Gazeta Wyborcza - Regionalna (Stoleczna)
Podwórkowe lekcje w pustostanie
Wielki pluszowy jamnik pojawił się przy ul. Strzeleckiej rok temu. Został Strażnikiem Podwórka i pilnował, żeby żadne obce samochody nie zajmowały wspólnej przestrzeni. Jego pomysłodawczynią była Iza Rutkowska, która wcześniej postawiła pod Pałacem Kultury ogromnego pluszowego misia. Projekt „Jamnik” zaczął się jednak rozrastać. Długi na 8 metrów pies przez kilka miesięcy wspólnie zarchitektem Pawłem Jaworskim, socjolożką Ludwiką Ignatowicz iEwą Ziajkowską zMuzeum Warszawskiej Pragi iIzą Rutkowską pomagał wintegracji mieszkańców i rewitalizacji zaniedbanego podwórka.
Teraz Rutkowska z pomocą socjolożek, urbanistów, kuratorek, architektów i badaczy kultury otwiera na Pradze bezpłatną Szkołę Nauk Praktycznych. Chętni mogą się zgłaszać jeszcze tylko dziś. – Będzie to taka trochę inna szkoła dla studentów i absolwentów kierunków artystycznych iarchitektonicznych – wyjaśnia Rutkowska. – Inna, ponieważ będzie wniej mało teorii, za to bardzo dużo zadań praktycznych. Chcemy zmienić myślenie oprojektowaniu miejskim iaktywizowaniu społeczności lokalnych z modelu: „Ja przyjdę, ja wam przebuduję, ja wam postawię instalację artystyczną” na: „Spróbujmy coś zrobić razem”. Dużo czasu poświęcimy na poznawanie się zsąsiadami kamienic przy Strzeleckiej, zrozumienie ich potrzeb iwypracowanie wspólnych pomysłów na przebudowę ich podwórka.
„Rok szkolny” potrwa od czerwca do listopada. Rozpoczną go wizje lokalne wposzukiwaniu pustostanu, który stałby się siedzibą szkoły. – Pewnie moglibyśmy dostać lokal od miasta lub zainstalować się wMuzeum Warszawskiej Pragi, ale wolimy znaleźć pustostan. Po pierwsze, zależy nam, żeby odzyskiwać nieużywane przestrzenie wmieście. Po drugie, charakteru lokali miejskich nie moglibyśmy zmienić na tyle, na ile byśmy chcieli. Awpustostanie możemy robić wszystko – tłumaczy Rutkowska. – Ważne jest też to, że po zakończeniu projektu wciąż będzie mógł służyć mieszkańcom.
Gdy szkoła ulokuje się już wbudynku, zaczną się ćwiczenia, wykłady iwarsztaty ze sztuki partycypacyjnej, praktyk urbanistycznych imetod animacji społeczności lokalnych. Po konsultacjach z mieszkańcami kamienic przy Strzeleckiej uczniowie zaczną wspólnie z nimi przebudowę podwórka.
Aco się stanie zabsolwentami? Rutkowska: – Wyjdą od nas z praktyczną wiedzą i wrażliwością społeczną. Nauczą się, że projektowanie dla ludzi wymaga współdziałania z nimi.
Aplikować można przez internet (www.szkolanaukpraktycznych.pl), wystarczy wypełnić formularz rekrutacyjny i odpowiedzieć na pytania typu: Kim jesteś? Czym się zajmujesz? Jakie są twoje umiejętności iwczym jesteś dobry? Jest też zadanie: „Wykonaj kolaż odnoszący się do tematyki współdzielenia przestrzeni publicznej”.
Rewitalizacja praskich podwórek nie uda się bez mieszkańców. Artystka Iza Rutkowska zakłada więc Szkołę Nauk Praktycznych dla aktywistów, którzy chcą pracować z lokatorami kamienic na Pradze.