NIEZNANE WIERSZE I NIESPODZIANKA LEGO

Wisława Szymborska jest patronką 2023 roku. Będzie nowe wydanie jej wierszy, ale też przeróżne pomysły pozaliterackie.

ziś mija 11 lat od śmierci noblistki. Zmarła 1 lutego 2012 roku w Krakowie, miała 88 lat.

W listopadzie 2022 roku Senat RP przyjął uchwałę, w myśl której rok 2023 został ogłoszony Rokiem Wisławy Szymborskiej. Przedstawiciele izby wyższej argumentowali swoją decyzję słowami: „To jedna z najbardziej znanych polskich poetek, zarazem jedna z nielicznych polskich noblistek. Jej twórczość spotyka się wciąż z żywym odbiorem zarówno w Polsce, jak i za granicą”.

Rok Wisławy Szymborskiej ustanowiono, by uczcić setną rocznicę jej urodzin. Przyszła na świat 2 lipca 1923 roku w wielkopolskim Kórniku.

WIERSZE ROZPROSZONE I JEDEN RĘKOPIS

Nad organizacją Roku opiekę sprawuje Fundacja Wisławy Szymborskiej. Jej prezes

– i w latach 1996-2012 sekretarz noblistki – Michał Rusinek mówi, że najważniejszym wydarzeniem będzie wydanie przez krakowski Znak „Wierszy wszystkich” poetki.

– Ukażą się w dwóch tomach. W pierwszym znajdą się utwory tzw. poważne, opublikowane w tomikach, które ukazały się zarówno za życia noblistki, jak i po jej śmierci. W drugim przypadku chodzi na przykład o „Czarną piosenkę” zawierającą teksty debiutanckie – wyjaśnia Rusinek. – Jak wiadomo, Szymborska została przyjęta do Związku Literatów Polskich na podstawie maszynopisu tego tomu, a właściwie wyboru wierszy, które miały się w nim znaleźć. W fundacji podejrzewamy jednak, że z powodów politycznych, czyli proklamowania na słynnym IV zjeździe ZLP w Szczecinie w styczniu 1949 roku socrealizmu jako jedynej poetyki, którą można było uprawiać, nie zdecydowała się na publikację tego tomu. Właściwym debiutem są zatem jej dwie książki socrealistyczne. One również znajdą się w pierwszym tomie „Wierszy wszystkich” – wszak skoro wszystkie, to wszystkie – dodaje prezes Fundacji Wisławy Szymborskiej.

W tym samym wydawnictwie zamieszczone zostaną wiersze rozproszone Szymborskiej. Chodzi o utwory, które opublikowała w czasopismach.

– Będzie kilka wierszy przepisanych z maszynopisu oraz jeden z rękopisu – mówi Michał Rusinek. Jeden z dotychczas niepublikowanych wierszy poetki – „Pszczoła i szyba” – pojawi się na łamach kolejnego numeru „Książek. Magazynu do Czytania”. Premiera 21 lutego.

Drugi tom „Wierszy wszystkich” planowany jest na koniec 2023 roku. – To będą już zabawy literackie. Znajdą się w nim utwory z „Rymowanek dla dużych dzieci”, „Błysku rewolweru” oraz nie więcej niż kilkanaście utworów dotąd niepublikowanych – informuje Rusinek.

To jednak nie koniec wydawnictw okolicznościowych. Nakładem Agory ukaże się w tym roku nowe, powiększone – prawdopodobnie aż o 30 proc. – wydanie „Pamiątkowych rupieci”, opowieści o życiu i twórczości Szymborskiej napisanej przez Annę Bikont i Joannę Szczęsną. Wydawnictwo a5 zamierza opublikować listy noblistki do Krystyny i Ryszarda Krynickich, a Michał Rusinek w Wydawnictwie Poznańskim – książkę dla dzieci o poetce zatytułowaną „Szalik”.

PARK, PŁYTA, KONCERT, WYSTAWY...

Kraków, miasto, w którym poetka mieszkała od 1929 roku, uczci Rok Wisławy Szymborskiej trzema ważnymi wydarzeniami.

Pierwszym będzie otwarcie parku noszącego imię noblistki. – To będzie, jak się zdaje, pierwszy park literacki w Polsce, a na pewno pierwszy w Krakowie poświęcony kobiecie – mówi Michał Rusinek. – Powstaje w centrum miasta, w miejscu, które kusiło wielu deweloperów, między ulicą Karmelicką a Dolnych Młynów i na tyłach Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej. Zostanie uroczyście otwarty 2 lipca, w setną rocznicę urodzin Szymborskiej.

Drugim krakowskim wydarzeniem będzie wystawa „Jarmark cudów” w Małopolskim Ogrodzie Sztuki przy ulicy Rajskiej.

W październiku w Krakowie odbędzie się koncert, który przygotują wspólnie Jan Stokłosa i Miuosh.

Za tydzień w budynku Senatu RP przy Wiejskiej w Warszawie zaprezentowana zostanie wystawa biograficzna poświęcona noblistce. To będzie 30 plansz przygotowanych przez Joannę Gromek-Illg, autorkę książki „Szymborska. Znaki szczególne”, oraz uznanego grafika i typografa Witolda Siemaszkiewicza.

Rozmówcę „Wyborczej” cieszą też wszystkie pozaliterackie pomysły związane z Rokiem Wisławy Szymborskiej. – Poszerzają szansę na to, byśmy dotarli do nowych środowisk, do młodych ludzi z informacją, że żyła w Polsce poetka, która w 1996 roku otrzymała literackiego Nobla, pisała piękne i warte poznania wiersze – przekonuje Rusinek.

– Niestety nie mogę zbyt wiele powiedzieć o niespodziance, którą planuje firma

Poszerzają szansę na to, byśmy dotarli do nowych środowisk, do młodych ludzi z informacją, że żyła w Polsce poetka, która w 1996 roku otrzymała literackiego Nobla, pisała piękne i warte poznania wiersze

MICHAŁ RUSINEK

Prezes Fundacji Wisławy Szymborskiej, w latach 1996-2012 sekretarz noblistki

Lego – mówi „Wyborczej” Michał Rusinek. – Zapewniam jednak, że będzie to duża, naprawdę duża i zabawna rzecz. Zgodnie z wymogami przyjętymi przez duńskiego producenta zaprezentujemy ją w przestrzeni publicznej tak, by każdy miał szansę przyjrzeć się jej z bliska.