Gazeta Wyborcza - Regionalna (Stoleczna)
Wyrok śmierci wykonany na Pradze
Wczwartek ipiątek ulica Stalowa wyglądała tak, jakby czas cofnął się tu do lat okupacji. Na frontach kamienic zawisły imitacje starych szyldów i plakatów. Na chodnikach stanęły stragany, kiosk z gazetami i słup ogłoszeniowy wstylu zepoki. Miejsce współczesnych samochodów zajęły historyczne auta. Pojawiły się też dorożka i riksza. Stroje aktorów i statystów przypomniały trendy okupacyjnej mody.
Wczoraj około południa na hasło „Akcja!” środkiem ulicy ruszył zabytkowy tramwaj oznaczony numerem linii 18. Nagle rozległ się huk wystrzałów.
– Kręcimy scenę zabicia konfidenta w tramwaju – wyjaśnił nam reżyser Bodo Kox, twórca filmów „Nie panikuj!” i „Dziewczyna z szafy”.
Serial „Ludzie i bogowie” produkcji TVP będzie 13-odcinkową opowieścią o oddziale Związku Walki Zbrojnej – Armii Krajowej o kryptonimie „Pazur”, który likwidował funkcjonariuszy niemieckiego aparatu terroru iwspółpracujących z nimi konfidentów. Głównymi bohaterami są dwaj przyjaciele: dowódca oddziału porucznik Leszek Zaremba „Onyks” i kapral Tadeusz Korzeniewski „Dager”. Każdy z nich na swój sposób przeżywa wykonywanie wyroków śmierci. Pierwszy ma coraz większe rozterki moralne, w drugim narasta pragnienie odwetu na Niemcach.
Choć postacie głównych bohaterów, podobnie jak kryptonim oddziału, są fikcyjne, scenariusz filmu opiera się na prawdziwych wydarzeniach. Odcinek otwierający serial poświęcony będzie słynnej egzekucji aktora Igo Syma. Przed wojną był jedną z gwiazd polskiego kina, grywał amantów, a równocześnie współpracował z wywiadem III Rzeszy. Wraz z nastaniem okupacji podpisał folkslistę i został konfidentem gestapo. Niemcy mianowali go dyrektorem Theater der Stadt Warschau (dawnego Teatru Polskiego). Sym denuncjował artystów, który nie chcieli kolaborować z okupantem, wśród nich Hankę Ordonównę. Wyrok śmierci na aktora wydał podziemny sąd, a zatwierdził gen. Stefan Rowecki „Grot”. Grupa bojowa Kedywu ZWZ zastrzeliła Syma rankiem 7 marca 1941 r. w jego mieszkaniu przy ul. Mazowieckiej 10.
Winnym odcinku widzowie zobaczą nieudaną akcję likwidacji niemieckiego komisarza warszawskich przedsiębiorstw komunalnych Ernsta Dürrfelda. Oddział bojowy kontrwywiadu KG AK próbował go zastrzelić 25 czerwca 1943 r. na rogu ulic Marszałkowskiej i Świętokrzyskiej, przed siedzibą Miejskich Zakładów Komunikacyjnych. Dürrfeld został tylko ranny, zginął za to jego współpracownik. Niepowodzeniem zakończyła się też druga próba zabicia komisarza, podjęta 12 lutego 1944 r. u zbiegu ulic Brackiej iNowogrodzkiej, gdzie ostrzelano jego auto.
Zdjęcia do filmu rozpoczęły się 12 marca imają potrwać do sierpnia. Kręcone są w Łodzi iWarszawie. Wstolicy ekipę serialu można było zobaczyć na ulicy Mostowej i na Starym Mieście. Dziś plan filmowy przeniesie się na Krakowskie Przedmieście w pobliże pomnika Kopernika. Scenariusz „Ludzi i bogów” napisali Krzysztof Węglarz iWenanty Nosul. Producentką serialu jest Jolanta Filipowicz, za zdjęcia odpowiada Arek Tomiak, a za scenografię Paweł Jastrzębski. W role „Onyksa” i „Dagera” wcielili się Jacek Knap iDawid Dziarkowski. W obsadzie są także: Marianna Zydek, Anna Karczmarczyk, Tomasz Schuchardt, Julian Świeżewski, Aleksandra Justa, Patryk Szwichtenberg, Katarzyna Dorosińska i Bartłomiej Kotschedoff.
Emisja serialu w TVP planowana jest na wiosnę 2020 r.
Ulica Stalowa przez dwa ostatnie dni była planem serialu historycznego „Ludzie i bogowie”. To opowieść o oddziale ZWZ-AK wykonującym wyroki śmierci na Niemcach i kolaborantach, m.in. ekranowym amancie Igo Symie. Dziś filmowcy przeniosą się na Krakowskie Przedmieście.