Żydowskie historie odżywają dzięki uczniom

Nieczęsto się zdarza, że do Teatru Wielkiego zjeżdża blisko tysiąc nastolatków z kilkudziesięciu miast wcałej Polsce. Gdy dodać, że ci nastolatkowie przez ostatni rok zajmowali się odkrywaniem tożsamości żydowskiej w swoich miastach, sytuacja staje się wyjątkowa.

Wczoraj na gali podsumowującej program edukacyjny Szkoła Dialogu 2018 nagrodzono projekty przygotowane przez młodzież z ostatnich klas szkół podstawowych i wszystkich roczników szkół ponadpodstawowych.

– W Szkole Dialogu chodzi o poszerzanie wiedzy o lokalnej historii polsko-żydowskiej – tłumaczy Olga Kaczmarek z Fundacji Dialogu.

Jak to wygląda w praktyce? Fundacja wysyła swoich trenerów do 40 szkół z różnych części Polski. Zapoznają oni uczniów z historią Żydów wich miastach. Następnie uczniowie już samodzielnie wymyślają i realizują projekt upamiętniający Żydów z ich miast. W ciągu 10 lat udało się do tego zaangażować młodzież z ponad 350 szkół w 270 miejscowościach.

Jakie pomysły zrealizowano wostatniej edycji? Uczniowie zWałbrzycha przygotowali wirtualną mapę żydowskich miejsc, w Zgorzelcu zamazali nienawistny napis na jednym z budynków, w Dąbrowie Tarnowskiej zorganizowali koncert muzyki żydowskiej, wRybniku zebrali informacje o okolicznych Żydach i przetłumaczyli je na języki angielski i śląski, w grudziądzkim ratuszu dzięki staraniom młodzieży zawisła tablica upamiętniająca tamtejszych Żydów, awPacanowie uczniowie dopisali do przygód Koziołka Matołka alternatywną historię, wktórej zwierz zasiada do kolacji szabatowej.

Podczas gali przyznano nagrody wczterech kategoriach: odkrywanie historii, innowacyjność działań, wpływ na lokalną społeczność i różnorodność działań. W pierwszej kategorii zwyciężyli uczniowie podstawówki w Janowie, którzy poszukiwali lokalnych biografii żydowskich. Za innowacyjność nagrodzono młodzież z Bielska-Białej, która stworzyła grę edukacyjną „Odkryj tajemnice Presidenta” skupiającą się na hotelu President zaprojektowanym przez żydowskiego architekta Karola Korna. Zdaniem jury największy wpływ na lokalną społeczność wywarli uczniowie z Przemystka. Przygotowali Dzień Żydowski, na który przyszło ponad 100 osób. Zorganizowali lekcje o kulturze żydowskiej, przyszykowali koszerne jedzenie, anawet rozegrali mecz siatkówki, żeby upamiętnić dawny żydowski klub sportowy Makabi. Natomiast największą różnorodnością cechował się według jury projekt uczniów Zespołu Szkół Techniczno-Usługowych wTrzebini. Nie tylko stworzyli grę miejską „Most do przeszłości”, po żydowskich miejscach w ich mieście, ale przygotowali też wystawę fotografii i hip-hopową piosenkę z teledyskiem.

– Wszyscy na co dzień stykamy się z historią. Wy pomagacie ją odkrywać – powiedział obecny na gali prezydent Warszawy Rafał Trzaskowski. I dodał: – Przez mój dom rodzinny na ul. Freta przebiegał kiedyś mur getta. Przez lata nie zdawałem sobie z tego sprawy.

Za sprawą Szkoły Dialogu już prawie 10 tys. młodych ludzi zaangażowało się w odkrywanie tradycji żydowskich w swoich miejscowościach. Wczoraj podsumowano 11. edycję programu.