Najważniejszy wyścig w życiu
Bartłomiej Marszałek to jedyny Polak startujący w elitarnej motorowodnej Formule 1. W weekend weźmie udział w Grand Prix Indonezji na jeziorze Toba. To inauguracyjne zawody składającego się z ośmiu imprez sezonu 2024 prestiżowego cyklu F1 H20. Syn legendarnego motorowodniaka Waldemara, który w latach 1979–93 sześciokrotnie zdobył mistrzostwo świata w klasach 0-250 i 0-350 – marzy nie tylko o zwycięstwach na torze, ale przede wszystkim toczy bój o zdrowie niespełna dwuletniej córeczki Malwinki. Kilka miesięcy temu zdiagnozowano u niej zespół Retta. Ta podstępna choroba dotyka głównie dziewczynki. Nazywa się je „milczącymi aniołami” – nie chodzą, nie mówią, nie nawiązują kontaktu, mają bardzo osłabiony układ immunologiczny, pojawiają się u nich problemy z oddychaniem, często występuje padaczka. Leczenie jest żmudne i kosztowne.
PIOTR WESOŁOWSKI: Pańska historia chwyta za serce…
BARTŁOMIEJ MARSZAŁEK: W lipcu ubiegłego roku świat zawalił mi się na głowę. Moja córeczka Malwinka jest dla mnie wszystkim. Dlatego bardzo trudno jest mi się otworzyć i opowiadać o jej chorobie. Zespół Retta zdiagnozowano u niej dzięki przenikliwości mojej ukochanej żony Iriny. Początkowo lekarze nas uspokajali, jednak Irina, jak każda matka, czuła, że dzieje się coś złego. Nie odpuściła i po wielu tygodniach badań poznaliśmy szokującą diagnozę. Malwinka miała wówczas trzynaście miesięcy. To zabrzmiało jak wyrok, ale nie mogliśmy się poddać.
Sport zszedł na drugi plan, prawda?
Malwinka jest moim skarbem i zrobię dla niej wszystko. Podchodzę do tej sytuacji ofensywnie. Mam świadomość, że prowadzę teraz najważniejszy wyścig w życiu, bo toczę żmudną walkę o przyszłość mojego dziecka. O życie córeczki. Znaleźliśmy pomoc w USA. Prowadzone za oceanem badania są w zaawansowanym stadium, a eksperymentalna terapia genowa, której poddawane są dzieci w wieku 4–5 lat, przynosi świetne efekty. Aby Malwinka doczekała do tego okresu życia w jak najlepszej kondycji, co cztery tygodnie latam do Nowego Jorku po bardzo drogi lek w formie syropu. Zawartość jednej butelki, wartej 10 tysięcy 300 dolarów, wystarcza nam tylko na tydzień. Import tego syropu byłby znacznie droższy niż podróże samolotem każdego miesiąca. Postęp medycyny daje panu oraz innym rodzicom „milczących aniołów” nadzieję na skuteczną terapię, która kosztuje miliony dolarów. Skąd brać pieniądze? Najważniejsze, by się nie poddawać i przede wszystkim nie można przerwać rozpoczętego leczenia. A ono przynosi efekty! Zaledwie po tygodniu od podania pierwszej dawki syropu u mojej córeczki ustąpił oczopląs, hiperwentylacja i bezdechy. Malwinka przesypia całą noc, a wcześniej spała może godzinę. Mam również nadzieję, że przetrzemy szlak dla innych dzieci zmagających się z tą straszną chorobą. Że dzięki mnie nasi rodacy dowiedzą się więcej na temat zespołu Retta i będą chcieli nam pomóc w tej niezwykle trudnej walce. Mówię to z ciężkim sercem, bo w naszym domowym budżecie niemal wszystko wydajemy na leczenie i rehabilitację córeczki. Ja sam od wielu lat angażuję się w różne akcje charytatywne. Nawet przez myśl mi nie przeszło, że sam znajdę się w tak wielkiej potrzebie, że poproszę o wsparcie finansowe.
Na stronie Fundacji Siepomaga od kilku dni prowadzona jest zbiórka pieniędzy dla Malwinki. Jestem wdzięczny za każdą wpłatę. To najbardziej bolesne chwile w życiu rodzica, kiedy trzyma na rękach swoje cierpiące dziecko, któremu nie może pomóc… Tortura największa z możliwych. Uczestniczę w żmudnej rehabilitacji Malwinki i widzę postępy. Wierzę, że dzięki rozwojowi medycyny będzie mogła normalnie żyć. Za dwa, trzy lata rozpoczniemy terapię genową. Docelowy lek niedługo powinien zostać zatwierdzony do użytku w USA. Jednak wówczas zaczną się najwyższe schody. Będzie trzeba to lekarstwo kupić, co wiąże się z kilkumilionowym wydatkiem. Ale nie poddam się. Chciałbym kiedyś usłyszeć od Malwinki słowo „tata”, które dla rodziców zdrowych dzieci jest czymś normalnym. Marzy mi się również, żebym kiedyś stanął na najwyższym stopniu podium Grand Prix i trzymał za rękę moją córeczkę, która wejdzie tam ze mną o własnych siłach. Spełnienia tych marzeń panu i córce szczerze życzymy. Już od trzynastu lat bierze pan udział w rywalizacji o mistrzostwo świata w Formule 1 H20, najbardziej prestiżowej w sportach motorowodnych. Czterokrotnie stał pan na podium Grand Prix. Dwa razy był pan trzeci, raz drugi, a przed rokiem przyszło zwycięstwo w Indonezji na oczach ponad stu tysięcy kibiców zgromadzonych nad jeziorem Toba. Jak pan wspomina ten pierwszy triumf?
Czułem dużą satysfakcję. Zgodnie z tradycją wrzucono mnie do wody, a puchar odebrałem z rąk prezydenta kraju. Pamiętam, że po dekoracji poszedłem nad jezioro, spojrzałem na wodę i przez minutę pozostałem z własnymi myślami. Nie wyprawiałem z tego powodu przyjęć, bo skupiałem się na dalszej rywalizacji. Dochodziłem do tej wygranej stopniowo, od jesieni 2022 systematycznie piąłem się po stopniach podium i doszedłem na samą górę. Ten sukces był możliwy dzięki wsparciu wielu osób. Chociażby dzięki firmie Orlen mogę uprawiać ten piękny sport.
Jako syn słynnego Waldemara Marszałka nie mógł pan wybrać innej drogi…
Jeździłem z tatą na zawody i wspólnie ze starszym bratem (Bernardem, który zmarł w 2007 roku na atak astmy – przyp. red.) chłonęliśmy niesamowitą atmosferę zawodów motorowodnych. To pomogło w wyborze życiowej drogi. Znam jednak wiele osób, które bez rodzinnych tradycji obejrzały zawody i zakochały się w tym sporcie.
WF 1 H 20 należy pando norweskiego teamu Strömöy Ra cing. Za partnerkę w zespole ma pan kobietę – Marit Strömöy. Jak układa się ta współpraca?
W ekipie panuje rodzinna atmosfera. Marit jest świetnym człowiekiem, bardzo dobrą zawodniczką z wieloletnim doświadczeniem w ściganiu na wodzie. Menedżerem drużyny jest jej mąż Andrea Colombo. Do niedawna moim „radiomanem” była moja żona Irina. Obecnie nie może tego robić, nad czym ubolewam, bo podczas wyścigów udzielała mi cennych wskazówek, m.in. w jaki sposób najbezpieczniej mogę wyprzedzać rywali na torze. Z nią „na radiu” zacząłem odnosić sukcesy. Jednak jest w pełni usprawiedliwiona, bo w styczniu przyszedł na świat nasz synek Ryszard, braciszek Malwinki. Motorowodna Formuła 1 to bardzo widowiskowy sport, ale w naszym kraju niszowy. Dlaczego?
Stale zyskuje jednak na popularności. Zawody z moim udziałem można śledzić w internecie. W Polsce rywalizację przybliża stacja Polsat, a na przykład tegoroczną imprezę GP z Wietnamu będzie transmitować Eurosport. Światem rządzą pieniądze, więc mając do dyspozycji miliony, można jako globalny sport wypromować na przykład grę w bierki. Ubolewam, że tak wiele osób pasjonuje się jakimiś patowalkami…
Z jakiego więc powodu kibice mogą zachwycić się F1 H20?
Jest ich kilka. Na prostej rozwijamy prędkości 220–230 km na godzinę i niemal fruniemy nad wodą. Ale najciekawsze rzeczy dzieją się na zakrętach, kiedy łódki pędzą ponad 200 km/h i wręcz wbijają się w taflę. Wzięcie wirażu z taką prędkością na drodze autem od razu kończy się poślizgiem bez kontroli. Na wodzie takie rzeczy są normalką, dają wiele radości i są bezpieczniejsze. Widowiskowe jest wyprzedzanie, chociaż kierowcy z najbogatszych teamów potrafią wyprzedzać na granicy kolizji, bo nawet jak rozbiją swoją łódkę, to błyskawicznie mogą przesiąść się do całkiem nowej. Aby zapobiec jeździe w stylu „kamikadze”, wprowadzono kary. Ja – podobnie jak większość zawodników – dbam o sprzęt i przede wszystkim nie narażam zdrowia rywali.
Marzy mi się, żebym kiedyś stanął na najwyższym stopniu podium Grand Prix i trzymał za rękę moją córeczkę, która wejdzie tam ze mną o własnych siłach.