Wykiwani przez pychę
Miały być łatwe zwycięstwa, a kończyło się płaczem. Głupio tracone punkty czasem słono kosztowały Polaków.
Takich niespodziewanych wpadek i rozczarowań, a mówiąc wprost – kompromitacji – w dziejach Biało-czerwonych walczących o kwalifikacyjne punkty nie brakowało. Oczywiście w najmniejszym stopniu nie chodzi o to, by w niedzielę klękać przed Andorą, ale dobrze mieć świadomość, że nawet minimalne lekceważenie słabszego rywala i księgowanie sobie zwycięstwa, zanim wyjdzie się na boisko, to prosta recepta na kłopoty. Bo Polacy potrafili się potknąć na niepozornej przeszkodzie, grając u siebie i dopiero gdy przychodził rewanż, na terenie rywala bez trudu pokazywali, że są jednak bezdyskusyjnie lepsi. Najlepiej takie historie zna obecny prezes PZPN Zbigniew Boniek, bo dwa razy był ważnym aktorem znamiennych konfrontacji. Po mundialu w 2002 roku został selekcjonerem reprezentacji Polski z konkretnym planem: awansować do EURO 2004. Zaczęło się od wyjazdowej wygranej z San Marino (2:0) i choć było trochę niepokoju i nerwów, bo Polacy gole zaczęli strzelać w ostatnim kwadransie, to nikt nie przypuszczał, iż za chwilę wydarzy się coś, co zrujnuje wiarę kibiców, że z Bońkiem na trenerskiej
ławce uda się osiągnąć znaczący sukces.
Eksplozja niewybuchu
Do Warszawy przyjechała Łotwa, losowana z czwartego koszyka. W grupie mieliśmy trudniejszych rywali – Węgry i Szwecję. Mecz z Łotyszami – rozegrany w tym samym miejscu, w którym teraz Polska zmierzy się Andorą, był jak niewybuch, który eksplodował selekcjonerowi w rękach. Jedna skuteczna akcja gości spowodowała, że zainkasowali trzy punkty. To był moment zwrotny dla tej drużyny, która w takim kształcie, z tym selekcjonerem, nie potrafiła już dobrze funkcjonować. Tak to przynajmniej opisywał w autobiografii Jerzy Dudek. Polska przegrała z Łotwą, a więc przegrał Boniek. Nikt z piłkarzy nawet nie próbował mu sugerować, co zrobił źle, bo to on był gwiazdą i omnibusem.
– Przecież miał wspaniałą piłkarską karierę za sobą, więc musiał wiedzieć, co robi. Nawet jak pojawiały się jakieś wątpliwości, każdy dusił je w sobie, bo wydawało mu się, że mogłyby zostać źle odebrane. Z trenerem nie było właściwego kontaktu. I może dlatego nie było też piłkarzy, którzy w każdej drużynie ciągną wózek. Po prostu Boniek był dla nas za wielki. Nie pasowaliśmy absolutnie do rozmiaru jego kapelusza, a nikt nie chciał się na siłę tam wpychać. Wszystkie małe gwiazdeczki, które miał pod sobą, szybko poprzygasały. A jego gwiazda w naszych oczach ciągle świeciła – analizował z perspektywy kilku lat bramkarz reprezentacji. – Nie unikałem odpowiedzialności za przegraną. Wziąłem to na klatę. Warto zachować powagę po efektownej wygranej, ale jeszcze bardziej trzeba ją zachować, kiedy nie poszło – tak rozliczał się z Łotwą selekcjoner Boniek w swojej najnowszej książce „Mecze mojego życia”, do których zaliczył niefortunne starcie z Warszawy. W rewanżu Polacy wygrali 2:0, ale trenerem był już Paweł Janas, bo Boniek znacznie wcześniej zrezygnował i do dzisiaj podkreśla, że powodem nie była łotewska wpadka, choć innej przyczyny nie podał. Chętnie natomiast zwraca uwagę na fakt, że ta niby słaba Łotwa po barażach awansowała wówczas do mistrzostw Europy. No to dodajmy też, że nie miałaby na to szans, gdyby w Warszawie wygrali Polacy...
Medaliści nie dali rady
Boniek w takim rozczarowującym meczu Biało-czerwonych uczestniczył też jako piłkarz. W 1984 roku kwalifikacje do mistrzostw świata rozpoczęliśmy od wygranej z Grecją (3:1), a potem miały być planowe punkty w starciu z uchodzącą za słabeusza Albanią. Nasi w Mielcu prowadzili do przerwy 1:0, niby wszystko mieli pod kontrolą, ale w drugiej połowie nagle stracili dwa gole. Trudno było uwierzyć w taki scenariusz, nagle okazało się, że szczytem marzeń jest remis, który udało się uratować za sprawą Andrzeja Pałasza. Na boisku byli też inni ważni medaliści poprzedniego mundialu – Boniek, Władysław Żmuda, Marek Dziuba,
Waldemar Matysik i Włodzimierz Smolarek, lecz nie byli w stanie jeszcze raz przemóc albańskiej defensywy. Wynik nie miał poważniejszych konsekwencji tylko dlatego, że Albańczycy potrafili ograć u siebie Belgię. Natomiast Polacy w Tiranie zagrali znacznie lepiej i zgarnęli punkty (1:0) po golu Bońka, który dzień wcześniej w pamiętnym meczu na Heysel zdobył z Juventusem Puchar Europy. Nasz zespół miał dużo szczęścia – wygrał swoją grupę, nie musiał występować nawet w barażach.
Uszło powietrze
Ale gdy w 1986 roku Piechniczka zastąpił Wojciech Łazarek, szczęście opuściło naszą narodową drużynę i konsekwencje bezbramkowego remisu z Cyprem w walce o awans do finałów EURO 1988 okazały się nieodwracalne. Po wygranej z Grecją i cennym wyjazdowym remisie z Holandią (0:0) podejmowani w Gdańsku Cypryjczycy byli skazani na pożarcie. Ten mecz miał nakręcić polską drużynę przed kolejnymi, trudniejszymi grami. Łazarek wystawił skład z wieloma ofensywnymi zawodnikami, ale przebieg gry wcale tego nie potwierdzał; gospodarze jeśli nawet stwarzali jakieś okazje bramkowe, popisowo je marnowali. Nerwy były coraz większe, aż do ostatniego gwizdka. Ten mecz popsuł atmosferę w drużynie, gwałtownie uszło z niej powietrze, nikt nie wierzył, że uda się odrobić straty, przeskoczyć Holandię i wygrać grupę. A na koniec fatalnych kwalifikacji Polacy pokonali na wyjeździe Cypr 1:0. Mądry Polak po szkodzie ....