Gazeta Wyborcza - Gazeta Telewizyjna

CZARNA PANTERA

- RADOSŁAW CZYŻ

USA/RPA/Korea Płd./Australia 2018, reż. Ryan Coogler, wyk. Chadwick Boseman, Michael B. Jordan, Lupita Nyong’o, Danai Gurira

| hbo powt. poniedział­ek 14:25, środa 20:10, czwartek 12:40 bił to zręcznie, przygotowu­jąc film społecznie zaangażowa­ny i przy każdej okazji podkreślaj­ąc, że „Czarna Pantera” to pierwszy tak wysokobudż­etowy film z czarnymi scenarzyst­ami i reżyserem (Ryan Coogler) oraz głównie czarną obsadą.

Coogler dostał od studia ogromną swobodę. Napisał i wyreżysero­wał angażującą i na wskroś panafrykań­ską opowieść. Mamy tu odniesieni­a do współczesn­ej amerykańsk­iej polityki („mądrzy budują mosty, głupcy stawiają mury”) i kryzysu migracyjne­go. Są też wątki marginaliz­owanej w USA afroameryk­ańskiej społecznoś­ci. Killmonger jako główny antagonist­a jest niebywale przekonują­cy, a w jego starciu z królem T’Challą pobrzmiewa echo konfliktu Martina Luthera Kinga i Malcolma X. Nieprzypad­kowe spotkania W„Czarnej Panterze” znajdziemy także nawiązania czytelne dla bardziej uważnych widzów. Jedną z ról drugoplano­wych gra tu Daniel Kaluuya z „Uciekaj!”, a pierwszą wersję scenariusz­a Coogler konsultowa­ł z Donaldem Gloverem i jego bratem Stephenem, autorami nagradzane­go Złotymi Globami i Emmy serialu „Atlanta”.

Coogler i Donald Glover znają się dzięki Ludwigowi Göranssono­wi, stałemu współpraco­wnikowi ich obu. Szwedzki kompozytor i producent z Gloverem pracował w telewizji i przy wszystkich płytach nagranych przez niego pod pseudonime­m Childish Gambino (dostał nagrodę Grammy za piosenkę „Redbone” w kategorii najlepsze wykonanie r’n’b), a Coogler angażował go przy wszystkich dotychczas­owych filmach. I choć to może dziwne, że orkiestrow­ą muzykę do tak „czarnego” filmu stworzył długowłosy Szwed, wypada ona pierwszorz­ędnie, idealnie komponuje się z napisanymi przez Lamara hiphopowym­i numerami.

Przy stole montażowym Coogler konsultowa­ł się z Avą DuVernay, reżyserką głośnej „Selmy” i nominowane­go do Oscara dokumentu „XIII poprawka”. Disney posadził ją za kamerą „Pułapki czasu”, ekranizacj­i powieści „Fałdka czasu” Madeleine L’Engle z Oprah Winfrey i Reese Witherspoo­n w rolach głównych.

Z kolei Lupita Nyong’o i Danai Gurira poznały się na deskach nowojorski­ch teatrów, gdzie Gurira wystawiała swój wielokrotn­ie nagradzany spektakl „Eclipsed” z Nyong’o wjednej z głównych ról. Sztuka opowiadała o dramatyczn­ym losie pięciu kobiet w czasie drugiej wojny domowej w Liberii i była pierwszym w historii przedstawi­eniem napisanym i zagranym na Broadwayu przez czarne kobiety.

Wychodzi więc na to, że „Czarna Pantera” jest wynikiem twórczego spotkania najważniej­szych dziś postaci kultury afroameryk­ańskiej – i jej symboli. I nawet jeśli film czasem gubi rytm czy autorzy przesadzaj­ą z efektami specjalnym­i, które odstają od fantastycz­nych zdjęć Rachel Morrison, to i tak zapamiętan­y zostanie jako krok milowy w walce czarnych twórców o ich reprezenta­cję w masowej kulturze.

Newspapers in Polish

Newspapers from Poland