Zróbmy igrzyska ze Słowakami
W Polsce i na Słowacji kibice kochają sporty zimowe, a nasze kraje mają rozbudowaną infrastrukturę sportową i hotelową. Już teraz spełniamy niemal wszystkie warunki, aby wspólnie zorganizować zimowe igrzyska olimpijskie.
Wubiegły weekend w ciągu jednego dnia oglądałem zawody Pucharu Świata na Słowacji i w Polsce. O wschodzie słońca zameldowałem się w Jasnej (w Demianowskiej Dolinie), gdzie odbywał się slalom gigant kobiet z udziałem takich gwiazd jak Mikaela Shiffrin, Lara Gut-behrami i bohaterka gospodarzy, czyli Petra Vlhova. Widziałem już wiele zawodów i ośrodków narciarskich w Europie, ale skala tego wydarzenia zrobiła na mnie ogromne wrażenie. Rywalizację alpejek oglądało na żywo kilkadziesiąt tysięcy kibiców, a wszystkie bilety sprzedały się jeszcze w październiku ubiegłego roku. Organizatorzy na czele z dyrektorem ośrodka Jiřim Trumpešem przez cztery dni skrupulatnie przygotowywali stok, na którym wyżłobili wielkie, śniegowe trybuny dla kibiców.
Jasna sprawa
Jasna wygląda jak ośrodek w Alpach – 25 w większości nowoczesnych i szybkich wyciągów, 50 km tras narciarskich i 8 hoteli. Niedawno otworzył się tu pięciogwiazdkowy kompleks Damian Jasna Hotel Resort & Residences. Jego większościowym inwestorem jest jeden z najbogatszych Słowaków. Pavol Jakubec założył spółkę I.D.C. Holding, która jest czołowym producentem wyrobów cukierniczych w kraju. Mogę się założyć, że choć raz w życiu mieli państwo okazję ich skosztować. Najpopularniejszy produkt przedsiębiorstwa to wafelki Horalky, które w Polsce są dystrybuowane pod nazwą Góralki.
Promocja Jasnej w zimie może przynieść również sporo dochodów w lecie. 16 km od Jasnej położony jest Liptovský Mikuláš – turystyczne centrum regionu – który nadaje się do uprawiania kolarstwa górskiego, wspinaczki i kajakarstwa. Jest tu też Tatralandia, czyli największy, całoroczny park wodny w środkowej Europie. Niektórzy z państwa kojarzą też zapewne Beszeniową (oddalona 30 km od Jasnej),
w której znajdują się liczne źródła geotermalne. Liptovský Mikuláš to rodzinne miasto wspomnianej wcześniej Petry Vlhovej, jednej z najpopularniejszych Słowaczek. 28-latka jest mistrzynią olimpijską w slalomie, na Słowacji uznaje się ją za wzór ciężkiej pracy i odwagi. Co ciekawe, jej imię nosi jedna z tras w Jasnej, a sponsor – słowacki bukmacher Nike – potraktował ją w wyjątkowy sposób. Zawodniczka zamiast sloganu firmy („Nike je tipovanie” – „Nike obstawia”) eksponuje logotyp „Peta je lyžovanie” – „Peta (zdrobnienie od Petry) jeździ na nartach”. W Liptowskim Mikułaszu siedzibę ma także Tatry Mountain Resorts, słowacki operator usług turystycznych w Europie Środkowo-wschodniej. Prezesem spółki jest Igor Rattaj, a funkcję sales managera dla polskiego rynku pełni Jan Bošnovič. TMR to właściciel siedmiu ośrodków narciarskich (m.in. w Szczyrku), aquaparków i hoteli. Jest notowany na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie, a także na indeksach w Bratysławie i Pradze.
Zakopane, Zakopane
W Jasnej zostałem do godziny 14.00, a potem ruszyłem do Zakopanego, gdzie o 16.00 startował Puchar Świata w skokach narciarskich. Choć te miejscowości są od siebie oddalone zaledwie o sto kilometrów, to droga między nimi jest trudna i spiesząc się, czułem się trochę jak nasz kierowca rajdowy Miko Marczyk.
Po zawodach porozmawiałem z kilkoma zawodnikami z Niemiec, Austrii i Słowenii. Każdy z nich mówił jedno – takich kibiców nie ma w żadnym innym miejscu na świecie. Chwalili także organizację Polskiego Turnieju, który odbył się w Wiśle, Szczyrku i Zakopanem. – W Polsce wszystko było dopięte na ostatni guzik. Zwłaszcza w Szczyrku dało się odczuć, że wszystkim zależy na tym, żebyśmy zostali tu dobrze przyjęci. Taki format rywalizacji jak w POLSKIM Turnieju bardzo mi się spodobał, więc mam nadzieję, że będzie kontynuowany w następnych latach – powiedział mediom lider klasyfikacji Pucharu Świata Stefan Kraft.
Kwaśniewski walczył o igrzyska
Dlaczego Polska powinna ubiegać się o igrzyska? Chciałbym zwrócić uwagę, że kibice przyjeżdżający na zawody w sportach zimowych są specyficzni. Można powiedzieć, że mają dużą wartość biznesową. Wielu z nich to amatorzy sportu, którzy po obejrzeniu zawodów mogą przez kolejne dni uprawiać narciarstwo. Jest to nietypowe w innych dyscyplinach i przekłada się na pełne wykorzystanie infrastruktury hotelowej i sportowej – przez cały sezon, również poza terminem zawodów.
30 lat temu wizja zimowych igrzysk w Polsce wydawała się scenariuszem rodem z science fiction. Ówczesny prezydent Aleksander Kwaśniewski w 1998 roku mówił jednak: – Chcemy konsekwentnie iść do Europy. Ale musi przyjść czas, że my tę Europę i świat zaprosimy do siebie. Takim miejscem mogłyby być zimowe igrzyska olimpijskie 2006 w Zakopanem i Krakowie. Kilkanaście miesięcy później delegaci MKOL wybrali na gospodarza igrzysk Turyn, który otrzymał 53 głosy. Nasz kraj – podobnie jak Helsinki, Klagenfurt i Poprad – żadnego.
Zanim kandydatura Polski została odrzucona, medalista mistrzostw świata w kombinacji alpejskiej Andrzej Bachleda-curuś zaproponował inne rozwiązanie. – Obecnie należałoby bardziej rozważać zorganizowanie wspólnych igrzysk ze Słowacją, choćby z takich względów jak zbyt mała powierzchnia polskich Tatr – stwierdził w rozmowie z red. Maciejem Petruczenką. Od tych słów minęło 27 lat. W międzyczasie oba kraje dołączyły do Unii Europejskiej i zanotowały duży rozwój gospodarczy. Uważam, że dzisiaj jest to wyzwanie, któremu w Polsce potrafilibyśmy podołać. I takie, które wcale nie pochłonęłoby miliardów złotych. Zdecydowana większość infrastruktury już istnieje.
Dużym plusem Zakopanego jest rozbudowana baza noclegowa, także ta w wersji premium. Właścicielem najbardziej prestiżowych hoteli w regionie jest Bachleda Grupa Inwestycyjna. Na czele spółki stoi były burmistrz Zakopanego Adam Bachleda-curuś, który prowadzi ją z synami Adamem, Albertem, Andrzejem i Antonim. Grupa jest właścicielem m.in. hoteli Bachleda Residence (robiącego piorunujące wrażenie) i Mercure Kasprowy w Zakopanem oraz Bachleda Luxury Hotel w Krakowie.
W XXI wieku Polacy wielokrotnie udowadniali, że doskonale sprawdzają się w roli gospodarzy dużych wydarzeń sportowych. Mam na myśli m.in. EURO 2012 czy mityng Diamentowej Ligi (Memoriał Kamili Skolimowskiej) na Stadionie Śląskim, na którym mogłaby się odbyć ceremonia otwarcia zimowych igrzysk olimpijskich. Jedyny warunek – poszerzenie autostrady na trasie Katowice – Kraków o trzeci pas oraz wybudowanie drogi szybkiego ruchu i nowoczesnych połączeń kolejowych do Zakopanego i Popradu. Gości przylatujących na igrzyska mogłyby obsłużyć trzy lotniska – w Katowicach, Krakowie i Popradzie. I już można stwierdzić, że wcale nie jest to science fiction. Igrzyska w Polsce i na Słowacji wpisywałyby się w filozofię MKOL zawartą w jej Agendzie Olimpijskiej 2020. Jej główne założenia można podsumować jednym zdaniem: „to nie gospodarz musi dostosować się do igrzysk, lecz igrzyska do gospodarza”. MKOL sugeruje organizatorom, aby priorytetowo potraktowali istniejące już obiekty, nawet jeśli te znajdują się poza regionem „głównego” miasta gospodarza. Dobry przykład to najbliższe zimowe igrzyska olimpijskie, które w 2026 roku odbędą się w Mediolanie i Cortinie d’amprezzo. W tym pierwszym mieście zaplanowano tylko ceremonię otwarcia, hokej na lodzie, łyżwiarstwo figurowe i short track. Skoki narciarskie zostaną rozegrane w Predazzo, biegi narciarskie w Lago di Tesero, biathlon w Anterselvie, zjazdy w Bormio, snowboard w Livigno, a igrzyska zamknie ceremonia w Weronie. Pomysł zorganizowania zimowych igrzysk w Polsce niektórym może wydawać się nieco szalony, ale uważam, że jest to temat, który powinien zostać podjęty przez władze województwa śląskiego i małopolskiego oraz związki sportów zimowych. W naszym kraju przywiązujemy zbyt dużą wagę do wyników naszych reprezentantów, a za małą do biznesu sportowego. W tej drugiej kwestii mamy wszystkie warunki ku temu, aby odnieść niemałe sukcesy. Polskę i Słowację łączą korzenie historyczne i kulturowe oraz podobny język. Dwanaście lat temu podczas EURO 2012 pokazaliśmy, że potrafimy zorganizować wspólnie z Ukrainą wydarzenie sportowe na wysokim poziomie. Nie mam wątpliwości, że ze Słowakami, którzy są do nas niezwykle przyjaźnie nastawieni, byłoby podobnie. Zróbmy te igrzyska!