Gazeta Wyborcza - Regionalna (Stoleczna)
Stajnie Kubickiego jak nowe
Po gruntownym remoncie jeszcze w lipcu otwarty zostanie dla publiczności budynek Stajni Kubickiego w Łazienkach Królewskich.
Urządzono w nim wystawę powozów, uprzęży, siodeł i innych akcesoriów związanych z jeździectwem, ale też odtworzono królewską manufakturę tkacką z działającymi krosnami żakardowymi.
– To dopełnienie Łazienek Królewskich, dopełnienie tego, co możemy pokazać. Stajnie i wozownie istnieją w każdej królewskiej rezydencji – podkreślił we wtorek na konferencji prasowej podsumowującej rewitalizację Stajni Kubickiego prof. Zbigniew Wawer, dyrektor Muzeum Łazienki Królewskie.
Odrestaurowany budynek jest najcenniejszym obiektem łazienkowskiego folwarku. Powstał w latach 1825-26 według projektu znanego architekta doby klasycyzmu Jakuba Kubickiego, który nadał mu plan zbliżony do podkowy. W jednopiętrowej części centralnej znajdowały się mieszkania stajennych i woźniców, a w przylegających do niej bliźniaczych parterowych skrzydłach stajnie przeznaczone dla 48 koni i wozownie mieszczące osiem powozów. Jeszcze w XIX w. budynek zaczął zmieniać funkcje. Stał się miejscem przechowywania na zimę parkowych rzeźb, potem magazynem wojskowym.
W okresie międzywojennym ten fragment Łazienek zajęty był przez wojsko. W ostatnich latach Stajnie Kubickiego miały wielu użytkowników. Pomieszczenia zajmowały m.in. gabinety lekarskie, zaplecze restauracji Belvedere i magazyny Muzeum Narodowego.
– Niektóre instytucje miały umowy najmu jeszcze z lat 90. Dyrekcja Łazienek Królewskich przeprowadziła wiele rozmów z najemcami, żeby zechcieli opuścić ten budynek – opowiadała na konferencji Hanna Jung-Migdalska, była wicedyrektor Muzeum Łazienki Królewskie. Pod jej kierunkiem Stajnie Kubickiego przeszły rewitalizację.
Remont za 10,9 mln zł
Prace rozpoczęły się w 2019 r. i kosztowały 10,9 mln zł, z czego 7,1 mln zł pochodziło ze środków Unii Europejskiej. Projekt remontu przygotowała Pracownia Projektowa Architektura & Detal Doroty Śliwińskiej, a zrealizowało go konsorcjum firm Nobile i Modanta.
W budynku podbito fundamenty i pogłębiono piwnice pod częścią środkową, by zmieścić tu szatnię, toalety i urządzenia techniczne. Usunięto wtórne ściany działowe i podwieszone sufity, przywracając układ wnętrz z czasów Kubickiego. Wzmocniono więźbę dachową. Wymieniono instalacje. Z dawnej stajni we wschodnim skrzydle przeniesiono w inne miejsce węzeł ciepłowniczy obsługujący całe Łazienki. Na podstawie badań przywrócono zabytkowi historyczny piaskowy kolor elewacji.
Podczas remontu dokonano ciekawego odkrycia. W jednej ze ścian odnaleziono zamurowane oryginalne drzwi. Na ich wzór przeprojektowano szykowaną dla budynku nową stolarkę. Zadbano też o inne detale, jak choćby posadzki z drewnianego bruku czy przytwierdzone do ścian latarenki.
Stajnie Kubickiego zapraszają od 30 lipca
Świeżo odrestaurowany zabytek przyjmie zwiedzających 30 lipca i przez pierwsze trzy dni będzie dostępny bezpłatnie, potem na podstawie biletów do Muzeum Łowiectwa i Jeździectwa (oddziału Muzeum Łazienki Królewskie), które jest tu gospodarzem.
W środku czekają dwie wystawy stałe. Pierwsza, zatytułowana „Powozownia im. Zbigniewa Prus-Niewiadomskiego”, poświęcona jest zabytkom hipologicznym z XIX i XX w. Obejmuje kolekcję pojazdów konnych, siodeł i uprzęży w stylach angielskim, krakowskim, śląskim i bałagulskim oraz akcesoria dla koni i jeźdźców. Druga, nawiązująca do założonej za panowania Stanisława Augusta Poniatowskiego królewskiej manufaktury tkackiej, prezentuje wciąż działające XIX-wieczne krosna żakardowe, dekoracyjne materiały, dziurkarkę oraz karty perforowane z zapisanymi wzorami tkanin.
Wystawom stałym od sierpnia towarzyszyć będą zajęcia edukacyjne dla dzieci i dorosłych. W programie: oprowadzanie kuratorskie po wystawie „Powozownia im. Zbigniewa Prus-Niewiadomskiego”, spotkania rodzinne dla miłośników koni i pojazdów konnych, warsztaty hafciarskie oraz spotkania z konserwatorem zabytków. Stajnie Kubickiego nie są obiektem dużym. Jednocześnie może w nich przebywać do 20 osób. Obowiązuje też limit czasu zwiedzania wynoszący 25 minut.