ROBOTY DO ROBOTY, SPORT STAJE SIĘ CORAZ BARDZIEJ NIELUDZKI

Technicyzacja naszego życia postępuje w oszołamiającym tempie. Jeszcze w latach siedemdziesiątych ubiegłego wieku uważanej wówczas za najlepszą sportsmenkę świata Irenie Szewińskiej, odznaczającej się od dziecka wprost wyjątkową chyżością, zdarzało się współzawodniczyć w biegach sprinterskich na naturalnej trawie. Działo się to oczywiście w Australii. Już wtedy jednak wszystkie ważne imprezy lekkoatletyczne musiały się obowiązkowo odbywać na tartanie, który zaczął się stopniowo upowszechniać we wcześniejszej dekadzie. Syntetyczna nawierzchnia bieżni i rozbiegów odebrała lekkoatletyce dużo naturalności, przyczyniając się jednak do „śrubowania” rekordów, czego najlepszy dowód mieliśmy już podczas igrzysk olimpijskich 1968 w Meksyku, gdzie Afroamerykanin Bob Beamon osiągnął w skoku w dal „kosmiczną” odległość 8,90 m. Dalej udało się potem skoczyć tylko raz, a dokonał tego w 1991 roku w Tokio kolejny rekordzista afroamerykański – Mike Powell (8,95).

D★★★

ziś bez tartanu lekkoatletyka stałaby się czymś niemal niewyobrażalnym. I choć trudno w to uwierzyć, będący przez dziesiątki lat świątynią futbolu Stadion Śląski w Chorzowie zasłynął w ostatnich latach przede wszystkim jako reprezentacyjny dwór naszej królowej sportu. Kiedyś rozsławiali ten obiekt piłkarscy strzelcy wyborowi – Gerard Cieślik, Włodzimierz Lubański, Kazimierz Deyna, a teraz – Anita Włodarczyk, Justyna Święty-ersetic, Ewa Swoboda, Natalia Kaczmarek, Paweł Fajdek i Wojciech Nowicki. Przeprowadzane tam zawody Diamentowej Ligi mają najwyższą rangę światową. Modernizacja Stadionu Śląskiego, nakładem bodajże 650 milionów złotych, bardziej przysłużyła się lekkoatletom niż piłkarzom, którzy nie rozgrywają tam – niestety – meczów ligowych, co wpływa niekorzystnie na coroczny wynik ekonomiczny, bo koszty utrzymania tej 55-tysięcznej areny są dużo większe od przychodów. Podobno wynoszą rocznie 70 mln.

J★★★

ak może następować ekonomizacja, pokazali niedawno Chińczycy, organizując w Hangzhou XIX Igrzyska Azji w 40 dyscyplinach sportu z udziałem 12 000 zawodników i zawodniczek. Z jednej strony przebili pod względem wielkości igrzyska olimpijskie, z drugiej zaś zrobili fantastyczną promocję swoich osiągnięć technicznych, związanych właśnie z tym dwunastomilionowym miastem. Sztuczna inteligencja została tam wykorzystana w bardzo wysokim stopniu. Na wielu mniej lub bardziej wymagających stanowiskach ludzi zastąpiły roboty. W świat poszły przede wszystkim zdjęcia elektronicznych piesków odnoszących z boiska oszczepy, dyski i młoty do użycia przez kolejnych miotaczy. W skali całej imprezy wszakże sztuczną inteligencję widać było w wielu innych aspektach tego sportowego przedsięwzięcia. W wiosce środkiem transportu były busiki bez kierowcy, zamiast recepcjonistów i portierów uwijały się zautomatyzowane ludziki, które nawet śpiewały i tańczyły dla gości, a już największą furorę zrobił robot grający na fortepianie. Nie muszę dodawać, że „zatrudnienie” tych wszystkich automatów nie kosztowało choćby jednego juana.

Los jest jednak złośliwy, bo – jak na ironię – w tym pokazie technicznej perfekcji zdarzył się dosyć prosty błąd. Jakiś żywy człowiek nie dopilnował właściwego zainstalowania siatki okalającej koło do rzutu młotem. Efektem tego niedopatrzenia był bardzo groźny wypadek, bowiem młot rzucony nieudolnie przez ósmego w finale Alego Mohameda Al-zenkawiego z Kuwejtu przeleciał przez tę siatkę, łamiąc nogę siedzącemu na krzesełku sędziemu. Najszybciej z pomocą pospieszył mu sam zawodnik, tamując własnymi rękami upływ krwi i aż prosiło się w tamtym momencie, by zapytać, dlaczego zabrakło na miejscu zautomatyzowanej pielęgniarki.

Owo zdarzenie przypomniało mi dużo groźniejszy wypadek, jakiego byłem świadkiem przed laty na świeżo wyposażonym w tartan stadionie Skry w Warszawie. Tam reprezentant Japonii dwa razy rzucił tak nieszczęśliwie w górę, że jego młot za każdym razem wylatywał w bok poza siatkę i lądował w gęstwie zasiadającej na trybunach publiczności – jakimś cudem nikogo nie raniąc. Ktoś wtedy powiedział nie bez ironii, że w pewnych sytuacjach opieka boska ma większe znaczenie niż najdoskonalsza technika.

Taki komentarz nie pasowałby akurat do ustanowionych ostatnio rekordów świata w biegach maratońskich kobiet i mężczyzn. Zarówno biegnąca w Berlinie Etiopka Tigist Assefa (2:11:53), jak i triumfator maratonu w Chicago Kenijczyk Kelvin Kiptum (2:00:35) – wykorzystali w pełni supernowoczesne obuwie niosące ich od startu do mety. Ona założyła najnowszy wytwór firmy Adidas – czyli Adizero Adios Evo Pro 1, on zaś produkt Nike – Dev 163 będący rozwinięciem modelu Alphafly 3. W tych nadzwyczajnych pantoflach do biegania, wyprodukowanych przez obie firmy, pomocna jest nie tylko karbonowa wkładka i gruba podeszwa, lecz również inne udoskonalenia, zwiększające nie tylko komfort biegu, lecz również jego dynamikę. Od kiedy zaczęto wprowadzać owe techniczne nowinki, maratończykom jakby skrzydła u ramion urosły i nastąpiła gwałtowna poprawa wyników. Mnie skojarzyło się to ze skromnym szewcem, o którym piszę w „PS Historia”. Bo ten posługujący się głównie młotkiem specjalista z Rembertowa potrafił tak przystosować buty niektórych naszych piłkarzy grających w pamiętnym meczu z Anglikami na Wembley, że lepiej się w nich biegało na bardziej miękkiej części boiskowego trawnika. Zatem mówiąc dzisiaj, że Chińczyk, Niemiec i Amerykanin potrafią, dodajmy jednak gwoli ścisłości: Polak też!