Gazeta Wyborcza - Regionalna (Stoleczna)
Koparki w zamkowym ogrodzie
Wwielki plac budowy z głębokimi dołami i hałdami ziemi zmienił się teren przed Arkadami Kubickiego u podnóża Zamku Królewskiego. To początek prac przy odtwarzaniu zamkowego Ogrodu Dolnego. Potrwają prawie dwa lata, a większość kosztów pokryje Unia Europejska.
– Zaczynamy od robót ziemnych. Musimy przełożyć biegnący pod ogrodem gazociąg iwymienić wodociąg znajdujący się wosi ulicy Bugaj. Kopać będziemy do 4m w głąb gruntu. Do wywiezienia stąd mamy prawie 3 tys. m sześc. ziemi – powiedział nam kierownik budowy Jakub Wietrzny z firmy Park-M, która jest wykonawcą inwestycji.
Ogród Dolny Zamku Królewskiego zajmuje obecnie ok. 1,9 ha między Arkadami Kubickiego aWisłostradą. Kiedyś był większy, ale jedną trzecią jego powierzchni odcięto po wojnie pod budowę ślimaka Trasy W-Z. Projekt urządzenia ogrodu przygotował wlatach 30. XX w. architekt Adolf Szyszko-Bohusz. Środek terenu zajął wielki trawnik (tzw. wgłębnik), po bokach zaś posadzono szpalery strzyżonych grabów (tzw. boskiety). Planowano też uruchomienie fontann, ustawienie kamiennych waz i budowę amfiteatru od strony Wisły, ale wojna przerwała realizację projektu Szyszko-Bohusza. Potem już do niego nie wracano. Po 1945 r. Ogród Dolny nie był restaurowany. Jego teren wykorzystywano jako zaplecze odbudowy Starego Miasta. Z tamtego czasu pochodzi składowane wziemi gaszone wapno. Z przedwojennych nasadzeń do dziś zachowały się dwa grabowe boskiety (tuż po wojnie były jeszcze wszystkie cztery).
– To są drzewa sadzone ręką Szyszko-Bohusza. Zkonieczności będą wymagały pewnych korekt. Być może niektóre trzeba będzie wymienić na nowe – zaznaczył Sławomir Kwiatkowski, główny inżynier Zamku Królewskiego.
Ogród Dolny urządzony zostanie według nowego projektu, opartego jednak na koncepcji Adolfa Szyszko-Bohusza. Jego autorzy – Jakub Zemła i Tomasz Zwiech z pracowni Ogród, Park, Krajobraz – w centralnej części założenia przywracają porośnięty trawą wgłębnik. Poziom tego zielonego placu wyznaczono metr poniżej obecnego poziomu gruntu. Teren wokół wgłębnika będzie się stopniowo podnosił. Im dalej od środka ogrodu, tym wyższa będzie także roślinność – począwszy od bylinowych rabat, poprzez 1,5-metrowe i 3-metrowe żywopłoty, kończąc na 6,5-metrowych boskietach. Architekci zaprojektowa li tak że ta ras z 12 fon tan na mi iwtopioną wzieleń galerię 24 posągów wybitnych Polaków od 1795 r. do 1939 r.
– Roboty ziemne są najtrudniejsze. Będziemy je prowadzili jeszcze wiosną przyszłego roku. Jesienią skupimy się na pracach przy zieleni i instalacji fontann. Na wiosnę 2019 r. zostaną prace wykończeniowe, nawierzchnie, mała architektura i oddanie ogrodu – zapowiedział Jakub Wietrzny.
Koszt inwestycji (23 123 000 zł) w80 proc. pokryje Unia Europejska, aw20 proc. – Ministerstwo Kultury. W2015 r. powyżej Arkad Kubickiego otwarto odtworzony Ogród Górny Zamku Królewskiego. On także został zaprojektowany przez pracownię Ogród, Park, Krajobraz, a potrzebne na jego urządzenie 8 mln zł przekazało Ministerstwo Kultury.