Nie skreślajmy Bednarka
ANTONI BUGAJSKI: Podobała się panu gra reprezentacji Polski w finale barażu o awans do EURO 2024?
WŁADYSŁAW ŻMUDA (CZTEROKROTNY UCZESTNIK MŚ, DWUKROTNY MEDALISTA): Finał to brzmi dumnie, ale jeżeli odrzucimy wielkie słowa i wartość awansu, bo on oczywiście jest ogromną wartością, to innych powodów do zachwytów nie ma. Na szczególne wrażenia artystyczne zresztą wcześniej się nie nastawiałem. Oczekiwałem od naszej drużyny występu w EURO i cel został osiągnięty. Należą się jej więc gratulacje, tak samo jak za niektóre wcześniejsze mecze zasługiwała na ostrą krytykę. W Cardiff cel uświęcał środki?
No pewnie. Awansowaliśmy i nie szukajmy dziury w całym. Teraz inne pytanie jest znacznie ważniejsze: czy po tym, co nasz zespół pokazał w Cardiff, widać potencjał do budowania czegoś lepszego?
Wcale nie mam łatwej odpowiedzi. Oczywiście mam wrażenie, że tę drużynę stać na więcej, ale uważałem tak już wtedy, gdy grała na wyjeździe z Czechami czy Mołdawią i mocno się rozczarowałem. Teraz mamy już innego selekcjonera i na podstawie gry jego zespołu chyba jednak jest dostrzegalny progres?
Zobaczymy, jak będziemy wyglądać w czerwcu na tle Holandii, Austrii i Francji, bo w każdym przypadku będzie to rywal ze znacznie wyższej półki w porównaniu z kwalifikacjami.
Mogą być trzy gładkie porażki? Wszystko może być. W 1973 roku w walce o awans na mundial też nasz zespół miał „ciężary”. Kto by pomyślał, że po porażce w pierwszym spotkaniu właśnie w Cardiff z Walią (0:2) mamy jeszcze realną szansę na wygranie trzyzespołowej grupy, w której była też wielka Anglia? Ale Polska zajęła pierwsze miejsce i potem na mundialu zrobiła wielki wynik.
Sugeruje pan, że teraz historia może się powtórzyć?
Niczego nie sugeruję. Zwracam jedynie uwagę, że piłka potrafi zaskoczyć.
Skoro już przywołał pan wydarzenia sprzed ponad pół wieku, to jednak trzeba zaznaczyć, że wówczas po tym falstarcie Polska pokonała u siebie Anglię (2:0) i pięknie zrewanżowała się Walii (3:0), aż w końcu był wielki remis na Wembley (1:1). Tamten zespół dynamicznie rósł już w trakcie eliminacji.
Takie mecze – kamienie milowe, w sumie nieważne, jak je nazwiemy – potrzebne są każdej drużynie. I wydaje mi się, że remis w Cardiff można i nawet warto potraktować w podobny sposób, już bez popadania w przesadne porównania z Wembley i innymi wielkimi rezultatami z przeszłości, które budowały narodowy zespół. Chodzi o to, że Polacy w starciu z Walią osiągnęli to, na czym im zależało, czyli awans. Mieli go dopiero po konkursie rzutów karnych, ale żeby wygrać w takich okolicznościach, trzeba mieć też szczęście. Wcześniej przez dwie godziny umieli w miarę kontrolować grę, utrzymywać się przy piłce, nie było w tym cienia strachu. To bardzo istotne, jest mały powiew optymizmu.
I teraz może być tylko lepiej?
Tak nie powiem, bo staram się być odpowiedzialny za swoje słowa. Jeżeli nie zdołaliśmy bezpośrednio awansować z podobno naszej najsłabszej grupy w historii, jest to znak, że coś nie funkcjonuje. Defensywa szczęśliwie została uszczelniona, przez co jeszcze bardziej uwypuklił się problem w kreowaniu okazji bramkowych…
Z tym nie mam zamiaru dyskutować, jednak chcę myśleć pozytywnie, więc doceniam, że Walia nie strzeliła nam gola. Gdy pięć dni wcześniej grający w liczebnym osłabieniu Estończycy trafili na 1:5 do naszej bramki na PGE Narodowym, zaniepokoiłem się nie na żarty, bo widziałem w tym ostrzeżenie przed wyprawą do Cardiff. Polacy zdołali wyciągnąć wnioski, tym razem byli maksymalnie skoncentrowani, można powiedzieć, że w działaniach obronnych wznieśli się na wyżyny. To okazało się kluczem do sukcesu.
Do tej oceny niekoniecznie kwalifikuje się Jan Bednarek, bo akurat on za występ w Cardiff był powszechnie krytykowany. Są nawet opinie, że powinien wypaść z kadry. A pan jak sądzi?
Trudno go bronić, bo popełnia dość proste błędy, a jest zawodnikiem zaprawionym w bojach, z ponad 50 meczami w reprezentacji, z doświadczeniem turniejowym. Podejmuje złe decyzje, a gdy już wykona niewłaściwy ruch, to dzisiejsza gra jest tak szybka, że nie może zdążyć z poprawą ustawienia. Musi popracować nad poprawnym czytaniem gry. Długo występuje w lidze angielskiej,choćby nawet
na drugim poziomie rozgrywkowym, więc powinien mieć wyćwiczone dobre nawyki, a jednak nie zawsze tak jest. Warto skupić się na najbardziej oczywistych reakcjach, prostych wybiciach. Przez całe lata zakładaliśmy, że będzie coraz lepszy i jakoś jednak się nie spełniło. Raz zawalił, drugi raz i zaczęła narastać wobec niego niechęć. Ma słabszy czas, ale ja na pewno bym go nie skreślał.
Mimo tych wszystkich krytycznych uwag na temat jego boiskowych zachowań? Trochę wygląda to tak, jakby z tajemniczych powodów kadra była na niego skazana.
Nie twierdzę, że na EURO ma grać w jedenastce, ale w kadrze na mistrzostwa powinien być. On ma duże doświadczenie i zdaje sobie sprawę, nad czym należy pracować. Taki piłkarz w pewnym momencie może być jednak naszej drużynie potrzebny. Ostatecznie będzie miał okazję udowodnić wartość podczas przygotowań, sparingów. Nie wykluczam, że w czerwcu będzie w lepszej formie. A ci, którzy ewentualnie mogą go zastąpić, też mogą zawieść, bo nie uważam, że problemem naszej defensywy jest wyłącznie Jan Bednarek. Selekcjoner powinien jednak mieć też odwagę do robienia zmian. Tak jak Kazimierz Górski, który przed mundialem w RFN wysłał na ławkę stopera Mirosława Bulzackiego, a w jego miejsce postawił na dwudziestoletniego Władysława Żmudę. A do Bulzackiego nie było wówczas porównywalnych zastrzeżeń jak teraz do Bednarka… Proszę jednak pamiętać, że Mirek Bulzacki, uczestnik meczu na Wembley, też znalazł się w kadrze na mundial.
Ale był już tylko jako rezerwowy, bo na środku obrony zagrał nieopierzony dwudziestolatek! A najważniejsze, że selekcjoner miał rację. Zagrał pan w siedmiu meczach i był jednym z wielkich odkryć mistrzostw świata.
Kiedyś Kazimierz Górski, kiedy wspominaliśmy mundial z 1974 roku, otwarcie powiedział mi, że podjął wówczas bardzo odważną decyzję. I wie pan, jak mi ją uzasadnił? „Jeżeli jest dobrze, to znaczy, że może być lepiej. Trzeba tylko zaryzykować”. Wobec takich słów pana Kazimierza mogłem tylko z uśmiechem przytaknąć. Przez kolejne dekady wszyscy przyzwyczaili się, że na mundialu w Niemczech grał Żmuda. A ilu trenerów odważyłoby się postawić na młodzieżowca, który w kadrze zdążył zagrać trzy mecze towarzyskie, bez żadnej stawki? Kazimierz Górski postawił też na Andrzeja Szarmacha, co było podobnym zaskoczeniem i również okazało się strzałem w dziesiątkę. Pomocnik Zygmunt Maszczyk także nie grał na Wembley, a na mundialu był jednym z filarów drużyny. Czyli Michał Probierz też musi szukać zmian w kadrze przed EURO? Naturalnie nie chodzi o same zmiany, tylko o jeszcze lepsze opcje, a takie poszukiwania zawsze działają mobilizująco na tych, którzy są w kadrze, i tych, którzy walczą o miejsce, bo widzą, że to jest prawdziwa rywalizacja. Należy podtrzymać to, co już w miarę nieźle zaczęło działać i znacząco poprawić to, co szwankuje. Wiem, łatwo powiedzieć, ale nikt nie zaprzeczy, że musimy iść w tym kierunku. Pamiętajmy, że zagramy we wspaniałym turnieju, jesteśmy szczęściarzami, bo okazuje się, że jednak mogło nas tam zabraknąć. Umiejmy się cieszyć tą chwilą. Nasi nie mają nic do stracenia, nikt nie oczekuje od nich, że będą gromić faworytów, więc brak presji będzie sprzyjał nieco spokojniejszej pracy. Ten luz może się bardzo naszym piłkarzom przydać.
Polacy w Cardiff przez dwie godziny w miarę kontrolowali grę, utrzymywali się przy piłce, nie było w tym cienia strachu. To bardzo istotne, jest mały powiew optymizmu.