NA FALI FAJNIE JEST
Aż 15,7 tysiąca kilometrów i ponad 20 godzin lotu – taka odległość dzieli Paryż od Teahupo’o na Tahiti, gdzie w przyszłym roku odbędzie się w ramach igrzysk rywalizacja surferów. Jeśli ktoś myśli, że rodzina olimpijska nie będzie już biła rekordów, to patrząc na najbliższy sezon, może się jedynie uśmiechnąć, odchrząknąć i nieśmiało zauważyć: „Nie wszystkie moi drodzy poprawiła, na pewno nie wszystkie!”. Tak daleko od miasta gospodarza z medalami nie byliśmy jeszcze nigdy. Dziś więc krótki przewodnik po tym, co czeka nas na turkusowych wodach Polinezji Francuskiej. Na zawody nikt z nas pewnie w te strony nie dotrze, ale dobrze mieć ściągawkę na wypadek, gdyby latem jakieś obrazki mignęły nam jednak w telewizji.
Ogień olimpijski pojawi się w tym rejonie 15 czerwca, a właściwa akcja rozkręci się 27 lipca. Nie wszyscy mieszkańcy wyspy na Oceanie Spokojnym – zaczęły się już protesty – są nią jednak zachwyceni. Na co dzień większość z nich ze sportem ma niewiele wspólnego. Ludzie żyją tu z rybołówstwa, połowu pereł, a także uprawy cytrusów, wanilii, trzciny cukrowej czy kawy. Część z nich również z turystyki. Duże znaczenie mają dotacje rządu francuskiego. Przekazanie skrawka igrzysk 2024 można więc chyba odbierać w ten sposób.
Na wstępie naszkicujmy co, gdzie i dlaczego. Jak Tahiti w ogóle znalazło się w kręgu kultury zachodniej. Po raz pierwszy dostrzeżono je z pokładu hiszpańskiego statku w 1606 roku, ale Europejczycy dotarli tu dopiero 161 lat później. Szlaki przecierał angielski kapitan Samuel Wallis. Tuż po nim zacumował Francuz Louis Antoine de Bougainville, który opisał miejsce jako rajską wyspę zamieszkaną przez tubylców wiodących proste, szczęśliwe, nieskalane przez cywilizację życie. Właśnie on, jak czytamy, przyczynił się do popularyzacji stereotypu „szlachetnego dzikusa”. Tak, tak mili państwo – tego typu językiem się wtedy operowało. W 1842 roku Tahiti zostało uznane za francuski protektorat. Pod koniec XIX wieku król Pomare V zrzekł się suwerenności na rzecz Francji. I cała Polinezja – 35 wysp i ponad 80 atoli na południowym Pacyfiku, w sumie powierzchnia większa niż Stary Kontynent – zaczęła funkcjonować jako terytorium zamorskie Paryża.
No dobrze, to wiemy już mniej więcej, gdzie się znajdujemy. Teraz sprawdzimy, o co w ogóle tu chodzi. Znaczy, o co chodzi w surfingu. Dla Polaków to bowiem wciąż yeti lub inny potwór z Loch Ness. Podobno istnieje, tyle że nikt go nie widział. Dyscyplina zadebiutowała w programie podczas poprzednich igrzysk. Wystartowali w niej głównie przedstawiciele krajów, gdzie świeci słońce i wieje wiatr. No i do tego jest odpowiednia woda. W Tokio Biało-czerwoni nie mieli nikogo, Europa w sumie jakieś niedobitki. Medale wśród kobiet wywalczyły: Carissa Moore z USA, Bianca Buitendag z RPA oraz Amuro Tsuzuki z Japonii. U mężczyzn Brazylijczyk Italo Ferreira, zawodnik gospodarzy Kanoa Igarashi oraz Australijczyk Owen Wright.
Surfujemy dalej i sprawdzamy, czy na rywalizację na mitycznej fali Teahupo’o mamy teraz większe szanse niż ostatnio. Niestety dobrych wiadomości wciąż brak. Ani Max Michalewski (91. w World Surfing Games 2022), ani Kuba Kuzia (109.), oceniając długofalowe perspektywy, nie mają szans na kwalifikację. Polski Związek Surfingu zarejestrowano w KRS dopiero w czerwcu ubiegłego roku, dyscyplina w naszym kraju raczkuje, więc w staraniach o udział trzeba by liczyć na ewentualną dziką kartę. Ale i dla niej są dodatkowe obostrzenia no i właściwie natychmiast znajdujemy się na aucie. Cóż, w sporcie tak bywa. Przecież „państwa surferskie” są bez szans na występy w PŚ w skokach czy biegach narciarskich. W panczenach zresztą podobnie.
Bałtyk to niestety nie jest idealne miejsce do surfowania. Do nauki, jak kiedyś usłyszałem, jeszcze jakoś ujdzie. Podstawówka tak, do tego, by marzyć o „studiach” na Tahiti, no to już w żadnym wypadku. Żeby solidnie potrenować, a później na najwyższym poziomie się ślizgać, niezbędne są – przez cały sezon – fale na 1,5–2 metry. W miarę długie, do tego ustawione w odpowiednim kierunku. Te od brzegu są niestety za bardzo rozbite. Potrzeba zdecydowanie tych czystych.
Walka na zawodach to kilka ważnych składowych. Wyniki zależą od długości przejazdu, trudności tricków i manewrów. Sprzęt kupisz, ale umiejętności już nie. Nawet za furę szmalu. No więc omawiamy tylko punkt pierwszy. Kiedyś śmigano na deskach z drzewa, dziś dominują te epoksydowe czy poliestrowe. Lekkie, skrętne, przyjemne w obsłudze. Taką otrzymała Iga Świątek po turniejowym zwycięstwie w Kalifornii. „Surf’s up, Iga style” – napisała wtedy WTA i dodała w social mediach odpowiednie emotikonki. „To najlepsza nagroda, jaką mogłam dostać. Dziękuję San Diego!” – ukłoniła się Pr-owo mistrzyni z Raszyna.
W jednej z mekk surfingu zareklamowała luz znany z klipów czy reklam, ale układu sił czy naszego zainteresowania dyscypliną ani o jotę nie zmieniła. Paryskie medale zostały już rozdane. Przez innych i dla innych. Poliżemy je sobie przez szybę. A potem promil z nas – obawiam się, że nie więcej – może wybierze się na te fale na urlop. W pakiecie będą „bajkowy interior, niebiańskie laguny i kwintesencja idylli”. Przeglądarka podpowiada, że za jedyne 35 tys. zł od głowy. Powodzenia. W trzymaniu się za portfele!