Tego nie wiedzieliście o skokach
Na świecie wybudowano 7098 skoczni narciarskich. Niektóre służą dzisiaj do zupełnie innych celów. Na trzech odbędzie się POLSKI Turniej.
Przeskoczył skocznię! – tymi legendarnymi dziś słowami komentator TVP Stanisław Snopek opisywał skok Adama Małysza na 151,5 metra w Willingen w 2001 roku. Późniejsze 138,5 m Małysza w Trondheim (2001) czy 239 m Bjoerna Einara Romoerena w Planicy (2005) to wyniki epickie i dzisiaj wydaje się, że przeskakiwanie skoczni nie powróci już do Pucharu Świata. Dla tych, którzy tęsknią za nostalgią, jest iskierka nadziei. W USA rozgrywa się zawody, w których odległość jest najważniejsza. Skoczkowie startują z ostatnich belek i nieustraszenie próbują uzyskać jak najdalszy rezultat. W dniu startu premierowego Polskiego Turnieju zapraszam na wycieczkę po nietypowych ciekawostkach o skokach narciarskich.
Mistrzostwa Polski na skoczni K8
Chyba największym miłośnikiem skoczni narciarskich jest Polak Artur Bała, który odwiedził 2731 skoczni z 7098 wybudowanych na całym świecie. Taki wynik podaje strona internetowa skisprungschanze.com, która jest skarbnicą wiedzy o skoczniach narciarskich. Wspomniany Artur jest jej redaktorem i nazywa samego siebie „skoczniołazem”, czyli człowiekiem, którego interesuje zobaczenie skoczni narciarskiej przy każdej możliwej okazji, niezależnie od jej stanu technicznego czy ogólnej historii. – Kupowałem skarby kibica dołączane do „Przeglądu Sportowego” i od zawsze interesowały mnie statystyki dotyczące skoczni: rekordy, zdjęcia, opisy. Bardzo pochłaniały mnie te artykuły, bo do 2003 roku nie miałem jeszcze dostępu do internetu. Pragnąłem też zobaczyć tego typu obiekty na własne oczy – wspominał w rozmowie z portalem Weszło.
Artur jest także współorganizatorem mistrzostw Polski amatorów o Puchar insjders. Zawody odbywają się w Ruczynowie – malutkiej wiosce w województwie świętokrzyskim, w której mieszka 200 osób. Skocznia K8 została zaprojektowana i wybudowana przez miłośnika skoków narciarskich Mateusza Seremaka. Obiekt stanął na podwórku przy jego domu i od kilku lat jest największą atrakcją okolicy. W czerwcu 2023 roku zorganizowano czwartą edycję imprezy, w której wzięło udział 70 zawodników. W Ruczynowie skakali m.in. były trener kadry B Maciej Maciusiak i skoczkowie z Pucharu Kontynentalnego Jędrzej Ścisłowicz i Wiktor Pękala, a także tacy mistrzowie jak Wojciech Piela, komentator Viaplay. Królem Ruczynów Areny jest natomiast amator Dawid Kaszuba, który wygrywał tam trzykrotnie. Jego sekret? Po wybiciu podciąga kolana pod klatkę piersiową i leci „na kucaka”.
Popływaj i zagraj w piłkę na skoczni
Najnowsze skocznie są często obiektami wielofunkcyjnymi, które służą amatorom sportu przez cały rok. Jeżeli kiedykolwiek chcieliby państwo popływać w sześciotorowym basenie na zeskoku skoczni, to zapraszam do fińskiego Lahti. W 2022 roku odwiedziłem to miejsce w sierpniu i byłem zdumiony, jak dzieciaki taplają się u podnóża ogromnej skoczni narciarskiej, podczas gdy kilka metrów dalej lądowali ich koledzy, którzy mieli trening na sąsiedniej skoczni.
W Karpaczu na skoczni Orlinek od 2010 roku nie odbywają się już żadne treningi i zawody. Można za to skoczyć tam na bungee. Ciekawe zastosowanie ma także skocznia olimpijska w Pjongczangu. Na zboczu wzgórza znajduje się boisko piłkarskie z trzema trybunami, które mogą pomieścić 13,5 tysiąca widzów. W 2017 roku na Alpensia Stadium swoje domowe mecze rozgrywał zespół Gangwon FC. Zespół z południowokoreańskiej ekstraklasy K League 1 nie zagrzał tu długo miejsca. Piłkarze i kibice skarżyli się na skomplikowany dojazd do Pjongczangu. Skocznia w fińskiej miejscowości Kaipola została natomiast wykorzystana do kreatywnych reklam Audi. W 1986 roku kierowca rajdowy Harald Demuth w czerwonym Audi 100 CS Quattro wjechał na szczyt skoczni Pitkävuori. W 2005 roku inżynier firmy Uwe Bleck powtórzył to osiągnięcie w Audi A6 4.2 Quattro. Na początku XX wieku najpopularniejszą grą w Polsce nie była wcale FIFA, lecz Deluxe Ski Jumping (DSJ). Stworzył ją Fin Jussi Koskela. W 1999 roku miał kilka miesięcy wolnego pomiędzy ukończeniem szkoły średniej a służbą wojskową. Premiera drugiej edycji gry zbiegła się w czasie z wybuchem małyszomanii na przełomie 2000 i 2001 roku. Na pewno każdy z was choć raz w życiu spróbował swoich sił w DSJ. Według Koskeli 80 procent graczy na świecie to Polacy. Lata mijały, a fenomen DSJ nie. W 2019 roku zorganizowano pierwsze mistrzostwa Polski, a sponsorem wydarzenia została firma bukmacherska Fortuna. Zwycięzca turnieju wygrał wyjazd dla dwóch osób na mistrzostwa świata w lotach w Planicy. Zmaganiom wirtualnych skoczków narciarskich przyglądali się na żywo Adam Małysz i Apoloniusz Tajner. – Cieszę się, że powstało DSJ, bo ta gra rozszerza zakres zainteresowania skokami od najmłodszych do najstarszych. Ja zagrałem tylko raz i muszę przyznać, że DSJ wymaga dużo treningu – powiedział Tajner.
Dużą popularnością cieszyła się też gra z serii „Skoki narciarskie” (wydawana od 2001 roku – najpierw na niemieckiej licencji, a od 2003 roku robiona przez polskie studia gier komputerowych). Gra była niezwykle popularna, bo sprzedawana praktycznie w każdym kiosku za 19,99 zł w ramach serii „Dobra gra”. Co ciekawe, jej wydawcą był Axel Springer, a podczas intro usłyszeć można było skromnie powiedziane: „Skoki narciarskie 2002, serdecznie zapraszam, Adam Małysz”. Zarówno DSJ, jak i skoki z serii „Dobra gra” były niezwykle popularne.
Kreatywna reklama
Za czasów małyszomanii Doskonałe Mleko było jednym z logotypów, które najbardziej kojarzyły się ze skokami. Co ciekawe, nie była to osobna marka, lecz znak jakości, który norweska firma Elopak (produkująca kartony do produktów spożywczych) przyznawała polskim mleczarniom. W reklamie Doskonałego Mleka zagrał jeden z najlepszych skoczków początku XXI wieku Veli-matti Lindström. Ojciec fińskiego zawodnika pracował bowiem we wspomnianej wcześniej firmie Elopak.
Warto zauważyć, że niemiecka marka Hörmann kieruje swoje reklamy bezpośrednio do mieszkańców naszego kraju. Firma obok logotypu umieszczała w trakcie Pucharu Świata na plastronie zawodników wyłącznie sformułowania po polsku: bramy, drzwi. Jej zabieg jest prosty, a jednocześnie genialny. Dzięki temu Hörmann ma przewagę nad innymi zagranicznymi markami. Pokazuje to też, że skoki narciarskie są w Polsce chyba najbardziej popularne spośród wszystkich krajów, które uczestniczą w Pucharze Świata.
Wariacje na temat skoków
Moja ulubiona wariacja na temat skoków to longest standing, czyli mówiąc krótko: najdłuższy ustany. Te konkursy robiły furorę w Stanach Zjednoczonych, na skoczni Copper Peak w Ironwood. Zawodnicy skakali najczęściej z ostatniej belki. Jedyny cel – wylądować jak najdalej i się nie wywrócić. Okazuje się, że Amerykanie to prekursorzy oryginalnych pomysłów na rozgrywanie zawodów w skokach. Konkurs Ski Jumping Extravaganza bez podziału na płeć odbył się w 2012 roku w Steamboat Springs. Po pierwszej rundzie zostało 32 skoczków, po drugiej 16, po trzeciej 8, a do finału awansowało 4. Przypomina to tzw. wyścig australijski w kolarstwie, w którym co dwa okrążenia ostatni zawodnik odpada. Ciekawym pomysłem są też skoki do celu, które miały zostać zorganizowane podczas pożegnalnego benefisu Adama Małysza na Wielkiej Krokwi (na przeszkodzie stanęła pogoda). Zawodnicy mieli kręcić kołem, na którym zaznaczono odległości w przedziale 120–134 metry. Gdyby wylądowali w miejscu, które wylosowali, otrzymaliby 100 punktów. Za każdy metr różnicy odejmowano by 10 oczek.
POLSKI Turniej również będzie miał ciekawą formułę. Do drużynowej klasyfikacji będą zaliczane punkty dwóch najlepszych skoczków z danego kraju w kwalifikacjach i konkursach indywidualnych oraz wszystkie punkty za konkurs duetów i drużynowy. Cieszy obecność Szczyrku w tym minicyklu. Skocznia Skalite i Centralny Ośrodek Sportu to główna baza treningowa polskiej kadry. Polska dołącza właśnie do grona krajów z trzema miastami, które gościły Puchar Świata. Przed nami są Niemcy (8), Norwegia (7), Austria (6), Włochy, USA i Szwecja (po 4). Na „POLSKI Turniej Czterech Skoczni” na razie się jednak nie zanosi.