Sport i polityka
Polscy sportowcy garną się do polityki i cieszą popularnością. W ostatnich wyborach do sejmu badmintonista Jacek Niedźwiedzki otrzymał w Słupsku więcej głosów niż Jacek Sasin, Szymon Hołownia i Krzysztof Bosak!
We wzorcowej demokracji obywatele głosują na polityków na podstawie ich programów wyborczych. praktyce najwięcej głosów otrzymają często po prostu najbardziej popularni kandydaci. Sportowcy, którzy decydują się na polityczną karierę, już na starcie mają potężny kapitał – zainteresowanie mediów i społeczeństwa. Ci najbardziej utytułowani i stroniący od skandali po zakończeniu sportowych karier są postrzegani jako wzory do naśladowania. Sportowcy są przyzwyczajeni do ciężkiej pracy, wytrwałości w osiąganiu celu, stałego samokształcenia, umiejętności pracy w zespole. Wypisz wymaluj – idealny kandydat na polityka.
Coraz rzadziej trafiam na wywiady, w których sportowcy przyznają się, że „w dzieciństwie nie przepadali za książkami i matematyką”. Zawodnik z wyższym wykształceniem dziś nikogo nie dziwi. Dobry przykład to byli ukraińscy pięściarze, Witalij i Władimir Kliczko. Na pierwszy rzut oka – tzw. fizole. Pozory jednak mylą. Obaj mają tytuł doktora, Witalij – filozofii, a Władimir – metodyki treningu. Pierwszy z wymienionych braci od prawie dziesięciu lat jest merem Kijowa.
Najpierw wybory, potem matura
Liberyjczyk George Weah do niedawna był głową swojego państwa. W 1995 roku jako pierwszy piłkarz spoza Europy otrzymał Złotą Piłkę. Dziesięć lat później po raz pierwszy ubiegał się o fotel prezydenta kraju, choć nie miał wtedy nawet matury! Po pierwszej porażce postawił na edukację i uzyskał dyplom z zarządzania biznesem na Devry University na Florydzie. – Liczba posiadanych stopni naukowych nie ma znaczenia, lecz to, jak politycy rozumieją i zaspokajają potrzeby obywateli – twierdzi. Przykład Justyny Kowalczyk pokazuje, że nawet jeśli sportowiec stroni od polityki, to i tak nie zdoła od niej uciec. Najwybitniejsza polska biegaczka narciarska w 2018 roku przyznała, że przed pewnymi wyborami otrzymała od czterech partii propozycję startu jako „jedynka” na liście. Stwierdziła jednak, że zdobywanie Kryszstróżującym”, tałowych Kul i robienie doktoratu to bardziej interesujące zajęcia. Kowalczyk swoją pracę „Struktura i wielkość obciążeń treningowych biegaczek narciarskich na tle ewolucji stosowanej techniki biegu” obroniła na krakowskiej AWF z wyróżnieniem.
W Polsce jest pewien polityk, podobno bardzo skuteczny w pozyskiwaniu sponsorów, lecz mimo tego jego obecność na stadionie lub w hali wywołuje głośne gwizdy kibiców sportu. Tymczasem z badania marketingowego Pentagon Research w ramach Sport Barometru wynika, że 80 procent kibiców ma neutralny stosunek do polityków, którzy pokazują się w świecie sportu. Warto wspomnieć, że proces wyborczy polega głównie na rozpoznawaniu nazwisk z listy. Jest to pewna analogia do procesu zakupowego w sklepie. Wielu klientów podejmuje decyzje przy półce. Wybierają ten produkt, z którym gdzieś się zetknęli, np. podczas wydarzeń sportowych.
Polityka to nie sport indywidualny
Z grona polskich sportowców dużą karierę w polityce zrobił Witold Bańka. Były czterystumetrowiec w latach 2015– 19 był ministrem sportu. Jako jeden z niewielu członków rządu był chwalony przez ówczesną opozycję. Od początku 2020 roku stoi na czele Światowej Agencji Antydopingowej (WADA). To bardzo wpływowa funkcja, Bańka niedawno nacisnął na odcisk szefowi rosyjskiego wywiadu. Siergiej Naryszkin nazwał go „psem ponieważ Polak sprzeciwia się występowi rosyjskich sportowców w igrzyskach olimpijskich. – Na początku mojej kadencji w 2020 roku administracja Donalda Trumpa krytykowała nas, oskarżając m.in. o... rzekomo łagodne podejście do Rosji. Żartowaliśmy wtedy, że skoro dwa mocarstwa USA i Rosja nas atakują, to jest to najlepszy dowód, że jesteśmy niezależną i dobrze funkcjonującą organizacją – mówił Bańka w rozmowie z „PS”. W świecie polityki dobrze odnalazł się również Bogdan Wenta, który poprowadził reprezentację piłkarzy ręcznych do srebrnego (2007) i brązowego (2009) medalu mistrzostw świata. W 2014 roku dostał się do Parlamentu Europejskiego, gdzie był członkiem Komisji Kultury i Edukacji oraz wiceprzewodniczącym nowo powstałej organizacji Sports Intergroup. Cztery lata później w wyborach na prezydenta Kielc pokonał swojego poprzednika Wojciecha Lubawskiego. Do dzisiaj rządzi stolicą województwa świętokrzyskiego i polskiej piłki ręcznej. Kielecki klub (obecnie występujący pod nazwą Industria, wcześniej Vive) od 2012 roku nie schodzi z tronu mistrza kraju.
Gdy Wenty w Parlamencie Europejskim już nie było, do grona eurodeputowanych w 2019 roku dołączył Tomasz Frankowski, czterokrotny król strzelców piłkarskiej Ekstraklasy. – W sporcie i polityce znalazłem podobne wartości, które trzeba reprezentować, czyli punktualność, pracowitość i umiejętność gry zespołowej. Polityka nie jest sportem indywidualnym, tu nic samemu się nie osiągnie. Pojedyncze głosy nie mają racji bytu, trzeba taktycznie uzbierać większość – mówił w ubiegłym roku w rozmowie z Pawłem Wołosikiem i Maciejem Szmigielskim. – Nie każdemu sportowcowi udał się przeskok do polityki, wyborcy im nie zaufali. Taki los spotkał mistrzynię olimpijską Otylię Jędrzejczak czy mojego kolegę z boiska Maćka Żurawskiego. Są jednak i tacy, którzy się spełniają. Przykładem jest były siatkarz Paweł Papke, poseł na Sejm z Warmii i Mazur – dodaje Frankowski. Jedną z najbardziej doświadczonych sportsmenek-parlamentarzystek jest snowboardzistka Jagna Marczułajtis Walczak.
W PZN spokojniej niż w Sejmie
Jesienią ubiegłego roku w sejmowych ławach po raz pierwszy zasiadł Apoloniusz Tajner, choć nie był to jego polityczny debiut. Dwadzieścia lat temu bez powodzenia kandydował w wyborach do Parlamentu Europejskiego. Przez 16 lat (2006–22) był prezesem Polskiego Związku Narciarskiego, a wcześniej trenerem reprezentacji skoczków narciarskich. To pod jego okiem eksplodował talent Adama Małysza. – W PZN było znacznie spokojniej. To zupełnie inna formuła rozwiązywania problemów. Zawsze starałem się tak prowadzić związek, żeby przed podjęciem decyzji wszystko uzgadniać. W sejmie jest zupełnie inaczej i widać, że tak się nie da – opisywał na łamach „PS” swoje pierwsze dni w pracy. Swego czasu jedną z najbarwniejszych postaci polskiej polityki był Jan Tomaszewski, poseł w latach 2011–15. Były bramkarz piłkarskiej reprezentacji Polski jeszcze w czasach sportowej kariery wielokrotnie pokazywał, że nie gryzie się w język. Po wejściu do świata polityki wcale się nie zmienił. W 2012 roku w ostrych słowach krytykował powoływanie do reprezentacji naturalizowanych piłkarzy i na miesiąc został zawieszony w prawach członka Prawa i Sprawiedliwości. – Prosiliśmy go, żeby przed Euro wspierał polską reprezentację. Obiecał, że ograniczy krytykę ewentualnie do PZPN, a powtarzał znowu, że nie będzie dopingował naszej kadry – tłumaczył mediom Marek Suski, który wnioskował o ukaranie Tomaszewskiego.
Pokonał Hołownię i Bosaka
Obecnie mandat posła sprawują piłkarz Rafał Siemaszko i pięciokrotny mistrz Polski w badmintonie Jacek Niedźwiedzki. Ten drugi otrzymał najwięcej głosów w Słupsku, pokonując takie tuzy polskiej polityki jak Jacek Sasin, Szymon Hołownia i Krzysztof Bosak, którzy również startowali w okręgu 24.
Jak państwo widzą, sportowcy mogą odnaleźć się w polityce w całkowicie różny sposób. Dobrą puentą tego felietonu byłoby stwierdzenie Jacka Niedźwiedzkiego, który powiedział: – Czuję się trochę tak, jakbym ograł Petera Rasmussena albo Petera Gade, gwiazdy badmintona z czasów mojej kariery. Sęk w tym, że tych słynnych Duńczyków nigdy nie pokonałem.