TO NIE BYŁO UFO
Najpierw był mecz w Turynie na słynnym Stadio Comunale, który gościł największe drużyny świata. Tym razem przyjechała Lechia Gdańsk, mała i nieznana. Jako trzecioligowiec zdobyła Puchar Polski, co stanowiło przepustkę do Pucharu Zdobywców Pucharów. Los chciał, że już w pierwszej rundzie trafiła na Juve. Na bardziej znamienitego rywala się nie dało, bo grali w nim ówcześni włoscy mistrzowie świata plus Francuz Michel Platini i Zbigniew Boniek. – Nie czułem strachu, nie miałem żadnych kompleksów. Całkiem możliwe, że młodość i brak piłkarskiego doświadczenia stały się moim atutem. Pół roku wcześniej dopiero debiutowałem w seniorskim zespole, rzecz jasna w III lidze, grałem też w reprezentacji Polski juniorów. To był mój piłkarski świat. Juventus? Niech będzie Juventus, to jednak nie UFO! Grajmy, zobaczymy, kto jest lepszy. Mniej więcej tak to widziałem. Na sto procent nie było tak, że wychodziłem na boisko w Turynie, kurczowo trzymając się myśli: „O Boże, żeby tylko wysoko nie przegrać!” – wspomina Dariusz Wójtowicz.
Całkiem możliwe, że gdyby tak Polacy kalkulowali, przegraliby trochę mniej. Oni jednak nie chcieli wyłącznie murować bramki, podeszli trochę wyżej, spróbować odebrać piłkę, po prostu grać, w jakim stopniu to możliwe, swój futbol. – Pierwszego gola strzelił Michel Platini w 18. minucie, a ja kątem oka wcześniej parę razy widziałem, że ich trener Giovanni Trapattoni denerwuje się, że ciągle jest 0:0. Widział, co się dzieje, że muszą jak najszybciej strzelić gola. W końcu nas złamali i wygrali bardzo wysoko, aż 7:0, ale i tak schodziłem z podniesioną głową. Walczyliśmy, ale oni byli lepsi. Tyle – mówi.
Młodzież w pomocy
Dwa tygodnie później na gdańskim stadionie przy Traugutta kibice Lechii mieli gigantyczne święto. Jeszcze w czerwcu gdańszczanie grali ligowy mecz z Wdą Świecie, a teraz przyjeżdżał dream team z Italii. – Bilety rozeszły się momentalnie. Emocje podgrzewała też cała rola Lecha Wałęsy i Solidarności, która upominała się o los Polaków gnębionych przez władzę. Byłem młody, nie angażowałem się w działalność polityczną, bo skupiałem się na sporcie, ale jak każdy miałem świadomość, co się działo w Polsce i na Wybrzeżu przez ostatnie lata, tym bardziej że moja mama pracowała w Stoczni Gdańskiej, razem z innymi stoczniowcami uczestniczyła w tych ważnych wydarzeniach – wyjaśnia Wójtowicz.
W wyjściowym składzie Juve zabrakło Platiniego, co mogło wskazywać, że Włosi są pewni sukcesu. – Awans mieli zagwarantowany, ale znowu chcieli wygrać, bo jakikolwiek inny wynik we Włoszech urumarciniak chomiłby zrozumiałą falę krytyki – zwraca uwagę nasz bohater. Znowu zagrał na środku pomocy i tak samo jak w Turynie na skrzydle wystąpił Jacek Grembocki, czyli drugi osiemnastolatek, starszy o pięć miesięcy od Wójtowicza. A przecież grający razem z nimi w drugiej linii zdobywca jednej z bramek Marek Kowalczyk miał tylko 22 lata. Ta młodzież Lechii wsparta starszymi zawodnikami robiła oszołamiające wrażenie. A Wójtowicz był najmłodszy. – Gdy po początkowym 0:1 wyrównaliśmy, a potem objęliśmy prowadzenie, poczuliśmy niesamowitą energię z trybun. Pachniało sensacją! Z ławki podniósł się Platini i było jasne, że Juventus za wszelką cenę będzie chciał wygrać. Udało mu się, wygrał 3:2. Byliśmy zaledwie nowicjuszem w polskiej drugiej lidze, po takim meczu nie mieliśmy się czego wstydzić – opowiada.
Nie dali 100 dolarów
W tym czasie Wójtowicz grał też w kadrze narodowej juniorów. Rok później jego drużyna U-18 w Moskwie stanęła na podium mistrzostw Europy. W grupie wygrała wszystkie trzy mecze po 1:0 (na początek z Włochami), ale w półfinale była gorsza od Węgrów (0:2). W starciu o brązowy medal Biało-czerwoni pokonali Irlandię 2:1. Nagrodą za trzecie miejsce był awans do finałów MŚ U-20, ale Polacy w nich nie zagrali, bo PZPN nie wpłacił… 100 dolarów startowego do FIFA. Dla takich zawodników, jak Mirosław Dreszer, Andrzej Rudy, Jacek Ziober, Roman Kosecki, Dariusz
Urodzony 23 sierpnia 1965 roku w Gdańsku; pomocnik; kluby: Lechia Gdańsk (do 1986, 38 meczów/1 gol), Wisła Kraków (1986–93, 140 meczów/7 goli), Pogoń Szczecin (1993, 11 meczów/0 goli), Polonia Warszawa (1994, 13 meczów/1 gol), ASV Schrems (1994–96)*
Zdobywca Pucharu Polski 1983, zdobywca Superpucharu Polski 1983
Brązowy medalista ME U-18 1984 i właśnie Wójtowicz, była to decyzja szokująca. Trener drużyny Mieczysław Broniszewski uważa, że z taką ekipą byłyby szanse nawet na złoto. Mistrzostwa świata miały być w Chile, więc władze związku argumentowały, że wyjazd do tego kraju oznaczałby polityczne poparcie dla dyktatury Augusto Pinocheta. Paradoks polega na tym, że ostatecznie turniej i tak przeniesiono do Związku Radzieckiego. – Brak słów na komentarz. Niech to będzie jednak ilustracja tego, w jakich czasach żyliśmy i jak one mogły wpływać na nasze kariery – zaznacza Wójtowicz.
Proroctwo trenera Geszkego
Z Lechii Gdańsk, z którą awansował i grał w ekstraklasie (wówczas nazywanej 1. ligą), odszedł w 1986 roku. Już wtedy w wywiadach opowiadał, że miał konflikt z trenerem Marianem Geszkem. – Nie podobało mi się, jak traktował zawodników, także tych, którzy byli mocno związani z Lechią i coś dla niej zrobili. Czułem się niedoceniany, o pewnych prozaicznych rzeczach, które trener dla mnie blokował, nawet nie ma sensu wspominać. Otwarcie powiedziałem, że chcę odejść. Zadzwoniłem do trenera Edmunda Zientary, którego znałem z kadry juniorów, i zapytałem, czy mógłby mi pomóc w znalezieniu innego klubu, bo w Lechii nie za bardzo mnie szanują. Załatwił to w jeden dzień. W Wiśle nie musiałem przejmować się kwestią obowiązkowej służby wojskowej, poza tym dostałem też trzypokojowe mieszkanie, co miało ogromne znaczenie, bo byłem już żonaty, urodziło nam się dziecko. To nic, że Wisła była tylko w II lidze, bo planowała awans – wyjaśnia.
– Gdy opuszczałem Lechię, trener Geszke na pożegnanie powiedział mi: „Zobaczysz, już nigdy nie zagrasz w ekstraklasie”. Spotkałem go po kilku latach, kiedy on prowadził Stal Stalowa Wola i jak zwykle wywaliłem prosto z mostu: „I co, kilkadziesiąt meczów w ekstraklasie już się nazbierało. Jednak się pan pomylił”. „Ale ja nie mówiłem, że w ogóle nie zagrasz w ekstraklasie. Mówiłem, że nie zagrasz w ekstraklasie w Lechii Gdańsk”. I gadaj z nim, zawsze potrafił odwrócić kota ogonem… Dzisiaj już nie mam do niego żalu, że musiałem odejść z Lechii. Było, minęło, życie toczy się dalej. Z trenerem Marianem Geszkem czasem nawet współpracowałem, gdy byłem w centralnym szkoleniu, przez dziesięć lat w sztabie Michała Globisza. Tamtą historię wspominam już bardziej jako anegdotę, choć wtedy byłem bardzo rozczarowany – przyznaje.
Baraż z Górnikiem Knurów
Z Wisłą awansował do elity w 1988 roku. W emocjonującym barażu Biała Gwiazda była lepsza od Górnika Knurów. W Knurowie gospodarze wygrali 1:0. Gdy w rewanżu przy Reymonta w 77. minucie knurowianie strzelili na 2:2, zdawało się, że jest już pozamiatane, bo Wisła musiała strzelić dwa gole, żeby awansować. I tak się stało! Bramkę na 4:2 zdobył (podobnie jak wcześniej na 2:0) Dariusz Wójtowicz. Była 89. minuta gry.
Dość szybko pojawiły się sugestie, że mecz był ustawiony, że Górnik nie chciał awansować. – Zdaję sobie sprawę, że w polskiej piłce działo się wiele zła. Ustawiony baraż na korzyść Wisły? Załatwiony przez działaczy? Wyszedłem na boisko i grałem najlepiej, jak potrafię. Marzyłem, pewnie jak każdy z nas, żeby strzelić zwycięskiego gola i spotkało mnie to szczęście. Żadne podteksty do mnie nie docierały. Cieszyłem się, że w tym ciężkim meczu wydarliśmy awans. A jeżeli ktoś zna jakieś inne kulisy, niech opowie, chętnie posłucham – argumentuje.
Natomiast w ostatniej kolejce sezonu 1992/93 Wisła przegrała z Legią u siebie aż 0:6. Taki wynik dawał gościom mistrzostwo Polski, wiślakom już wcześniej nie groziły ani czołowe lokaty, ani spadek. Tym razem PZPN niemal od razu uznał, że mecz został rozegrany nieuczciwie, że Wisła podłożyła się Legii. – Z powodu urazu nie mogłem zagrać ani w tej, ani w dwóch poprzednich kolejkach, więc można powiedzieć, że miałem szczęście, bo w przeciwieństwie do kolegów z drużyny nie zostałem bezpośrednio napiętnowany. Oglądałem ten dziwny mecz z trybun i przyznaję, że choć porażki się zdarzają, to ta była zdumiewająco wysoka… – zgadza się Wójtowicz.
Warunek z policji
W Wiśle Kraków jednak już nie zagrał. Klub próbował robić nowe otwarcie i nie planował przedłużać z nim umowy. – Jako wiślak byłem na etacie policjanta, więc od komendanta dostałem wybór: albo zgłaszam się normalnie do pracy w policji, albo się z policji zwalniam. Wybrałem drugą opcję, trener Romuald Szukiełowicz ściągnął mnie do Pogoni Szczecin. Przyznaję, że grałem tam przeciętnie, głównie dlatego, że zmagałem się z problemem ostrogi piętowej, a mimo to chciałem być w składzie. Wyszło średnio. Wiosną byłem jeszcze w Polonii Warszawa, a potem dzięki pomocy mojego dawnego kolegi z Lechii i Wisły Zenona Małka trafiłem do austriackiego ASV Schrems – opowiada.
Od wielu lat pracuje jako szkoleniowiec, a do tej roli przygotowywał się już w Wiśle Kraków. Sporo nauczył się od Stanisława Chemicza, ale też od wspomnianego Michała Globisza. Dzisiaj Dariusz Wójtowicz jest edukatorem PZPN i małopolskim koordynatorem ds. kształcenia i licencjonowania trenerów. – Związałem losy z Małopolską, ale wiem, bo często się o tym przekonuję, że zawsze jestem mile widzianym gościem na meczach w Gdańsku. Kibice Lechii ciągle pamiętają i bardzo to doceniam – z satysfakcją zaznacza jeden z bohaterów niezwykłego starcia z gwiazdorskim Juventusem Turyn.