Poszukiwanie diamentów
17 lutego rozpocznie się druga edycja programu Gramy dla Polski w USA. Tym razem ten szkoleniowy projekt piłkarski dla polonijnej młodzieży będzie podzielony na trzy części: dwa zgrupowania w Stanach i letni wyjazd do Polski.
Po raz pierwszy program Gramy dla Polski, którego celem nadrzędnym jest wyszukanie i nawiązanie kontaktu z utalentowaną piłkarsko młodzieżą o polskich korzeniach poza granicami kraju, zawitał do Stanów Zjednoczonych w kwietniu 2022. Wówczas w Garfield w stanie New Jersey odbył się dwudniowy obóz, podczas którego zajęcia z 26 chłopcami z roczników 2007–08 prowadzili trenerzy z PZPN: Bartłomiej Zalewski, Rafał Lasocki i Sebastian Mila, a wszystkiemu przyglądali się m.in. szef szkolenia w PZPN Maciej Mateńko i szef skautingu zagranicznego Maciej Chorążyk. – Szkoleniowcy przyglądający się treningom i grze kontrolnej byli pod dużym wrażeniem poziomu prezentowanego przez wszystkich uczestników obozu. To było trochę ponad nasze wyobrażenia, bo naprawdę nie było słabych punktów – wspomina Chorążyk.
Efektem tego zgrupowania było powołanie Dominika Baczewskiego do prowadzonej przez Dariusza Gęsiora kadry U-15 na turniej UEFA Development w Bośni i Hercegowinie we wrześniu ubiegłego roku. Urodzony w czerwcu 2008 w Northbrook w Illinois zawodnik akademii Sportingu Kansas City (klub w MLS) na ten wygrany przez Polaków turniej nie pojechał ze względu na kontuzję. Ale 8 i 11 listopada pojawił się w Zbąszynku i Babimoście na towarzyskim dwumeczu z Irlandią (0:0 i 0:1), gdzie wyszedł w podstawowym składzie i rozegrał po połowie zawodów. – Na liście oczekujących jest jeszcze kilku zawodników z USA. Obecnie wciąż im się przyglądamy i będziemy rozważać ich kandydatury pod kątem powołań w roku 2023 – wyjaśnia Chorążyk.
Projekt rośnie w oczach
Tegoroczna edycja będzie miała o wiele szerszą skalę i obejmie roczniki 2007–09. Najpierw 17–19 lutego w Chicago chłopcy będą prezentować swoje możliwości przed trenerami Gęsiorem i Zalewskim. Potem 52 młodych futbolistów spędzi 10 lipcowych dni w Polsce: w COS w Giżycku, w Warszawie (zajęcia w Legia Training Center) oraz w Arłamowie. Całość zakończy się pod koniec sierpnia w Garfield kolejnym trzydniowym zgrupowaniem. To wydarzenie odbędzie się równocześnie z corocznym turniejem drużyn polonijnych im. Kazimierza Deyny organizowanym przez Związek Polonijnych Klubów Piłkarskich (ZPKP) – jednego z partnerów projektu Gramy dla Polski w USA. – Rok temu obiecaliśmy sobie z Maćkiem Chorążykiem, Marcinem Dorną i Łukaszem Wachowskim, że program będzie się rozbudowywał. Tak być musi, bo inaczej nie będzie z tego wielkich korzyści – mówi Dariusz Wesołowski, koordynator projektu w USA. – Najbardziej cieszy mnie możliwość sprawdzenia się na tle najlepszych akademii w Polsce. Obecnie mamy zaplanowane sparingi z Legią, Stalą Rzeszów, Jagiellonią i Wisłą Kraków.
Wesołowski do USA przyleciał 20 lat temu. W Polsce studiował na AWF w Krakowie i uprawiał koszykówkę oraz piłkę ręczną. Piłką nożną zaczął interesować się dopiero w Stanach, a od kilku lat jest prezesem jednego z najbardziej zasłużonych polonijnych klubów piłkarskich na świecie – Vistuli Garfield, która w ubiegłym roku obchodziła 70. urodziny. – Wisła zapisała się pięknymi zgłoskami w historii piłki nożnej w USA, ale patrzenie w przeszłość nie pomoże nam prężnie działać w przyszłości. Staramy się, aby klub rósł w siłę i odnosił sukcesy nie tylko na skalę polonijną, ale i krajową. To trudne zadanie, bo nie ma napływu świeżej krwi. Kiedyś w naszej akademii mieliśmy 500 dzieciaków, z czego 95 procent to byli Polacy. Teraz ten procent wynosi około 60. Musieliśmy otworzyć się na inne narodowości, bo nie chcieliśmy być małym, polonijnym klubikiem. Nawiązaliśmy współpracę z Legią, wpychamy się do MLS NEXT. Chcemy także, aby naszym sztandarowym projektem oprócz szlifowania talentów było szkolenie trenerów. Dlatego mamy w planach zorganizować kurs UEFA Grassroots C dla szkoleniowców, którzy mają polskie paszporty – wylicza działacz, a prywatnie właściciel nowojorskiego biura podróży.
Zgrupowania dla dziewcząt od przyszłego roku
Prezes Vistuli nie działa w Stanach w pojedynkę. Przy projekcie Gramy dla Polski wspomaga go sztab działaczy z ZPKP z prezesem Piotrem Gołąbkiem na czele oraz dwóch skautów z PZPN: Tomasz Drążek z Chicago oraz Piotr Sala ze Wschodniego Wybrzeża. To oni byli odpowiedzialni za selekcję uczestników tegorocznej edycji. – Większość z tych chłopców gra w akademiach MLS i pochodzi głównie ze stanów Illinois i Wisconsin. Ale są też piłkarze z Nowego Jorku, New Jersey, Florydy, Kalifornii, Pensylwanii, Waszyngtonu, a nawet Kanady – wylicza Wesołowski, który bardzo ceni współpracę z Drążkiem i Salą. – Ameryka to ogromny kraj. Pracy jest dla pięciu, sześciu osób, a mamy ich tylko dwóch. Trzeba podziękować, że chce im się organizować zajęcia, oglądać mecze czy filmy oraz komunikować z masą wciąż zgłaszających się do programu chłopców i dziewcząt. Bo o tych drugich też nie zapominamy. Od 2024 mamy zamiar rozszerzyć projekt o zgrupowania dla utalentowanych piłkarek – dodaje.
Zgłoszenia – poprzez utworzenie konta z profilem zawodnika – może dokonać rodzic lub sam zawodnik za pośrednictwem strony polskaut.pl. Formularz zawiera pytania o dane osobowe (w tym miejsce zamieszkania), ogólne (wzrost, waga, płeć, aktualny klub, pozycja na boisku i wiodąca noga) oraz dodatkowe – czy zawodnik ma polski paszport i czy reprezentował w przeszłości inny kraj niż Polska. – Dodajemy zdjęcie profilowe oraz namiar na rodzica i klikamy „wyślij”. Zgłoszenie trafia do lokalnego skauta, który nawiązuje kontakt i prosi o szczegółowe dane oraz o filmy pokazujące umiejętności. Na tej podstawie kandydaci zapraszani są na turnieje towarzyskie i potem mogą trafić do grupy powołanej na zgrupowanie pod egidą Gramy dla Polski – wyjaśnia Wesołowski.
Co rok dwóch, trzech reprezentantów
Wszystko to dzieje się po to, aby kolejni piłkarze pokroju Erica Lichaja, Mateusza Miazgi czy Gagi Sloniny mogli już na wczesnym etapie podjąć kluczową decyzję, z jakim krajem chcą wiązać swoją piłkarską przyszłość. – Jest to celowe działanie skierowane na określoną grupę wiekową. W Ameryce marnuje się potencjał piłkarski koncertowo, bo inna jest skala rynku: wystarczy porównać liczbę zarejestrowanych młodych piłkarzy w USA i w Polsce. Tutaj najlepsze akademie – w Dallas czy Filadelfii – dopiero równają do europejskich standardów. W piłce gwarancji nie ma, ale my możemy im w dalszej perspektywie zapewnić wyższy poziom szkolenia, a także możliwość grania w lepszych klubach – zdradza Wesołowski. Jednocześnie w rachubę, w zdecydowanej większości, będą brani chłopcy, którzy mają polski paszport, mówią po polsku i utożsamiają się z naszym krajem. – W innym przypadku trudno, by tacy „umierali” na boisku za Polskę – kwituje Chorążyk. Projekt Gramy dla Polski USA nabiera więc rozpędu, mimo iż jest deficytowy. Część kosztów, które w 2023 roku szacowane są na 135 tys. dol., pokryją PZPN i lokalni sponsorzy: ZPKP, Polsko-słowiańska Unia Kredytowa i Vistula Garfield. Sporą część funduszy muszą wyłożyć rodzice, którzy opłacają obóz w Polsce. – Pieniądze są ważne, ale ważniejsze jest to, aby można było zwiększyć wartość merytoryczną programu. Aby to nie było jedno zgrupowanie, tylko cykl, podczas którego trenerzy będą mieli czas na poznanie graczy jako ludzi, nawiązać z nimi porozumienie i zbudować zaufanie. To może okazać się bardzo pomocne w przyszłości – mówi Wesołowski, dla którego spełnieniem marzeń byłoby, aby każdego roku dwóch, trzech chłopców z USA i Kanady debiutowało i zakorzeniało się w polskich młodzieżówkach. – To byłby nasz wspólny, olbrzymi sukces – kończy.