GORĄCZKA PRZYGOTOWAŃ OLIMPIJSKICH, CHEPTEGEI PRZEDŁUŻA SOBIE DYSTANS
Na przedłużenie ulubionych dystansów zdecydował się biegacz Ugandy Joshua Cheptegei. Ten rekordzista świata na 5000 m i 10 000 m, mistrz olimpijski w tej pierwszej konkurencji i aż trzykrotny mistrz świata w tej drugiej, zadebiutował w niedzielę w Walencji na dystansie maratońskim (42 km 195 m). Dopiero 37. lokata i stosunkowo słaby czas (2:08:59) to sygnały, że akurat w maratonie ten mistrz bieżni nie będzie miał czego szukać podczas przyszłorocznych igrzysk olimpijskich w Paryżu, to jednak Joshua z góry zapowiedział, że potraktuje ów debiut tylko jako wstępne przetarcie, rozeznanie sił. Bo przecież w przyszłości 27-letni obecnie biegacz, chcąc nie chcąc, spróbuje startów maratońskich już na pełny gwizdek z jednego prostego powodu: na ulicy zarabia się nieporównanie większe pieniądze niż na bieżni. Wie coś o tym nasza mistrzyni Europy w maratonie Aleksandra Lisowska, która w Walencji zajęła 29. miejsce, ustanawiając rekord Polski 2:25:52, co jest dla niej istotnym krokiem naprzód w perspektywie już wcześniej zagwarantowanego startu olimpijskiego w Paryżu. Na dodatek inna nasza reprezentantka, 33. na mecie Angelika Mach (2:26:19) postarała się nie tylko o rekord życiowy, lecz również kwalifikację olimpijską.
O★★★
czywiście radość z osiągnięć naszych biegaczek maratońskich jest porównywalna z radością, jaką można odczuwać z sukcesów w piłkarskiej Lidze Konferencji w sytuacji, gdy nasze drużyny nie kwalifikują się do Ligi Mistrzów. Tym bardziej maratońskie osiągnięcia reprezentantów Polski lepiej całkowicie przemilczeć. A jeśli chodzi o naszych maratończyków, to akurat w Walencji możemy się... cieszyć jedynie ze 153. pozycji Andrzeja Witka z MKS
Siechnice (2:18:09), który w wieku 31 lat ustanowił rekord życiowy. Do tegorocznego lidera męskiego maratonu w Polsce Adama Nowickiego (2:09:48) Witkowi oczywiście daleko, tak samo jak Nowickiemu do czołówki światowej. Trudno się wszakże tym za bardzo przejmować, skoro i tak bieg maratoński został całkowicie zdominowany przez przedstawicieli czarnej Afryki i już zaczyna się zapominać, że ostatnią przedstawicielką białych na liście rekordzistek (i rekordzistów) świata była Brytyjka Paula Radcliffe (2:15:25 w 2003 roku w Londynie), obecnie dopiero szósta w światowej tabeli wszech czasów, znacznie ustępując aktualnej rekordzistce Tigist Assefie z Etiopii – 2:11:53 we wrześniu w Berlinie. W Walencji bieg kobiet wygrała Etiopka Worknesch Degefa w 2:15:51 przed swoją sławniejszą rodaczką Almaz Ayaną – 2:16:22, natomiast w biegu mężczyzn zwyciężył triumfator Maratonu Londyńskiego 2021 Sisay Lemma (również Etiopia) w 2:01:48, co mu daje trzecie miejsce na liście najlepszych w historii. Afrykanie odjechali w maratonie przedstawicielom innych kontynentów bardzo daleko. Jeszcze do niedawna mogło się wydawać, że absolutnie bezkonkurencyjny jest Kenijczyk Eliud Kipchoge, ale w tym roku już zdążył go przyćmić jego rodak Kelvin Kiptum, który wiosną wygrał Maraton Londyński w 2:01:25, a w październiku triumfował w maratonie w Chicago w 2:00:35, detronizując Eliuda Kipchoge jako rekordzistę świata.
K★★★
rajobraz maratonu zmienia się między innymi pod wpływem firm oferujących coraz skuteczniejsze „buty siedmiomilowe”, dające technologiczną przewagę nad konkurentami. Już mało kto pamięta, że bezkonkurencyjny przez wiele lat Kipchoge zgodził się na eksperyment techniczny i w 2019 zaliczono mu nieoficjalnie złamanie w Wiedniu bariery dwóch godzin w maratonie. Na mecie uzyskał czas 1:59:40. Były to jednak zawody, w których pomagało mu aż 41 profesjonalnych tempomacherów (pacesetterów), opłaconych przez petrochemiczną firmę INEOS. Sam Kipchoge porównał swój rekord do podróży człowieka na Księżyc. Dwa lata wcześniej, pod skrzydłami Nike, wystartował również w sztucznie stworzonych warunkach na torze samochodowym w Monzy (Włochy), dobiegając do mety w czasie 2:00:25. Oczywiście oba wspomniane wyniki były czystą reklamówką i nie mogły być oficjalnie uznane za rekordy świata. W 2022 w Berlinie zwycięski czas Eliuda 2:01:09 został oficjalnie uznany za rekord świata. Po chicagowskim wyczynie Kelvina Kiptuma królujący od wielu lat w maratonie Eliud spadł na drugie miejsce w tabeli wszech czasów. Wspomniany na wstępie Joshua Cheptegei przetestował się w Walencji z myślą o tym, czy udałoby mu się na igrzyskach w Paryżu wygrać 5000, 10 000 m i maraton, powtarzając olimpijski wyczyn reprezentanta Czechosłowacji Emila Zatopka z 1952 roku w Helsinkach. Blisko takiej powtórki był w 1976 roku w Montrealu Fin Lasse Viren, który jednak w maratonie zajął dopiero piąte miejsce. Obecnie nawet najtężsi eksperci nie są w stanie przewidzieć, na co stać czołowych długodystansowców, skoro co chwila pojawia się nowy model „butów siedmiomilowych”. Technologia staje się ważniejsza od talentu zawodników. I pomyśleć tylko, że Emil Zatopek trenował, często mając na nogach ciężkie buty żołnierskie... Ciekawym porównaniem natomiast jest to, że mając ojca pszczelarza, Zatopek korzystał ze zdrowotnego dobrodziejstwa miodu. Joshua Cheptegei zaś ma swojego ulubionego drinka, opartego właśnie na miodzie. Może więc chociaż pod tym względem nic w biegach długich się nie zmieniło...