Gazeta Wyborcza - Regionalna (Stoleczna)
Kamienica idzie do przebudowy
U zbiegu Nowego Światu i Książęcej wkrótce zacznie się przebudowa jednej z najbardziej imponujących kamienic w Warszawie. „Stołeczna” jako pierwsza pokazuje jej wizualizację. Budynek odzyska detale, a w środku znajdą się luksusowe mieszkania.
Gdy w połowie stycznia część okien w kamienicy Natansona przy Nowym Świecie 2 została zamurowana wśród miłośników Warszawy, można było usłyszeć wiele głosów niepokoju. Budynek od lat czeka na remont, a od pewnego czasu stoi pusty. Czy cegły w oknach oznaczają, że kamienica się sypie?
Największa kamienica przy pl. Trzech Krzyży
A mowa tu o zabytku naprawdę wysokiej klasy. Zbudowana w 1910 roku w stylu secesyjnym kamienica daje pojęcie o skali wielkomiejskiej zabudowy przedwojennej Warszawy. Ze swoimi sześcioma piętrami i mansardowym dachem jest największym budynkiem przy pl. Trzech Krzyży i jedną z bardziej okazałych kamienic w mieście. Została wzniesiona na zamówienie Henryka Natansona. Natansonowie byli bankierami, kupcami, lekarzami i wydawcami. Rodzina finansowała budowy szpitali, bibliotek czy pomnik Adama Mickiewicza przy Krakowskim Przedmieściu.
Kamienica w relatywnie dobrym stanie przetrwała II wojnę światową.
W PRL-u skuto z niej część detali. Miano ją nawet wyburzyć. Ostatecznie w środku siedzibę znalazło Warszawskie Przedsiębiorstwo Geodezyjne.
W ostatnich latach zabytek stopniowo niszczał. W 2019 roku przejęła go firma AFI Europe, która zapowiedziała odtworzenie dawnego wyglądu kamienicy oraz zmianę jego funkcji z biurowej na mieszkalną.
Choć biuro mazowieckiego konserwatora zabytków Jakuba Lewickiego wydało zgody na adaptację już latem 2021 roku, w budynku nadal nic się nie działo.
Gdy więc nagle w kamienicy zamurowano dwa rzędy okien, niepokój był uzasadniony. Nie nakazał tego bowiem ani konserwator, ani nadzór budowlany.
Jak się okazuje, AFI Europe okna zamurowało z własnej inicjatywy, a zmiana jest tymczasowa: – Odnotowaliśmy ponadprogramowe ruchy struktury kamienicy. Groziło to zawaleniem się części stropów i odpadaniem elementów elewacji. W związku z tym nasz naczelny konstruktor zdecydował o zabezpieczeniu budynku poprzez zamurowanie części okien i zbudowaniu stabilizujących kamienicę filarów – tłumaczy prezes firmy
Michał Stępień, który dodaje, że inwestor złożył prośbę o zezwolenie na zabezpieczenie zabytku, ale nie otrzymał zgody: – Postanowiliśmy działać sami.
Na fasadę wrócą detale, w środku będą mieszkania
Stępień dodaje, że AFI ma już gotowy projekt budowlany i obecnie jest nas finiszu tworzenia projektu wykonawczego. AFI Europe udostępniło „Stołecznej” wstępną wizualizację nowej kamienicy Natansona (patrz niżej).
Budynek ma mieć kremowy kolor. Na elewację wrócą ornamenty z początku XX wieku, w mansardzie pojawią się zdobione okna.
Kiedy przebudowa się rozpocznie? – Planujemy zacząć roboty budowlane już w tym roku. Według wstępnego harmonogramu przebudowa będzie trwała od dwóch do trzech lat – informuje Stępien. Jej ważnym elementem będzie nie tylko odtwarzanie przedwojennego detalu, ale też kompleksowa przebudowa wnętrz, które z biur mają zmienić się w luksusowe mieszkania. AFI zapewnia, że zabytkowe elementy wystroju nie zmienią się, adaptacja przebiega pod czujnym okiem konserwatorów. Partery utrzymają funkcję usługową.
W poprzednim roku AFI oddało do użytku zrekonstruowaną przez kamienicę Wolfa Krongolda przy ul. Żelaznej, która przez wiele lat niszczała. Choć w przypadku budynku zwanego potocznie „Pekinem” nie obyło się bez kontrowersji, to efekt końcowy robi ogromne wrażenie. I podobnie może być w przypadku kamienicy Natansona.
Roboty budowlane w kamienicy mają się zacząć w tym roku. Przebudowa będzie trwała od dwóch do trzech lat