Gazeta Wyborcza - Regionalna (Stoleczna)
WYJĄTKOWA KLASÓWKA Z PŁOCKA
W1954 r. z FMŻ wyjechało 40 pierwszych kombajnów. 10 lat później w kombinacie ruszyła przeróbka ropy naftowej. W1976 r. zaprotestowali robotnicy, w grudniu 1981 r. na ulice wyjechały czołgi. A w maju 1989 r. entuzjastycznie witaliśmy w amfiteatrze Lecha Wałęsę. Być może o to zapytamy Was podczas Klasówki z Płocka. Zgłaszajcie się!
Miło nam ogłosić, że w tym roku redakcję „Wyborczej” inaszych partnerów: Urząd Miasta Płocka iMuzeum Mazowieckie czeka wyjątkowy jubileusz. Już po raz 10. zapraszamy płocczan iwszystkich sympatyków naszego miasta i jego historii do udziału wKlasówce zPłocka. Tegoroczna edycja dotyczyć będzie niezwykle ciekawego okresu w historii miasta, ale też – można powiedzieć – dość bliskiego wsensie dosłownym.
Wzwiązku z tym, że przed nami 80. rocznica wybuchu II wojny światowej, a także 30. Okrągłego Stołu i pierwszych częściowo wolnych wyborów do parlamentu, postanowiliśmy te daty – 1939 i 1989 r. – uwypuklić isprawdzić, co działo się między nimi wPłocku. A działo się wiele…
Kiedy wybuchła II wojna światowa Płock został zajęty przez wojska niemieckie już 9 września. Pod hitlerowską okupacją pozostał do stycznia 1945 r. I już nigdy miasto nie było takie, jak wcześniej – do swoich domów nie wróciło wielu znamienitych płocczan, wśród nich choćby abp Antoni Julian Nowowiejski, bp Leon Wetmański czy 10 tys. żydowskich mieszkańców. Potem nadeszły lata PRL.
Wielu płocczan kojarzy je przede wszystkim z powstaniem największych firm. W 1954 r. z taśm produkcyjnych Fabryki Maszyn Żniwnych zjechało 40 pierwszych samobieżnych kombajnów zbożowych (choć tak naprawdę wtedy nie używało się wodniesieniu do nich słowa „kombajn”). Późniejsze Bizony stały się jedną z wizytówek Płocka.
Podobnie zresztą jak i – amoże zwłaszcza – Mazowieckie Zakłady Rafineryjne i Petrochemiczne. Przeróbka ropy naftowej ruszyła w nich w1964 r.
Ale Płock zaznaczył się także na mapie robotniczych protestów. Najbardziej pamiętnym wydarzeniem była demonstracja w 1976 r. W proteście przeciwko podwyżkom cen żywności robotnicy przeszli spod kombinatu pod gmach komitetu PZPR, czyli budynku, w którym dziś, przy ul. Kościuszki, jest Książnica. Interweniowały oddziały ZOMO, później, już po demonstracji, której znaczenie stawia się na równi z protestami w Ursusie czy Radomiu zaczęły się represje – aresztowania, ścieżki zdrowia, zwolnienia z pracy.
Idźmy dalej. W Borowiczkach w1983 r. oddano nowe ujęcia wody, askoro już oWiśle mowa… Nasza rzeka w kontekście drugiej połowy XX wieku kojarzy nam się przede wszystkim zzagrożeniem. Ato za sprawą powodzi z 1982 r., którą do dziś pamiętają zwłaszcza mieszkańcy Radziwia. Dodajmy, że w tym samym roku do Płocka zostały przyłączone Podolszyce, Imielnica iBorowiczki…
Mówiąc o latach 80. nie można zapomnieć o „Solidarności”. – W Płocku na głównym zebraniu założycielskim Międzyzakładowego Komitetu Związkowego NSZZ spotkali się przedstawiciele FMŻ, MZRiP, Polmo, Sanepidu i MPK. Uzgodniliśmy, że pierwszym przewodniczącym będzie przedstawiciel największego zakładu, czyli MZRiP, a wiceprzewodniczący będzie z FMŻ, jako drugiego największego zakładu wRegionie – opowiadał „Wyborczej” Konrad Łykowski, jeden z jej założycieli. W 1981 r. został ogłoszony stan wojenny, wspomnienia czołgów na płockich ulicach, internowań i lęków towarzyszących słuchaniu radia Wolna Europa są wciąż bardzo wyraźne.
Ale potem przyszedł rok 1989! Ten najważniejszy w najnowszej historii Polski.
Przed wyborami, 8 maja, ukazał się pierwszy numer „Gazety Wyborczej”, awnim relacja z płockiego wiecu w amfiteatrze, na który przyjechał Lech Wałęsa. – Jeśli nie wygramy, to nie narzekajcie na Wałęsę, narzekajcie sami na siebie – mówił do zebranych przewodniczący „Solidarności”.
Iwreszcie 4 czerwca odbyły się częściowo wolne wybory do Sejmu i Senatu. Awsierpniu premierem został płocczanin Tadeusz Mazowiecki.
Zapraszamy do udziału wX Klasówce zPłocka (uwaga: tradycyjnie będą w niej też pytania owspółczesny Płock). Najpierw w półfinałach, które odbędą się 24 kwietnia, zmierzą się uczniowie szkół podstawowych (w tym ostatnich klas gimnazjów) i średnich. Zwycięzcy będą rywalizować wczerwcowym finale z zespołami złożonymi zprzedstawicieli różnych profesji oraz dorosłymi mieszkańcami Płocka. Zespoły są trzyosobowe.
Jeżeli chcecie wziąć udział w konkursie albo macie pytania dotyczące Klasówki, piszcie: joanna.tybura@plock.agora.pl lub telefonujcie: 507 094 611. Można się zgłaszać do końca kwietnia.