Gazeta Wyborcza - Regionalna (Stoleczna)
Stop rozbieraniu Rotundy
OryginalnaRotunda, zbudowana wlatach 60. według projektu Jerzego Jakubowicza, jest częścią założenia Ściany Wschodniej. Późnomodernistyczny obiekt znajduje się wgminnej ewidencji zabytków. Dlatego jego rozbiórka wymagała zgody stołecznego konserwatora. Wydał ją dwa lata temu pełniący wtedy tę funkcję Piotr Brabander. W swojej decyzji z 20 stycznia 2015r. napisał, że rozbiórka „ jest dopuszczalna pod względem konserwatorskim”. Uzasadnił: „Konstrukcja obecnego budynku nie jest oryginalna i powstała w wyniku odbudowy obiektu po zniszczeniu, jakiemu uległ on wroku 1979, po wybuchu gazu.Ponadto, jak wynika z cytowanej dokumentacji projektowej, przewiduje ona odtworzenie wzakresie konstrukcji budynku Rotundy wanalogicznej formie do stanu obecnego”.
Po zdjęciu elewacji okazało się, że stalowa konstrukcja Rotundy jest oryginalna, w dodatku w całkiem dobrym stanie. Decyzja Brabandera opierała się więc na błędnych przesłankach.
Dlaczego konserwator reaguje dopiero teraz? - Próbę ochrony podjęliśmy tuż po rozpoczęciu prac, zwracając się do wojewódzkiego konserwatora z prośbą o wpis do rejestru. Teraz, gdy odsłoniła się cała konstrukcja, mogliśmy stwierdzić z większą pewnością, że jest ona konstrukcją pierwotną. Utwierdza wtym porównanie ze zdjęciami z czasów budowy Rotundy i odbudowy po wybuchu - mówi Michał Krasucki. Poprzedni konserwator nie miał takiej wiedzy, projekt zakładał całkowite usunięcie także konstrukcji.
- Projektanci przyszłego pawilonu utrzymywali, że to wszystko jest wzłym stanie, choć wdokumentacji, która przyszła do uzgodnienia, nie ma ekspertyzy ani dokładnej inwentaryzacji konstrukcji. Nie zależy mi na blokowaniu tej inwestycji, ale na ochronie oryginalnej substancji. Do tej pory rozebrano akurat to, co powstało wwyniku odbudowy w1979 r. To, co pozostało, najprawdopodobniej jest oryginalnym i nowatorskim rozwiązaniem konstrukcyjnym z czasu budowy, czyli z lat 60. – zaznacza konserwator.