SKĄD BRAĆ LUDZI DO MOCNEJ REPREZENTACJI POLSKI?
Problemy polskiej drużyny w być może najsłabszej grupie kwalifikacyjnej w dotychczasowej historii naszego futbolu pokazują, jak poważny kryzys trawi kadrę narodową. W ostatnim czasie coraz chętniej odnotowujemy systemową poprawę jakości szkolenia, ale z postawy najważniejszej drużyny Biało-czerwonych żadną miarą to nie wynika.
★★★
Absolutnie się zgadzam, że w ocenianiu potencjału i kondycji polskiego futbolu mamy emocjonalną skłonność do popadania ze skrajności w skrajność. W piłce dzieje się na tyle dużo, że ledwie wycinek rzeczywistości z łatwością można przedstawiać jako całościowy obraz i do niego dorabiać efektowne teorie. Akurat ten rok dla reprezentacji Polski jest szczególnie zły, więc mocno kusi powoływanie się na argument, że jej obecny stan to naturalny efekt łańcucha zdarzeń i sytuacji mających początek także w bardziej odległej przeszłości. Punktem odniesienia jest EURO 2016, gdzie drużyna Adama Nawałki otarła się o strefę medalową. Nie każdy chce zauważyć, że w dużej, europejskiej skali mieliśmy wtedy większą liczbę dobrych piłkarzy. Dzisiaj, jeśli chodzi o graczy z pola (bo klasą bramkarzy możemy się chwalić od wielu lat), tak postrzegani są Robert Lewandowski oraz Piotr Zieliński, a wówczas oprócz nich cenionymi graczami na arenie międzynarodowej byli też Łukasz Piszczek, Kamil Glik, Grzegorz Krychowak, Jakub Błaszczykowski, Kamil Grosicki i Arkadiusz Milik. Wystarczy sprawdzić, w jakich klubach grali, jaki mieli status, na jakie kwoty byli wyceniani i do jakich klubów przechodzili. Rzecz jasna robotę solidnie wykonał też Nawałka, który z tak wartościowych piłkarzy zbudował mocną drużynę, uzupełniając skład będącymi w życiowej formie ludźmi od „noszenia fortepianu” w stylu Michała Pazdana, Artura Jędrzejczyka i Krzysztofa Mączyńskiego.
Teraz brakuje właśnie filarów, wokół których mogliby dobrze funkcjonować piłkarze ambitni i chętni do nauki, ale z niedoborami w kwestiach doświadczenia i wyszkolenia na naprawdę europejskim pułapie. Michał Probierz odpowiednich piłkarzy – co w przypadku jego poprzednika nie było oczywiste – intensywnie poszukuje. Nawet jeśli robi to trochę chaotycznie, ma odwagę w rozdawaniu szans i w podejmowaniu niekomfortowych decyzji, które w razie niepowodzenia będą przez ekspertów i kibiców skwapliwie krytykowane i podważane. Kiedy emocje choć trochę wystygną, warto rzetelnie się zastanowić nad jakością kandydatów do gry w kadrze.
★★★
Do myślenia dają też niedawne występy polskiej drużyny na MŚ U-17 w Indonezji. Trzy grupowe porażki, coraz wyższe i niepozostawiające złudzeń (Japonia 0:1, Senegal 1:4, Argentyna 0:4) muszą robić wrażenie. Zostawmy na boku sprawy pozasportowe, odesłanie już przed turniejem czterech piłkarzy za rażące łamanie wewnętrznego regulaminu, bo zdaniem trenera Marcina Włodarskiego nie miały one aż tak istotnego wpływu na postawę drużyny. Rozumiem, że również z ich wsparciem Polska okrutnie męczyłaby się w trudnym, indonezyjskim klimacie i w starciu z rywalami, którzy do tych warunków są lepiej przystosowani i znajdują się w lepszym momencie sportowego i może też biologicznego rozwoju. Nasz zespół i tak zasługuje na pochwałę, że do MŚ awansował, że przez parę lat wypracował swój „proaktywny”, ładny dla oka styl gry, mimo że w zaistniałych warunkach okazał się on nieskuteczny.
Tegoroczne mecze reprezentacji U-17 – te znakomite, trochę gorsze i zupełnie nieudane – pozwalają zastanowić się, kto z tej grupy wyselekcjonowanej przez sztab Włodarskiego trafi kiedyś do pierwszej reprezentacji i w jakim wymiarze. Na razie możemy się bawić w zgadywanie i najwcześniej za dekadę sprawdzić, kto z jasnowidzów miał najwięcej trafień. W tej chwili sensowniej pochylić się nad drużynami Andrzeja Zamilskiego z 1993 roku i Michała Globisza z roku 1999, które też zagrały w finałach MŚ U-17. Otóż w pierwszym przypadku z 18-osobowej ekipy jedynie sześciu piłkarzy wystąpiło później w pierwszej kadrze, przy czym Mirosław Szymkowiak, Mariusz Kukiełka, Arkadiusz Radomski i Artur Wichniarek odegrali w niej zauważalną rolę. Natomiast z ekipy Globisza w pierwszej narodowej drużynie wystąpiło ośmiu zawodników, czyli też mniej niż pół, a w godnym odnotowania wymiarze potrafili w niej zaistnieć: Tomasz Kuszczak, Sebastian Mila, Wojciech Łobodziński, Radosław Matusiak i Paweł Brożek. Przyjrzyjmy się jeszcze drużynie Marcina Dorny z 2012 roku, która na MŚ U-17 nie pojechała, bo akurat nie był to cykl mundialowy, lecz podobnie jak ekipa Włodarskiego zdobyła medal ME. W pierwszej reprezentacji zagrali później Karol Linetty i Mariusz Stępiński. Dwóch z osiemnastu. To rocznik 1995, więc inni wciąż jeszcze mają szansę na debiut, ale taka uwaga brzmi jak złośliwość.
★★★
Na szczęście piłkarze rozwijają się nierównomiernie, są też tacy, których talent ujawnia się później. Robert Lewandowski w 2008 roku na chwilę trafił do kadry U-21 i zagrał u boku takich piłkarzy jak Adrian Marek, Witold Cichy, Jakub Szałek, Adrian Frańczak albo napastnik Marcin Krzywicki. I niepokojąc się obecnym oraz przyszłym stanem kadry, tego przykładu uparcie się trzymajmy.