W Pogoni za szczęściem
Luisa Matę na boisku przypominającym tenisowy kort ziemny odkrył kapitan triumfatorów Pucharu Europy z 1987 roku.
Kiedy niewidomy uczestnik teleturnieju „Jeden z dziesięciu” usłyszał początek hymnu Ligi Mistrzów, momentalnie rozpoznał pierwsze takty i delikatnie się uśmiechnął, a nagranie z jego reakcją zrobiło furorę w internecie. Podobnie jak film z wyjącym niemowlakiem, który uspokaja się po włączeniu jednego z najpopularniejszych utworów w historii sportu. Chwileczkę po wciśnięciu przez ojca przycisku „play” na telefonie komórkowym ryk dziecka ustaje. W marcu 2018 roku Luis Mata był bliski przeciwstawnej reakcji. Gdy z głośników na Anfield popłynął hymn Champions League, do oczu Portugalczyka napłynęły łzy. – Nie popłakałem się, ale miałem na to ochotę. To jeden z najlepszych dni w mojej karierze – wspomina lewy obrońca Pogoni Szczecin. Wtedy jako rezerwowy FC Porto był najbliżej wielkiego futbolu. Ostatniego lata w poszukiwaniu szczęścia trafił do Portowców i w ekstraklasie walczy o kolejne dobre dni.
Dziecko szczęścia
Defensor Granatowo-bordowych doskonale wie, że ze szczęściem bywa różnie. Jedni mówią, że fortuna kołem się toczy. Inni, że sprzyja śmiałym. Jest też drzewko, które rzekomo ma przyciągać farta. Mówi się także o dziecku szczęścia i przynajmniej przez pewien czas Mata mógł się za takie uważać.
Mały klub CF Oliveira do Douro z miasta Gaia położonego w dystrykcie Porto nie jest kopalnią talentów, zresztą nigdy nie występował w portugalskiej ekstraklasie, ale wypuścił w świat kilku piłkarzy, w tym jednego wielkiego – Joao Pinto, wielokrotnego reprezentanta kraju i kapitana FC Porto w finale Pucharu Europy w 1987 roku, kiedy Smoki pokonały Bayern Monachium 2:1. Właśnie ten Joao Pinto po zakończeniu kariery na krótko został prezesem klubu i tak się złożyło, że zwrócił uwagę na jednego z brzdąców ćwiczących w zespołach dziecięcych. Mata trafił do zespołu jako sześciolatek, mieszkał minutę od stadionu, więc na zajęciach mógł być zawsze obecny, byle tylko przynosił do domu odpowiednie oceny. To był warunek rodziców. – Z tym kłopotów nie było – wspomina.
Piłkarz Pogoni dobrze pamięta także boisko na CF Oliveira do Douro. Żadna tam trawa, ani naturalna, ani sztuczna, tylko mączka jak na tenisowym korcie ziemnym. Każdy upadek to ślad na ubraniu czy ciele. Dlatego kolana i łokcie nie nadążały z gojeniem się. – Jednak dla dzieciaków to się nie liczyło. Ważna była radość z grania, nic więcej – wraca do przeszłości 23-latek.
A frajdy było tym więcej, że radził sobie całkiem dobrze i Joao Pinto uznał, że czas na zmianę. Wykonał telefon do FC Porto, szepnął słówko o zdolnym lewonożnym chłopcu i wystarczyło. Ktoś, kto w przeszłości dziewięciokrotnie wygrywał ligę portugalską ze Smokami, raczej zna się na futbolu, prawda? A w każdym razie na tyle, by faktycznie skłonić były klub, by obejrzano
MECZE
rozegrał w młodzieżowych reprezentacjach Portugalii Luis Mata (od U-15 do U-21). Strzelił osiem goli.
RAZY
wystąpił w rezerwach FC Porto. Zdobył bramkę i miał sześć asyst. zachwalanego przez niego dzieciaka. – Powiedział mi, że mam tam potrenować tydzień i zobaczymy, co z tego będzie. Ostatecznie zostałem i z tygodnia zrobiło się 14 lat – opowiada Mata.
To nie śmiech, to szyderczy chichot
Później los ciągle się do niego uśmiechał. Nie to, że dostawał coś od niego za darmo – na wszystko musiał zapracować, nie w Porto takie numery – aczkolwiek nie rzucał mu kłód pod nogi, a to już dużo. W klubie występował regularnie, na reprezentację jeździł od kategorii U-15, w EURO U-17 zdobył z kadrą brązowy medal za miejsca 3.–4. (w tym turnieju nie ma dodatkowego meczu o krążek, obie przegrane ekipy z półfinałów są klasyfikowane razem). Wreszcie jesienią 2016 roku miała nadejść upragniona szansa w pierwszym zespole. W III rundzie Pucharu Portugalii
Smoki miały zmierzyć się z Iii-ligowym GD Gafanha i w tym spotkaniu Mata najprawdopodobniej by zadebiutował. Dawał radę w rezerwach, więc przed tym starciem został dołączony do zespołu Nuno Espirito Santo i również nie zawodził. Trzy dni przed meczem w ramach treningu była gierka z drużyną U-19, z Matą w wyjściowym zestawieniu. Po półgodzinie musiał zejść z powodu urazu. – Od razu wiedziałem, że szansa przepadła. Byłem zawiedziony, jasne, jednak trzeba było żyć dalej – wyjaśnia. Druga okazja miała się nadarzyć po niecałych dwóch latach. Po laniu z Liverpoolem 0:5 w pierwszym spotkaniu trener Sergio Conceicao uznał, że na rewanż zabierze wyróżniających się młodych z zespołu B – padło na Matę, wówczas wyjątkowo biegającego po prawej flance, oraz Bruno Costę. Po zakończeniu zajęć rezerw szkoleniowiec Antonio Folha zawołał ich do siebie i zapowiedział, że następnego dnia mają się stawić w pierwszej drużynie. Wiedzieli, że to oznacza wyjazd na Ligę Mistrzów.
– O mój Boże, jedziemy na Liverpool – powiedział jeden do drugiego. Tak to zapamiętał Mata. Nie zapomniał również czekających na lotnisku kibiców, którzy witali Porto po powrocie ze zremisowanej 0:0 potyczki, a wśród nich jego wieloletnich przyjaciół, którzy wrzeszczeli jak opętani. Wydawało się, że spełnia marzenie, w końcu cała rodzina, odkąd pamięta, trzymała kciuki za Smoki, a teraz on, Luis z Gai, może zacząć dla nich grać. Kolejny uśmiech losu? W tym wypadku prędzej szyderczy chichot. – Ponownie doznałem urazu, a kiedy się wyleczyłem, było po wszystkim. Czasem tak bywa w życiu. Szczęście jest potrzebne. W Porto nie będą na nikogo czekać, bo kolejka wychowanków akademii jest ogromna i gdy się z niej wypadnie, trudno wrócić. Ale nie zastanawiam się, co by było, gdyby nie te kontuzje. Zwariowałbym. Raczej myślę o tym, co przede mną – tłumaczy.
Rośnie z meczu na mecz
W międzyczasie dwukrotnie go wypożyczano – do Portimonense SC i FC Cartagena (odpowiednio II liga portugalska i hiszpańska), przy czym po czasie spędzonym w tym drugim klubie nie chciał wracać do rezerw. Dał się przekonać obietnicą otrzymania opaski kapitana i kluczowej roli, ponieważ jako 22-latek był już jednym z bardziej doświadczonych zawodników. Pandemia koronawirusa przerwała jego ostatni sezon w Porto, zespole z dziecięcych marzeń. Od marca siedział w domu, rozgrywek nie wznowiono, już był zdecydowany, że czas na coś nowego. Nie miał szans na angaż w drużynach z topu ligi portugalskiej, chciał nowego wyzwania. Bodźca do rozwoju. Aż pojawiła się oferta z Pogoni. Nie zareagował entuzjastycznie, jednak zobaczył, że w ekipie z miasta o trudnej do wymówienia nazwie gra dawny znajomy z Porto – Tomas Podstawski. Środkowy pomocnik zrobił dobrą reklamę i jakoś poszło. Co prawda jesień Mata stracił w związku z urazami, ale od początku wiosny gra regularnie i to dobrze. Szczególnie imponuje pewnością w defensywie. W czterech ligowych spotkaniach zanotował 18 udanych odbiorów na 20 prób (najlepszy w Portowcach) i wygrał 43 pojedynki z 63 stoczonych.
– Ale to nie obrona jest moją siłą, a ofensywa. Długo występowałem jako pomocnik i dlatego swobodnie czuję się w grze do przodu. Rosnę z meczu na mecz i jeszcze pokażę, co potrafię w ataku – zapowiada Mata.