MÓJ BOHATER KACHA KALADZE
Wtrudnych czasach i w ważnych miejscach ludzie sportu są w cenie. Witalij Kliczko, jedna z największych postaci w historii zawodowego boksu, po zakończeniu kariery został szefem partii UDAR i od 2014 roku jest merem Kijowa. Przed wojną modernizował go i zmieniał, dziś walczy o to, by zachować dziedzictwo, infrastrukturę, by po prostu pomagać ludziom. Jego postawa jest godna najwyższego szacunku. I tak jak w dawnych czasach siadałem w sobotnie wieczory, by oglądać walki w niemieckim RTL, a potem obserwowałem, gdy przygotowywał się do pamiętnego starcia z Tomaszem Adamkiem, tak dziś trzymam kciuki, by przeprowadził ukraińską stolicę przez te dramatyczne tygodnie, miesiące, a może i lata. Wierzę, że mu się uda.
Ale nie tylko starszy z braci Kliczków jako sportowa legenda zarządza wielkim miastem. Spędziłem właśnie kilka dni w Gruzji, gdzie w Tbilisi drugą kadencję burmistrzem jest były piłkarz AC Milan, Kacha Kaladze. Biznesmen, potem wicepremier, teraz jako przedstawiciel partii „Gruzińskie Marzenie” starający się nadać nowe oblicze jednej trzeciej ojczyzny. Jednej trzeciej, bo metropolia ma ponad 1,2 mln mieszkańców, czyli właśnie taką część obywateli państwa. Nie wiem dokładnie, jak na co dzień odbiera się wieloletniego kapitana kadry narodowej. Mogę go jedynie ocenić na podstawie tego, co spotykam na miejscu. A po dziesięciu latach od poprzedniego pobytu na tle innych lokalizacji na Kaukazie akurat tu dzieje się dużo i dobrze. Centrum nad rzeką Kurą wypiękniało, komunikacja lepsza, zieleni więcej, chaosu zdecydowanie mniej. A ten, który został, już tak nie przeszkadza i nie razi jak kiedyś. Z punktu widzenia wpadającego na chwilę przybysza jest lepiej. Z punktu widzenia kogoś, kto żyje tu na co dzień, domyślam się, że też. Mimo że nie wszystko, jak mówią, od strony politycznej musi się podobać. Kaladze, podobnie jak Kliczko, to słynni sportowcy zaprzeczający tezie, że w sferze publicznej można pomagać jedynie w roli branżowych ministrów. Jak na przykład odpowiedzialne za sport we włoskim rządzie Mario Draghiego florecistka Valentina Vezzali czy pływaczka Roxana Maracineanu we Francji. Czy u nas kiedyś wioślarz Adam Korol. Gdy ludzie potrzebują liderów, łatwiej – co nie znaczy, że zawsze – jednoczyć się wokół osób, którym są w stanie nieco bardziej zaufać. W Polsce, choć na razie na znacznie niższym szczeblu, coś takiego udało się do tej pory Bogdanowi Wencie. Rzecz jasna Kielc, z całym szacunkiem dla przepięknego świętokrzyskiego, nie można jednak porównywać z wielkimi organizmami kierowanymi przez obu wspomnianych panów. Ich rola – oby Kacha nigdy nie został postawiony w takiej sytuacji jak obecnie Witalij – daleko wykracza bowiem poza samo administrowanie.
Gruzja to z punktu widzenia przybysza piękne, ale i nieco dziwne terytorium. Już samo położone na wzgórzach i wielu „piętrach” Tbilisi wymaga dużej umiejętności łączenia i scalania. To mniej więcej tak, jak gdyby przymierzyć Zakopane do Hali Gąsienicowej. Albo położone obok Murowańca łąki do Kasprowego Wierchu. Jeśli chodzi o powierzchnię wszystko znacznie większe niż Warszawa. No i buduj, żeby wszędzie było można w rozsądnym czasie dojechać, obejrzeć, zagrać, pracować, kupić. Rozwój w taki sposób, jak słyszałem od znajomego, obiecywał właśnie Kaladze.
Kiedyś gruzińska stolica kojarzyła mi się przede wszystkim z miejscowym Dinamem. Klubem, który zdobył Puchar Zdobywców Pucharów i został mistrzem ZSRR. Dziś w skali europejskiej po dawnej sile nie ma śladu, ale akurat stadiony i boiska w regionie robią naprawdę korzystne wrażenie. Na tle wielu obiektów z czasów sowieckich w nie sporo inwestowano. Widać, że o sport, nie tylko ten na samej górze, się dba. I to, że do naszej ligi, w tym mistrza z Poznania, trafiają piłkarze z Gruzji, absolutnie nie dziwi. Zaraz za bramami jednego czy drugiego obiektu mogą paść się krowy czy owce, droga może przypominać szwajcarski ser, domy nie muszą mieć okien, ale murawa w tych warunkach jest absolutnie na tip top. I tego „mogę, chcę, warto, szukam, próbuję” widać tu naprawdę bardzo dużo.
Ale najważniejsi są bez wątpienia ludzie. Ludzie, którzy ciągle są w ruchu i w akcji. Przekonałem się o tym i w Tbilisi, gdzie w niedzielę korki jak w dzień roboczy, i w sobotę późnym wieczorem w górach, gdzie budowy trwają w najlepsze. Wszystkiego. Hotelu, myjni, ale także gymu czy siłowni na świeżym powietrzu. Chyba nieprzypadkowo Gruzja na ostatnich igrzyskach w Tokio zdobyła osiem olimpijskich medali.
Obejrzałem sobie w ostatnich dniach świat pełen skrajności. Gdzie wszędobylskie hybrydowe Priusy (prawie połowa aut z importu, bo podatek niższy o 60 procent od aut spalinowych!) mieszają się z kopcącymi jak smoki Ładami, Wołgami i Kamazami. Jeden wjazd takiego „potwora” do Kazbegi niszczy na bank cały ekozysk. Gdzie mamy pomnik Lecha Kaczyńskiego i ulicę jego imienia w stolicy (wszyscy pamiętają tu wizytę i przemówienie w 2008 roku), a jednocześnie obok na bazarku sprzedaje się portrety Stalina, którego ofiary nasz prezydent leciał przecież uczcić do Smoleńska i Katynia. Nieco dalej w Gori dyktator ma swoje muzeum, a na stacji kolejowej wielką rzeźbę. Trudno to wszystko poukładać sobie w głowie...
Kaladze kibicuję jednak z całego serca. Jako gospodarz Tbilisi stawia na przyszłość i idzie w tym kierunku, w którym powinien. Powoli, ale idzie. W skomplikowanej rzeczywistości z historią w tle często od nowa musi wylewać fundamenty. Ale moim skromnym zdaniem wybrał najlepszą z możliwych opcji. I jeśli chodzi o sport, i jeśli chodzi o całe społeczeństwo. A jego miasto promieniuje na kraj!