Z DESZCZOWEGO LENS POD SŁOŃCE ANTALYI
Trener Nuri Sahin miał jasno określony plan, jak wykorzystać moje możliwości. Wie, jak wkomponować mnie w drużynę.
Nie uważam, by dla reprezentacji Polski nadchodziły mroczne czasy. Zrobimy wszystko, by w przyszłym roku pojechać na EURO – deklaruje napastnik kadry Adam Buksa.
ROBERT BŁOŃSKI: Gdyby prześledzić pana dotychczasowe międzynarodowe przeprowadzki – można było mieć obawy, kiedy ogłosił pan przenosiny z Lens do Antalyasporu. Wcześniej zamienił pan Pogoń na amerykańskie New England Revolutions i zaraz wybuchła pandemia, kiedy z USA trafił pan do Francji – przyplątała się poważna kontuzja.
ADAM BUKSA (NAPASTNIK REPREZENTACJI POLSKI I ANTALYASPORU): Lubię zmiany, lubię poznawać nowe kraje i kultury oraz ligi. Turcja może nie była oczywistym wyborem, ale teraz – po pierwszych miesiącach – wiem, że zrobiłem dobrze. Odżyłem pod względem piłkarskim i życiowym. O to właśnie mi chodziło. Wyjazdów do USA i Francji również nie żałuję. Kariera piłkarza jest nieprzewidywalna, nigdy nie wiadomo, co się wydarzy po drodze. Pojawiają się przeszkody, na napotkanie których zupełnie nie jesteśmy przygotowani albo takie, których się nie spodziewamy i nie mamy na nie wpływu. Dobrym przykładem jest pandemia – gdzie bym nie był i tak by mnie dotknęła. Jak każdego człowieka. Sytuacja bez precedensu. Transfer do Lens był konsekwencją dobrej gry w Stanach – mimo trudnego początku i przeprowadzki na inny kontynent osiągnąłem cel, który założyłem. Amerykańską przygodę oceniam bardzo pozytywnie. Francja? Kontuzja zabrała mi niemal cały sezon i znacząco wpłynęła na mój rozwój i przygodę w tym kraju. Świat nie stanął, tym razem zatrzymałem się tylko ja – inni szli do przodu. Dla mnie to była sytuacja dużo trudniejsza niż pandemia. Teraz wracam na właściwe tory. przekonała pana Turcja? W jednym z wywiadów powiedział pan, że zamienia deszczowe Lens na słoneczną Antalyę, ale i tutaj można pograć w piłkę na niezłym poziomie. A przy okazji popracować z Nurim Sahinem, byłym piłkarzem m.in. Realu czy Borussii Dortmund.
No i to ostatnie zdanie jest kluczowe. Trener Nuri był głównym „sprawcą” tego transferu. Nim się zdecydowałem, dokąd odejść z Lens, długo przekonywał mnie do Antalyasporu. Rozmawialiśmy wielokrotnie przed wypożyczeniem – miałem cztery opcje. Od początku lata wiedziałem, że odejdę z Lens, ponieważ potrzebuję minut i grania na odpowiednim poziomie po straconym sezonie. Wybrałem Antalyę, trochę czasu zajęło załatwienie formalności między klubami, ale ostatecznie zjawiłem się przed drugim obozem przygotowawczym, więc miałem czas poznać zespół i od początku być gotowym do gry. Sahin miał jasno określony plan, jak wykorzystać moje możliwości i umiejętności, czułem, że nie ma wątpliwości do mojego stylu, wie, jak wkomponować mnie w drużynę. Dla mnie najważniejsze było regularne granie, ponieważ w sezonie 2022/23 spędziłem na murawie niewiele ponad 200 minut, strzeliłem jednego gola – w meczu drugiej drużyny, po powrocie do zdrowia. Kontuzja zabrała mi mnóstwo czasu, w Antalyi nadrabiam zaległości. Liczyła się także kwestia życia – dla mnie ma znaczenie, w której części świata gram. Nie samą piłką człowiek żyje. W Lens poza meczami i treningami nie było wiele opcji do produktywnego spędzania czasu. To też wpływa na karierę, czasem może przyA do tego przez około trzy miesiące (po operacji) nie bardzo miałem jak się poruszać i co ze sobą zrobić. Deszczowo, wietrznie – to nie jest przyjemne miejsce do życia, choć do rozwoju piłkarskiej kariery na pewno. Lens to topowy klub, uczestnik Ligi Mistrzów, ale po trudnym dla mnie roku chciałem po prostu złapać oddech nie tylko piłkarski, ale i życiowy. Turcja żyje piłką. Czułem, że to będzie trafny wybór. Pokazuję się na nowym rynku, dobre występy tutaj mogą otworzyć mi drogę gdzie indziej. Jaki pomysł ma na pana Nuri Sahin?
Wiedziałem, że z Antalyasporu odejdzie Amerykanin Haji Wright, którego kupiło Coventry. A to napastnik zbliżony warunkami fizycznymi do moich – też mierzy ponad 190 cm wzrostu. Trener widział mnie na jego miejsce. Moim konkurentem jest Britt Assombalonga – Kongijczyk z bogatą przeszłością w Championship. Trener mówił, że potrzebuje typowej dziewiątki – wysokiego, silnego „target mena”, który utrzyma piłkę tyłem do bramki, zgra do pomocnika, wejdzie w pole karne, strzeli. Wiedział, że nie jestem statycznym napastnikiem, bo wymaga wysokiego pressingu na dużej intensywności. A ja jestem rozbiegany. Moje cechy były zbieżne z jego wymaganiami.
Jest pan piłkarzem o szerokich horyzontach: czyta książki o różnej tematyce, niekoniecznie sportowej, współpracuje z psychologiem, interesuje się nie tylko futbolem.
Moją pasją od małego była piłka i tak jest do dzisiaj. Jedynie mój status się zmienił. Nie jestem już dzieckiem, które beztrosko kopie piłkę całymi dniami bez żadnych konsekwencji. Dziś to mój zawód. Za tym idą naturalne obowiązki związane z zabezpieczeniem finansowym na przyszłość. Do tego potrzebna jest wiedza, ale na pewno nie powiedziałbym, że to moje hobby i relaksuję się w ten sposób.
Odnalazł się pan w lidze tureckiej znakomicie – przed meczem z Basaksehirem kibice skandoczym wali pana nazwisko. Selekcjoner Michał Probierz, który był na meczu, żartował, że szybko się go nauczyli. Bo we wrześniu w dwa tygodnie zdobył pan cztery bramki i zaliczył asystę – to było mocne wejście w sezon.
Trwa do teraz, w minionej kolejce pokonaliśmy Besiktas 3:2. Czuję w trakcie meczów, że po tym początku obrońcy traktują mnie zupełnie inaczej, podwajają krycie, grają agresywniej. Na bieżąco pracuję nad urozmaiceniem swojej gry, żeby strzelać gole z różnych pozycji, czego przykładem są właśnie te cztery bramki w lidze tureckiej – każda zdobyta w inny sposób. Naszym celem minimum jest lokata w czołowej ósemce. Wszystko, co wyżej, będzie dobrym rezultatem, a drużyna ma wystarczająco dużo umiejętności, by walczyć o czołowe lokaty. A ja chcę pomóc swoimi golami. Zaczęliście sezon od dwóch porażek i trzech remisów. Potem przyszły dwie wygrane i dwie przegrane, a teraz macie serię trzech zwycięstw: dwóch w lidze oraz w krajowym pucharze. Okres transferowy w klubie trwał praktycznie do ostatniego dnia, zawodnicy dołączali już po obozach przygotowawczych – potrzeba było czasu na zrozumienie schematów i wzajemne dotarcie. Wszystko zaczyna zmierzać w dobrym kierunku, przed reprezentacyjną przerwą zagramy jeszcze z Ankaragücü, które jest niżej w tabeli, ale ma tylko o dwa punkty mniej. Widać, że treningi, które mieliśmy w ostatnich tygodniach, przynoszą efekt. Jesteśmy na krzywej wznoszącej.
Porównałby pan przeprowadzkę do Turcji z wyjazdem z Pogoni Szczecin do USA na początku 2020 roku, kiedy miał pan 23 lata? Przeskok taki sam? Wiele ludzi nie wierzyło w ten pański amerykański sen. Teraz też nie zrobił pan kroku naprzód.
Nie zgodzę się. Transfer do New England Revolution z Pogoni był znaczącym krokiem do przodu. Po dwóch bardzo dobrych latach zmieniłem MLS na Ligue 1, zostając jednocześnie repretłoczyć.
zentantem Polski. Wiem, jakie były opinie postronnych osób w kontekście obranego amerykańskiego kierunku, ale w ogóle się nimi nie przejmowałem. Czas pokazał, że podjąłem trafną decyzję. Dziś mam podpisany pięcioletni kontrakt w RC Lens i jestem na wypożyczeniu do solidnego klubu tureckiej Süper Lig, by po rocznym rozbracie z boiskiem wejść na wyższy poziom sportowy. Nie widzę podstaw, by twierdzić, że nie robię kroku naprzód.
Jak bardzo rozwinął się pan w USA? Rozegrał pan tam 73 mecze, strzelił 35 goli, miał 7 asyst, zadebiutował w reprezentacji Polski i solidnie zapracował na transfer do Lens za 6 mln euro w czerwcu 2022 roku. Pandemiczny rok 2020 był szarpany. Po okresie przygotowawczym zagraliśmy dwa mecze, potem liga stanęła. Następnie był letni turniej w Orlando przed restartem rozgrywek. Po wznowieniu nie wyglądało to tak, jak powinno – na wyjazdy lataliśmy w dniu meczu rano, wracaliśmy zaraz po. Wszystko było robione maksymalnie dobrze, jak się dało, ale jednak „na wariata”. To nie był łatwy moment, dopiero podczas play-off wszystko zaczęło mieć ręce i nogi. Jesień 2021 i wiosna 2022 wyglądały już tak, jak powinny. Do 17 goli w lidze dorzuciłem 5 w reprezentacji. Naturalnym celem stał się powrót do czołowej ligi Europy.
Taki miał pan na siebie pomysł? Z Pogoni do Stanów i po maksymalnie trzech latach – tyle obowiązywała umowa z NE Revolution – powrót do silnej europejskiej ligi?
Dokładnie tak. Wiedzieli o tym także w amerykańskim klubie. Z NE mogłem odejść już pod koniec 2021 roku, ale zostałem jeszcze sześć miesięcy. Kontrakt wygasał na koniec 2022 roku. Amerykanie zaproponowali mi przedłużenie na bardzo dobrych warunkach, ale ja byłem nastawiony na powrót do Europy i tak się stało. Wciąż mam tutaj wiele do wygrania i pokazania. Chcę, by obecny sezon był dla mnie przełomowym i przejściowym, takim, który pozwoli myśleć o kolejnym, jeszcze lepszym. Nie wiem gdzie, nie wiem, na jakich zasadach, nie myślę o tym, co się wydarzy za osiem miesięcy. Chcę jak najlepiej wykorzystać wypożyczenie do Turcji.
Antalyaspor ma opcję wykupu. Tak. Ale to już kwestia ustaleń między Turkami a Lens. Traktuje pan swój obecny klub jako dłuższy przystanek czy bardziej stację przesiadkową na futbolowym szlaku?
Nie myślę o tym teraz. Bardzo dobrze czuję się w Antalyi i nie mam powodu, by na ten temat teraz rozmyślać. Czas pokaże. Znowu mogę się cieszyć graniem w piłkę i to jest najważniejsze.
Nie mogę nie zapytać – co się wydarzyło w czerwcu 2022 roku? Kadra grała mecze Ligi Narodów w Belgii i Holandii. Pan zagrał 21 minut w Brukseli, a potem pojawiła się wiadomość, że jest pan kontuzjowany i ma złamaną kość w stopie.
Nikt sobie nie zdawał sprawy, że to będzie aż tak poważny uraz. Ja też nie zdawałem sobie sprawy z tego, że praktycznie na rok wypadnę z gry. Od mniej więcej kwietnia grałem z delikatnym bólem stopy, ale bez przesady – piłkarza rzadko kiedy nic nie boli. Normalnie trenowałem, nie spodziewałem się, że to urośnie do aż takich rozmiarów. Nikt nie potrafił wskazać jednoznacznej przyczyny urazu. Teraz jestem po operacji, nic mnie nie boli i gram. Tak długa przerwa wyniknęła z tego, że najpierw chcieliśmy za wszelką cenę uniknąć operacji i leczyłem się zachowawczo. Bo zabieg oznaczał kilka miesięcy przerwy i na pewno wykluczyłby mnie z mundialu w Katarze. Na koniec i tak na turniej nie pojechałem, bo operacji nie dało się uniknąć.
Do szatni Lens wszedł pan dosłownie o kulach. Chwilę wcze
śniej podpisał pięcioletnią umowę – miło nie było.
Trudno o gorsze wejście. Okoliczności były fatalne. Kiedy podpisywałem kontrakt, poszedłem przywitać się z nowymi kolegami. Chodziłem po szatni normalnie, rozmawiałem i nic się nie działo, stopa nie bolała. Byłem przekonany, że odpocznę i za tydzień, dwa rozpocznę treningi. Zrobiliśmy jednak profilaktyczny rezonans i następnego dnia wchodzę do szatni, a w niej stoi lekarz... z kulami. „Masz zmęczeniowe złamanie kości, teraz możesz nie czuć bólu, ale problem jest duży. Przez kolejnych kilka tygodni nie możesz obciążać stopy” – mówi. Byłem w szoku, myślałem, że mnie wkręca. Ale rezonans nie kłamał. Zaczęliśmy rehabilitację, która początkowo opierała się na odciążaniu stopy. Nie mogłem na niej stawać. Drużyna pojechała na obóz, nie mogłem poznać zawodników, zintegrować się na boisku i poza nim. Proces adaptacji był najgorszy z możliwych. Wszystko ułożyło się nie tak, jak powinno. Najgorsza jest bezsilność.
To trafne określenie tamtej sytuacji. Tłumaczyłem sobie, że nie mam na to wpływu, że taka kolej rzeczy, że trzeba przecierpieć i wrócić silniejszym. Podchodziłem do sprawy tak, że miesiącami dobrej gry w USA zapracowałem na transfer do Lens, teraz trzeba na chwilę się zatrzymać, ale kontuzja mnie nie zablokuje. To trudny, ale przejściowy okres. Sezon 2022/23 przeleciał, drużyna grała wyśmienicie i nawet kiedy już byłem do dyspozycji trenera, nie miał powodów do zmian. Lens walczyło o mistrzostwo Francji do ostatniej kolejki i nie było konieczności rotacji w składzie.
Na mundial do Kataru nie mógł pan pojechać ze względu na uraz. Na EURO 2020 nie zabrał pana Paulo Sousa, ponieważ uznał, że miał pan za mało rozegranych meczów i nie był w rytmie. Miał pan żal, że mimo urazów Arkadiusza Milika oraz Krzysztofa Piątka Portugalczyk nie powołał pana na turniej?
Nie. Za to czuję ogromny niedosyt z powodu mundialu w Katarze. Mam przekonanie graniczące z pewnością, że gdybym był zdrowy, to bym pojechał. Ominęła mnie wspaniała przygoda. Pretensje mogę mieć tylko do losu. Jeśli chodzi o EURO 2020, wtedy jeszcze nawet nie zadebiutowałem w kadrze, trener Sousa miał prawo mnie nie znać. Nie liczyłem na powołanie, ponieważ nikt z jego sztabu się ze mną nie kontaktował, więc o żalu mowy nie ma. Potem już mnie powoływał i to u niego zaliczyłem pierwszy występ w kadrze. Bardziej siedział we mnie mundial: po pierwsze spełniłbym dziecięce marzenie, po drugie czułem się mocny, uważałem, że będąc zdrowym, moja forma pozwoli pomóc drużynie. Turniej w Katarze obejrzałem jednak na kanapie z nogą w gipsie.
Pana ocena występu Polski jako kibica?
Perspektywa piłkarza, do tego kadrowicza jest zaburzona i inna od kibica, który nie wie, co dzieje się w środku. Cieszyłem się z sukcesu chłopaków, tego, że wyszli z niełatwej grupy. Graliśmy z późniejszym mistrzem i wicemistrzem świata, a do tego Francja broniła tytułu. Nie graliśmy porywająco, ale wystarczająco skutecznie, by awansować. Czy gdybyśmy grali lepiej w grupie, wynik byłby inny? Prawdopodobnie nie. I tak pewnie zajęlibyśmy drugie miejsce i trafili na Trójkolorowych. Może lepsze byłoby wrażenie artystyczne, ale mundial na pewno nie był naszą porażką.
Wspomniał pan o golach w kadrze. Ma ich pan 6 w 11 występach, 5 z nich strzelił po wejściu z ławki. Wie pan, kto jest skuteczniejszym zmiennikiem? Krzysiek Piątek.
Ma sześć trafień jako zmiennik. W ostatnich latach trudno było napastnikom zdobywać gole w inny sposób, niż wchodząc z ławki. Jeśli drużyna grała jednym zawodnikiem z przodu, był nim Robert Lewandowski.
Jego pozycja jest niepodważalna. Zagrałem jedenaście meczów, cztery razy od początku – niezależnie od tego, zawsze chcę zdobyć bramkę. To zadanie napastnika.
W ostatnich latach kadra przyzwyczaiła do sukcesów i awansów na wielkie turnieje. Teraz zespół męczy się w grupie z Czechami, Albanią, Mołdawią i Wyspami Owczymi. Prawdopodobnie konieczny będzie baraż. Za chwilę na pana czy Karola Świderskiego spadnie odpowiedzialność za zdobywanie bramek.
Jestem przekonany, że nie nadchodzą mroczne czasy dla reprezentacji Polski. Chcemy podtrzymać tradycję z ostatnich lat i zakwalifikować się do EURO 2024. Sytuacja jest skomplikowana, ale nie wszystko stracone. Nikt nie spodziewał się problemów, ale za wcześnie na podsumowanie eliminacji. Nie miałem okazji współpracować z poprzednim selekcjonerem, teraz jest nowy, inne pomysły i nowa drużyna. Chcemy pojechać na turniej do Niemiec. To, co było w dotychczas, już się nie liczy. Szanse dalej są. Ostatnie zgrupowanie było powiewem świeżości, miałem wrażenie, że zawodnicy znowu cieszą się tym, że są w reprezentacji. Remis z Mołdawią to zaburzył – powinniśmy wygrać, nastroje były kiepskie, ale optymizmu więcej niż wcześniej.
„Masz zmęczeniowe złamanie kości, problem jest duży. Przez kolejne tygodnie nie możesz obciążać stopy” – powiedział lekarz. Byłem w szoku, myślałem, że mnie wkręca.
Październikowe zgrupowanie było powiewem świeżości, miałem wrażenie, że zawodnicy znowu cieszą się tym, że są w reprezentacji. Remis z Mołdawią trochę to zaburzył.