Zawiązanie związku, czyli hokej nie został na lodzie
Kiedy powstał Polski Związek Hokeja na Lodzie? Natrafiamy na rozbieżności. Gdyby brać pod uwagę to, co pisał kiedyś „Przegląd Sportowy”, to wyjedzie, że polski hokej jest rok starszy, niż nam się wydaje.
Zasoby Internetu, z Wikipedią łącznie, podają, że PZHL został założony 22 lutego 1925 roku i dokonały tego cztery warszawskie drużyny hokejowe: AZS, Polonia, Warszawianka i Warszawskie Towarzystwo Łyżwiarskie (WTŁ). Tymczasem lektura archiwalnych egzemplarzy „Przeglądu Sportowego” pozwala nam mieć nieco inne zdanie, a przynajmniej wyrazić zdziwienie i zgłosić – nieformalny – wniosek o wyjaśnienia! Trudno nam bowiem pojąć, jak Polski Związek Hokeja na Lodzie mógł się zawiązać 22 lutego 1925 roku, skoro o jego działalności „Przegląd Sportowy” pisał już w marcu roku 1924! Oczywiście bardzo prosimy, aby nasze stwierdzenie o „chęci uzyskania wyjaśnień” nie były traktowane jak wykrzykiwania polityka chcącego udowodnić, że wie lepiej, bo jest tylko jedna racja i jest to jego racja. Po prostu wyrażamy swoje najszczersze zdziwienie.
Komisja Organizacyjna Polsk. Związku Hockey’owego na lodzie wzywa powtórnie wszystkie kluby sportowe w Polsce, uprawiające hockey na lodzie lub mające zamiar uprawiać ten sport w przyszłym sezonie, o zgłoszenie swego akcesu do Pol. Związku Hockey
owego. Adres Komisji Organizacyjnej: Warszawa, Nowogrodzka 48/14, M. Hamburger – można było przeczytać w „PS”, który tego samego dnia, bo 13 marca 1924 roku, zamieścił następujące stwierdzenie: W ubiegłym miesiącu zawiązał się w Warszawie Polski Związek dla Hockey’u na lodzie, a podpisał się pod nim dziennikarz bardzo poważny Eugeniusz Baszkoff. Autor „zawiązania związku” raczej sobie nie wymyślił, czyli jednak PZHL jest o rok starszy, niż się podaje?
Nim jednak postaramy się zagłębić w opis sytuacji hokejowej w kraju oraz zawiłości proceduralne związane z powoływaniem organizacji sportowych w początkach lat 20. ubiegłego stulecia, chcemy zwrócić państwa uwagę na adres podany do korespondencji dla klubów hokejowych. Mieści się pod nim jedna z najpiękniejszych i najcenniejszych kamienic Warszawy. Powstała pod koniec XIX wieku, sto lat temu wyróżniała się zdobieniami i pięknymi balkonami, ale najważniejsze jest to, że II wojnę światową przetrwała bez większych zniszczeń. W stolicy niemal doszczętnie zburzonej po powstaniu warszawskim takie budynki to wielka rzadkość. Bo fakt, że zachowały się w niemal niezmienionej formie, graniczy z cudem.
Hokej w stolicy nie odgrywa – niestety – znaczącej roli. Zresztą w skali całego kraju jest dyscypliną niszową. Podobnie o tej grze myślano sto lat temu. Wspomniany już autor tekstu zauważa, że o ile w takich krajach jak Kanada, Szwecja, Francja i Czechy hokej stanowi obok narciarstwa trzon sportów zimowych, to u nas „zmieściłby się doskonale nawet przejściowo w Polskim Związku Łyżwiarskim”. No ale osobny związek hokeja powstał, jeszcze w roku 1924 pierwsza polska drużna wyjechała nawet na zagraniczne spotkania do Szwajcarii, w roku 1925 po raz pierwszy powołano reprezentację hokejową, ale za pierwszy mecz naszej drużyny narodowej w hokeju uznaje się mecz rozegrany w Davos w styczniu 1926 roku, gdy przegraliśmy z Austrią 1:13. A biorąc to wszystko pod uwagę, należy zauważyć, że w dwudziestoleciu międzywojennym hokej był jedną z najszybciej rozwijających się dyscyplin sportowych w Polsce. Ale prawie wszystko – co udało się osiągnąć w tamtym okresie – zburzone zostało, tak jak piękne budynki Warszawy, podczas II wojny światowej. Nie jesteśmy w stanie tego udowodnić, ale na tych łamach po raz kolejny podnosimy tezę, że gdyby nie brutalne przerwanie tej ścieżki rozwoju, to w hokeju należelibyśmy teraz do światowej czołówki, jak nie przymierzając w siatkówce. Znakomicie w okresie międzywojennym rozwijała się także koszykówka w Polsce, której oficjalny „związek” chciano założyć w tym samym okresie co hokejowy. Z tą jedną różnicą, że – uwaga! – jego siedzibą miała być nie Warszawa, lecz Łódź. Pzkosz jako osobne ciało powstał po wojnie, natomiast w dwudziestoleciu koszykówka podlegała Polskiemu Związkowi Gier Sportowych.
Skąd jednak wziął się luty 1925 roku podawany jako dzień narodzin Polskiego Związku Hokeja na Lodzie? „Komitet Organizacyjny Polskiego Związku Hokejowego”, który w „PS” nazwany został „Komisją”, powstał pod koniec 1923 roku. Być może organizowanie się hokeistów w formalny związek nie było dziełem jednego dnia i jednego spotkania w stolicy, a działo się poprzez proces i to taki trwający względnie długo, a jego koniec nastąpił rok po wydarzeniach opisywanych w naszej gazecie w marcu 1924 roku? A może jednak jakieś dokumenty zaginęły w czasie wojny i Polski Związek Hokeja na Lodzie jest starszy, niż mu się wydaje?