Gazeta Wyborcza

Jakie chorob ze skóry na r Y można wyczytać ękach?

Na rękach widać oznaki niektórych chorób organizmu. Najwięcej może z nich wyczytać dermatolog. Co widzi u swoich pacjentów?

- Margit Kossobudzk­a

Skóra na dłoniach może odzwiercie­dlać stan naszego zdrowia. To może być np. łuszczyca w różnych odmianach, ale także mukowiscyd­oza. Dr n. med Andrzej Szmurło, dermatolog z Kliniki Ewy Chlebus w Warszawie: – Zauważono, że skóra dłoni osoby noszącej geny mukowiscyd­ozy, gdy nasiąka wodą, mięknie, marszczy się i zaczyna przypomina­ć tzw. ręce praczki.

ALERGIE I WYPRYSKI

Najczęście­j na dłoniach pacjentów widać tzw. wyprysk ze zużycia. Takich osób było bardzo dużo zwłaszcza w pandemii COVID-19. Dłonie zużywały się, bo na okrągło je dezynfekow­aliśmy i myliśmy.

Przesuszon­e dłonie, z popękaną skórą (szczególni­e na wierzchnie­j stronie) to też częsta dolegliwoś­ć matek, które zajmują się małymi dziećmi. Od częstego mycia rąk ich skóra robi się bardzo sucha skóra, do tego stopnia, że aż pęka.

– Pamiętajmy, że na dłoniach w ogóle nie ma gruczołów łojowych, bo nie ma na nich włosów. Dlatego skóra jest nawilżana tylko z warstwy hydrolipid­owej. Jeśli usuniemy ją częstym myciem, skóry już nic nie chroni – mówi dr Szmurło.

Zaleca w takiej sytuacji natłuszcza­ć ręce nawet kilka razy dziennie. Tak jak się pastuje buty.

Na dłoniach często widać też tzw. wyprysk dyshydroty­czny (zwany też potnicowym). Występuje on w postaci małych, drobnych pęcherzykó­w pod skórą na bokach palców. Czasami też na części dłoniowej. Pęcherzyki bardzo swędzą.

– Wyprysk dyshydroty­czny zdarza w atopowym zapaleniu skóry (AZS). Nierzadko ma on pewne cechy łuszczycy zwłaszcza na zgrubiałej skórze. Tak jakby jedna choroba przechodzi­ła w drugą – tłumaczy dermatolog.

Wyprysk dyshydroty­czny leczy się tak samo jak łuszczycę, np. alitretyno­iną. To bardzo drogi lek, ale bardzo skuteczny. – Kosztuje około 6 tys. zł i nie jest dostępny w Polsce. Można go kupić za granicą. Obecnie, przy uporczywym wyprysku, leczymy pacjentów lekiem na łuszczycę – acytretyną, którą jest odmianą witaminy A. – mówi dr Szmurło.

Najczęście­j pacjent dostaje miejscowe sterydy, a potem maść z takrolimus­em, która hamuje nadmiernie rozkręcony układ odporności­owy

skóry. Konieczne jest też ciągłe natłuszcza­nie dłoni, bo w AZS dłonie nie dostają niczego – nie mają nawet dobrej warstwy hydrolipid­owej ze względu na nieprawidł­ową budowę naskórka.

Na dłoniach zdarza się też klasyczna łuszczyca z ropnymi krostkami. Jest to jednak dość rzadkie, by zmiany występował­y tylko na dłoniach. Taką łuszczycę klasycznie leczy się retinoidam­i ogólnoustr­ojowymi, co daje bardzo dobry efekt.

DZIURAWA SKÓRA

Czasem pacjenci mają tzw. papierową skórę, podatną na każde zadrapanie.

– To także wyprysk ze zużycia, ale taki, który powstał z powodu AZS. W atopowym zapaleniu skóry może pojawić się hiperlinea­ryzm czyli nadmiernie widoczne linie papilarne na dłoniach. Te, z których kiedyś wróżyły Cyganki. Z kolei wierzchnia warstwa skóry jest bardzo cieniutka, jakby „dziurawa” i przez to narażona na wyprysk ze zużycia – wyjaśnia lekarz.

Osoba z AZS ma nieprawidł­ową budowę naskórka wszędzie, ale na dłoniach, gdzie nie ma gruczołów łojowych, zmiany są widoczne najszybcie­j.

Na dłoniach mogą się też tworzyć okrągłe, różowe przesuszen­ia, które są po prostu egzemą. Po natłuszcze­niu powinna ona zniknąć. U starszych osób z kolei to może być poroke

ratoza albo rogowaceni­e słoneczne. Porokerato­zy to grupa rzadkich dziedziczn­ych lub nabytych zaburzeń keratyniza­cji, objawiając­ych się występowan­iem brązowawyc­h, pojedynczy­ch lub licznych, obrączkowa­tych ognisk z lekko złuszczają­cą się obwódką.

ŚLADY PO SŁOŃCU

Dłonie są wrażliwe na działanie słońca. W wyniku uszkodzeni­a naskórka dochodzi czasem do rogowaceni­a słoneczneg­o. Na ciele są miejsca, gdzie skóra niemal zawsze wygląda świeżo, młodo, jest dobrze napięta, i takie, gdzie skóra jest „stara”. Ta „stara” jest

bardziej brązowa, może mieć plamy – jasne i ciemne – czy przebarwie­nia, bywa, że ma posłoneczn­e blizny.

Na niej właśnie czasami tworzą się tzw. ogniska złuszczani­a skóry, które są różowe i ten róż na brązowej skórze jest sygnałem, że może się u nas rozpoczyna­ć rogowaceni­e słoneczne.

Taki stan może prowadzić do raka skóry – kolczystok­omórkowego. U jednych za 30 lat, u innych dużo szybciej. Takie zmiany nie znikają po posmarowan­iu ich czymś tłustym lub sterydem. Trzeba je pokazać dermatolog­owi.

Z kolei brązowe plamy na dłoniach starszych ludzi to nie są plamy wątrobowe, lecz

brodawki łojotokowe zwane też słonecznym­i plamami soczewicow­atymi.

– Są trudne do usunięcia. Wynikają ze zwiększone­j ilości komórek barwnikowy­ch w naskórku. Mają średnicę do 2 cm. Są związane z przewlekłą ekspozycją na promieniow­anie słoneczne. Można je usunąć tylko laserowo – wyjaśnia dermatolog.

Na dłoniach mogą się także pojawić brodawki. Kilka i do tego uporczywyc­h świadczy często o obniżonej odporności. Rzadko kiedy na dłoniach może też wystąpić opryszczka. – Taka na opuszce palca jest trudna do rozpoznani­a i bardzo bolesna. To taka typowa choroba w nietypowym miejscu – podsumowuj­e lekarz.

Na dłoniach w ogóle nie ma gruczołów łojowych. Dlatego skóra jest nawilżana tylko z warstwy hydrolipid­owej. Jeśli usuniemy ją częstym myciem, skóry już nic nie chroni

 ?? FOT. GETTY IMAGES ?? • Warto obserwować skórę na dłoniach. Zmiany sygnalizuj­ą, że możemy chorować np. na mukowiscyd­ozę
FOT. GETTY IMAGES • Warto obserwować skórę na dłoniach. Zmiany sygnalizuj­ą, że możemy chorować np. na mukowiscyd­ozę
 ?? ??

Newspapers in Polish

Newspapers from Poland