To był rok drogiej żywności
Przez pandemię wybitnie drogie były w tym roku cytrusy. Ale mocno wzrosły ceny żywności w ogóle. Ale w święta trochę odetchnemy.
Przez pandemię niektóre ceny kształtowały się w tym roku inaczej, niż by wskazywał na to sezon. Przykładem są cytrusy. Fani tych owoców na pewno zwrócili uwagę już wiosną, jak wystrzeliły ceny pomarańczy. Jednego tygodnia kosztowały 4,99 zł, a już następnego były droższe o 2 zł.
Cytrusy na odporność
Widać to w danych statystycznych. Jak podał nam Jakub Olipra z Credit Agricole, w kwietniu cytrusy zdrożały aż o ponad 27 proc. rok do roku. Powód? – Mniejsza ilość owoców ze względu na przerwanie łańcuchów dostaw. A także zwiększony popyt na przykład na cytryny, które przez wiele osób traktowane są jako element diety zwiększający odporność – mówi Olipra.
W kolejnych miesiącach wzrosty były łagodniejsze – w październiku sięgnęły już 10,4 proc. rdr. To i tak sporo. Jak liczy Credit Agricole, ceny wyniosły tylko 4 proc. mniej niż w czerwcu, czyli miesiącu, gdy ze względu na niski sezon, są zwykle najdroższe w całym roku.
Grudzień jest miesiącem niższych cen cytrusów i to widać. W hurcie na giełdzie rolniczej Bronisze kosztują średnio 4,90 zł, tylko o 40 groszy więcej niż rok temu o tej porze. Mandarynki kosztują średnio 5,50 zł, tyle co w zeszłym roku.
W tym roku drogie były jednak nie tylko cytrusy, ale owoce w ogóle – w październiku średnio o 10 proc. rdr. Jedne z największych wzrostów odnotowały też na przykład jabłka – aż 20 proc. rdr. Owoce jagodowe były droższe o 15 proc., pestkowe o 17 proc. Tańsze są natomiast banany, o 6 proc.
Rok wysokich cen
Nie tylko ceny owoców były wysokie. Jeśli wydawało wam się, jak wielu, że żywność sporo podrożała w ogóle, to… wcale wam się nie wydawało, tylko było tak naprawdę. Mamy bowiem za sobą już drugi rok z rzędu wysokich wzrostów cen żywności. W 2019 roku wzrost wyniósł 4,9 proc., a w tym, według prognoz, będzie to 4,8 proc. Dla porównania w 2018 roku było to tylko 2,6 proc.
Jak będą wyglądały ceny na święta? Okazuje się, że nie będzie tak źle, bo według prognoz Credit Agricole inflacja cen żywności wyniesie w grudniu br. tylko 1,1 proc. rdr. W zeszłym roku o tej porze było to aż 6,9 proc.
Według prognoz na grudzień wyższe ceny widoczne będą w przypadku mleka, serów, jaj i ryb – o ok. 3 proc. w ujęciu rocznym. O tyle samo zdrożeje pieczywo.
Nie za dużo, bo o 2 proc. wzrosną ceny cukru, słodyczy i napojów. – W przypadku napojów nie należy się cieszyć za szybko, bo już w styczniu może być drożej. Wejdzie wtedy w życie podatek cukrowy – przypomina Olipra.
Ze wszystkich najgorszych plag jednej nie musimy się już obawiać – drożejącej pietruszki. Po dość dobrym dla warzyw sezonie będą one tańsze o 3,2 proc.
Tańsze mięso
Niespodzianka – staniało też mięso, o niecałe 3 proc. względem wzrostu o 12,8 proc. w grudniu 2019 roku. Przyczyną jest pandemia i spowodowana nią nadwyżka mięsa w kraju. Osłabienie popytu – zakupu mięsa ograniczyła gastronomia – i pozrywane łańcuchy dostaw spowodowały osłabienie eksportu drobiu. W pierwszym półroczu spadek eksportu wyniósł 8,6 proc. Więcej mięsa na lokalnym rynku ściągnęło jego ceny w dół.
Problemy dotyczyły też rynku wieprzowiny. ASF w Niemczech spowodował, że ten kraj nie mógł eksportować mięsa do wielu krajów azjatyckich. Przejeść muszą je sami Niemcy lub inne europejskie kraje. Dodając do tego pandemię i przymknięcie restauracji, efekt jest taki, że tego mięsa też mamy w UE dużo i musiało stanieć.
Na giełdach wzrosły w tym roku ceny kawy i kakao. O ile przełożą się na ceny w sklepach, nie stanie się to tak szybko – organizacje branżowe w każdym razie nie ostrzegają przed wzrostami cen na przykład czekolady. Wedlowska mleczna czekolada według portalu Dlahandlu.pl kosztowała 3,38 zł w listopadzie, prawie 40 groszy mniej niż w styczniu.
Kawa może trochę zdrożeć, ale raczej w segmencie premium, produkowana w rzemieślniczych palarniach. Ale będzie to wynikało także ze wzrostu innych kosztów, na przykład kosztów pracy. Natomiast zwykła kawa popularnej, sklepowej marki, nawet w tym roku staniała. Według portalu Dlahandlu.pl w styczniu kosztowała prawie 8 zł, a w listopadzie 7,13 zł. +