DRUGA LIGA NA ZAKRĘCIE
To obecnie najdroższa liga w Polsce – taki wniosek wyłania się z rozmów z większością prezesów. Kluby najniższego szczebla centralnego są coraz bardziej niezadowolone z funkcjonowania rozgrywek II ligi.
Zyski są niewspółmierne do ponoszonych kosztów. Czy może nas czekać reforma? O sile ligi, szczególnie jeśli nie mówimy o najwyższej klasie rozgrywkowej, stanowią przede wszystkim rywalizujące w niej kluby. Druga liga, de facto trzeci poziom rozgrywek, wypuściła w ostatnich latach w górę m.in. Widzew Łódź, GKS Katowice, Ruch Chorzów, Motor Lublin czy Polonię Warszawa. Trzeba przyznać, że towarzystwo doborowe, z ogromnym potencjałem i wieloma mistrzowskimi tytułami na koncie. Przed obecnym sezonem istniały obawy, że może nastąpić wyhamowanie, ponieważ rozgrywki zostały wydrenowane przez zasłużone i ogniskujące szersze zainteresowanie firmy. Najbardziej medialne obecnie są Stomil Olsztyn czy Polonia Bytom. Najlepiej zorganizowana i mogąca pochwalić się najwyższym budżetem (ok. 8 mln zł), pozycją lidera i co za tym idzie również sporym zainteresowaniem, jest Kotwica Kołobrzeg, ale to klub, dla którego spodziewany awans będzie największym sukcesem w historii. PZPN, wzorując się na najbardziej rozwiniętych piłkarsko krajach, zdecydował się na scentralizowanie i powołanie jednej, 18-zespołowej II ligi przed sezonem 2014/15. Trwa już dziesiąty sezon trzeciego szczebla w tym formacie. Powrotu do poprzedniej formuły, czyli dwóch grup z podziałem terytorialnym na grupę wschodnią i zachodnią, prezesi raczej nie chcą, ale jednocześnie jak jeden mąż uważają, że PZPN powinien zdecydowanie mocniej pomagać klubom.
Koszta przewyższają zyski
Rozmawiając z przedstawicielami klubów, najczęściej słyszy się o tych samych problemach. Zarzucają związkowej centrali traktowanie po macoszemu, ponieważ nie mają prawa głosu w wyborach. Druga liga w obecnej formule ich zdaniem nie do końca spełnia swoją rolę, a PZPN, decydując się na takie scentralizowanie trzeciego poziomu rozgrywkowego w Polsce, powinien pomyśleć również o finansowaniu tej klasy rozgrywkowej. – Jest szereg obszarów kosztowych w ligach centralnych, które kluby muszą ponosić w tej samej wysokości, niezależnie od tego, czy grają w Ekstraklasie, czy na trzecim poziomie rozgrywkowym. Jednocześnie po stronie przychodów z tytułu uczestnictwa w rozgrywkach obserwujemy i mierzymy się z drastyczną dysproporcją pomiędzy klubami I- a Ii-ligowymi. Graliśmy nie tak dawno wyżej i jedyny koszt, który istotnie się zmniejszył, to wynagrodzenia zawodników – mówi nam prezes Stomilu Olsztyn Arkadiusz Tymiński.
– Jako beniaminek mierzymy się z dużym wyzwaniem finansowym. Wynagrodzenia zawodników są dość wysokie. Logistyka, transport, hotele, podróże to koszt, który da się zaplanować, ale również znaczne obciążenie. Strona przychodowa, mówiąc dyplomatycznie, mogłaby być trochę większa. Profesjonalizacja rozgrywek powinna iść w parze z przychodami – dodaje prezes Polonii Bytom Sławomir Kamiński.
Inne światy
Różnice pomiędzy bezpośrednim zapleczem Ekstraklasy a II ligą najlepiej widać w tych klubach, które właśnie wymieniły się klasami rozgrywkowymi. Skra Częstochowa po spadku nie może się pozbierać, ma problemy finansowe, jeszcze większe ze stadionem, na którym wykonawca nie zbudował trybun i grozi jej nawet relegacja do A klasy z powodu nieotrzymania licencji. – Brakuje sponsorów, nie ma wpływów z tytułu praw telewizyjnych, jedynie od bukmachera każdy klub otrzymuje około 27 tys. zł na kwartał. Byliśmy w I lidze i widzimy tę różnicę bardzo wyraźnie. Druga liga w momencie gdy z niej awansowaliśmy, była bardziej zaradna, lepiej zbilansowana finansowo niż obecnie – mówi wprost prezes częstochowskiego klubu Artur Szymczyk.
Jego słowa z całą mocą popiera Sylwiusz Mucha-orliński, prezes Znicza Pruszków, który w poprzednim sezonie dość niespodziewanie awansował do I ligi. – To są dwa różne światy pod względem organizacyjnym, finansowym. W II lidze w tej chwili są może dwa stabilne finansowo kluby. Chociaż chyba nawet nie, w zasadzie poza Kotwicą Kołobrzeg nie widzę drugiego, który bez problemów poradziłby sobie również w I lidze – dodaje sternik klubu z Pruszkowa. Gdy pytamy o koszty prowadzenia klubu w II lidze dyrektora wspomnianej Kotwicy Łukasza Bednarka, słyszymy tylko dyplomatyczne: – Chcemy szybko uciec do I ligi.
Telewizja pomaga?
Jedną z największych kości niezgody jest umowa z TVP. Z jednej strony gwarantuje ona klubom możliwość szerokiej promocji na ogólnopolskiej antenie jednego z najpopularniejszych kanałów sportowych, ale z drugiej spora część kosztów przeprowadzenia transmisji leży po stronie klubów, które uważają wręcz, że zarabiają na tym PZPN i wszyscy dookoła, tylko nie one. Część środowiska sądzi wręcz, że klubom nie opłaca się przeprowadzać transmisji, bo nie bilansują się one nawet na zero. Kluby muszą zapewnić wszystko, co jest potrzebne do profesjonalnej relacji, czyli podnośniki, zwyżki, agregaty prądotwórcze, jak również sam prąd. Koszt samego oświetlenia w przypadku meczu telewizyjnego to około 8 tys. zł. – Z Byto
mia mieliśmy wyjątkowo dużo transmisji i mogliśmy się przekonać, że jest to poważne przedsięwzięcie. Jestem bardziej zwolennikiem chłodnej kalkulacji niż emocji i należy zadać pytanie, czy ekwiwalent marketingowy, który można wypracować podczas transmisji, jest wystarczającym argumentem dla ponoszonych kosztów. Mniejsze i mniej markowe kluby mogą mieć z tym problem, większe na pewno mają łatwiej. Nie jesteśmy w stanie jeszcze zarobić na transmisji, ale z marketingowego punktu widzenia to ważne – mówi prezes Polonii.
– Mecze transmitowane w TVP to przede wszystkim wyższe ekwiwalenty reklamowe, które generujemy i które docelowo mogą się przełożyć na wyższe przychody z tytułu indywidualnych umów sponsoringowych, które podpisujemy. Co do mierzalnego zarobku, który można powiązać bezpośrednio z transmisją, nie ma go. Mecz w TVP to duże koszty, które niestety pomimo ekspozycji reklamowej nie rekompensują się. Od ponad pół roku nie mamy również partnera tytularnego ligi, nad czym bardzo ubolewam – w podobnym tonie dodaje prezes Tymiński ze Stomilu.
– Analizując możliwość awansu tam naszych rezerw, szacowaliśmy, że to wsparcie finansowe będzie chociaż na poziomie pół miliona złotych. Pomarzyć możemy o takim. W zasadzie wpływ od bukmachera jest jedynym. My mamy jeszcze o tyle dobrą sytuację, że nie ponosimy dodatkowych kosztów organizacji meczów – dorzuca cenną uwagę Jarosław Olszowy, prezes ŁKS Łódź, którego rezerwy w poprzednim sezonie awansowały na szczebel centralny.
PZPN podpisał nową umowę z publicznym nadawcą, która gwarantuje mu jeszcze więcej transmisji w trzech kolejnych sezonach, ale przedstawiciele klubów, z którymi rozmawialiśmy, twierdzą, że... nawet tej umowy nie widzieli. Czują się traktowani z góry poprzez narzucanie wymogów do spełnienia, zmian terminów spotkań, aby tylko dostosować je do telewizyjnej ramówki. Największa przepaść, jaka dzieli obecnie I ligę od II, to ta infrastrukturalna. Na zapleczu elity w zdecydowanej większości są lub za chwilę będą nowoczesne obiekty, które niczym nie ustępują tym ekstraklasowym. Na trzecim poziomie stadiony nierzadko nie zmieniły się nawet nie od lat 90., ale od czasów PRL. Sandecja Nowy Sącz, która ma szansę posiadać najnowocześniejszy obiekt w tej lidze (jeśli nie spadnie), buduje go już blisko dziesięć lat. To wszystko przekłada się na wymierne straty dla klubów. Inwestorzy i sponsorzy nie palą się do wykładania pieniędzy na kluby z tak fatalną infrastrukturą, ponieważ trudno tam o zyski. Kibice niezbyt chętnie odwiedzają straszące skanseny i koło się zamyka. Druga liga znalazła się na zakręcie i trudno przewidzieć, w którą stronę z niego wyjdzie.