 12 stycznia 1945 r. ruszyła ofensywa wojsk sowieckich przeciwko wojskom Wehrmachtu. Ponieważ miesiącem jej rozpoczęcia był styczeń, nazwano ją operacją styczniową. Jej celem było zdobycie: A. Berlina B. Linii Odry C. Kołobrzegu D. Przyczółka
warecko-magnuszewskiego 2. Aby przygotować się do obrony zajętego terytorium, armia niemiecka transportowała ludność cywilną miast i wsi w rejony ważne strategicznie, zmuszając ją do kopania okopów i rowów przeciwpancernych. Kobiety zmuszano dodatkowo do przygotowania faszyny. Faszyna to: A. Pędy wierzby B. Zupa dla robotników C. Zasieki z drutów kolczastych D. Betonowe bloczki 3. Główne uderzenie operacji wiślańsko-odrzańskiej wyszło z przyczółka baranowsko-sandomierskiego. Który z frontów Armii Czerwonej rozpoczął jako pierwszy operację wiślańsko-odrzańską? A. 1. Front Ukraiński B. 1. Front Białoruski C. 2. Front Białoruski D. 3. Front Białoruski 4. Gdy zbliżał się front, Niemcy przeprowadzali szybką ewakuację urzędów i przedsiębiorstw w głąb III Rzeszy. Objęto nią również więzienia, lecz nie wszystkie.
W którym więzieniu w przeddzień zdobycia miasta przez Armię Czerwoną Niemcy zamordowali ponad tysiąc więźniów? A. W Rawiczu B. We Wronkach C. Na Radogoszczu w Łodzi D. W Poznaniu 5. W styczniu 1945 r. szybko okazało się, że jedna okupacja została zastąpiona przez drugą. Sowiecki aparat terroru skazywał na śmierć żołnierzy Polskiego Państwa Podziemnego, a ludność cywilna była poddawana nieustannym grabieżom dobytku i gwałtom. W którym roku ostatnie jednostki wojsk rosyjskich opuściły Polskę?
A. 1991 B. 1992 C. 1989 D. 1993 6. Zabytkowa tkanka miejska wielu polskich miast ucierpiała w wyniku działań Armii Czerwonej w styczniu 1945 r. Jednak nie wszystkie. Propaganda komunistyczna głosiła, że dzięki zastosowaniu
Fot. Piotr Kamionka/Angora specjalnego manewru podczas ataku na pewne polskie miasto zostało ono ocalone od zniszczenia. Jakie miasto według propagandy komunistycznej miało zostać ocalone dzięki przemyślności dowództwa sowieckiego? A. Bydgoszcz B. Kraków C. Poznań D. Gdańsk 7. „Jeśli uważacie, że wasz szef sztabu mówi tylko bzdury, to zdegradujcie mnie do szeregowca i pozwólcie bronić kraju z karabinem i bagnetem w rękach”. Który dowódca Armii Czerwonej powiedział te słynne słowa? A. Iwan Koniew B. Józef Stalin C. Gieorgij Żukow D. Konstanty Rokossowski 8. Kiedy Armia Czerwona przekroczyła Wisłę w styczniu 1945 r., Stalin wydał rozkazy dotyczące pozyskiwania zdobyczy na terenach poniemieckich. Utworzono specjalne oddziały, których zadaniem była wywózka wszystkiego, co przedstawiało wartość: zwierząt, sprzętów fabrycznych, szyn kolejowych, wyposażenia mieszkań i dóbr kultury. Jak nazywano Sowietów służących w tych oddziałach? A. Trofiejczykami B. Sztrafnikami C. Politrukami D. Szabrownikami 9. W Armii Czerwonej służyło wielu Polaków – wśród nich jeden, który osiągnął niebywałe zaszczyty. Jak nazywał się Polak, który otrzymał stopień marszałka, najwyższy ze stopni wojskowych Związku Sowieckiego? A. Karol Świerczewski B. Michał Rola-Żymierski C. Konstanty Rokossowski D. Aleksander Wasilewski 10. Kiedy 17 stycznia 1945 r. Warszawa stała się wolna, jedyne czasopismo ukazujące się wówczas w mieście wydało dodatek nadzwyczajny głoszący, że o godz. 10 Armia Czerwona i Wojsko Polskie wkroczyły do Warszawy. Jaką nazwę nosiło czasopismo, którego redakcja mieściła się na warszawskiej Pradze? A. „Kurier Warszawski” B. „Stolica” C. „Życie Warszawy” D. „Szpilki” (Opracowała: dr Ludwika Majewska z Muzeum Tradycji Niepodległościowych w Łodzi)