PŁAKAŁ RAZEM Z LEGIĄ
Karol Hanke to człowiek wielu talentów i nie ma w tym określeniu najmniejszej przesady. To była dobra przedwojenna lwowska szkoła życia, w której młodzi ludzie oprócz uprawiania sportu na bardzo wysokim poziomie z nie mniejszym zapałem dbali o edukację i wykształcenie. We krwi mieli pracowitość i cierpliwość, więc o skali sukcesu decydowały zdolności. A że Karol Hanke talent miał wszechstronny, do wielkich osiągnięć doszedł w kilku dziedzinach. Był już 30-letnim, bardzo cenionym piłkarzem Pogoni Lwów, z mistrzowskim tytułami na koncie i występami w reprezentacji Polski, gdy kończył studia na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie, uzyskując dyplom lekarza ginekologa-położnika. Wówczas był też już absolwentem kursu instruktorów futbolu – pierwszego, jaki został zorganizowany w Polsce.
Wybitni z Kresów
Będąc rodowitym łodzianinem, w piłkę zaczynał grać w tamtejszym ŁKS. Od 1921 roku przez trzy kolejne edycje występował w finałowych rozgrywkach mistrzostw Polski. Miał dwadzieścia lat, ełkaesiacy w swojej grupie zajęli trzecie miejsce, a w dwumeczu, którego stawką był mistrzowski tytuł, Pogoń Lwów była lepsza od Wisły Kraków, co oznaczało, że drużyna austriackiego trenera Karla Fischera była najlepsza w Polsce po raz drugi z rzędu. Dla bohatera naszej opowieści to bardzo ważny moment w życiu, bo właśnie wtedy zaistniała możliwość przenosin do Pogoni. Już wcześniej chciał rozpocząć studia medyczne we Lwowie, a gdy okazało się, że będzie mógł to połączyć z grą w tak znamienitej drużynie, był zachwycony. To układ, na którym tracił jedynie ŁKS, bo od tej pory musiał sobie radzić bez obiecująco rozwijającego się piłkarza. Tymczasem Pogoń miała już w składzie tak dobrych graczy jak Wacław Kuchar, Mieczysław Batsch i Józef Garbień. Otwierali oni listę strzelców mistrzowskich rozgrywek – w dziewięciu spotkaniach zdobyli łącznie 36 bramek, co daje szokująco wysoką średnią czterech bramek na mecz! Słusznie mówi się o nich, że stworzyli najlepszy ofensywny tercet w dziejach kresowej piłki. Na dodatek świetnie wpisywali się w godną naśladowania tradycję ludzi wszechstronnie utalentowanych, więc również pod tym względem Hanke do nowego towarzystwa doskonale pasował. Zatem Kuchar był po prostu geniuszem sportu, w każdej dyscyplinie, którą zechciał się zajmować – a była to na przykład lekkoatletyka, łucznictwo, gimnastyka, tenis, hokej na lodzie – wybijał się ponad przeciętność i pretendował do statusu reprezentanta kraju. Poza tym był oficerem wojska polskiego i weteranem wojennym.
Garbień tak jak Hanke, tyle że wcześniej, ukończył medycynę na UJK, natomiast Batsch wykształcił się na inżyniera po studiach na Wydziale Mechanicznym Politechniki Lwowskiej.
Pierwsze zwycięstwo w domu Hanke miał być jednym z tych, którzy będą dostarczać piłki do wściekle utalentowanych lwowskich bombardierów, ale też dbać, by nie nabierały rozpędu akcje rywali. Z dostępnych źródeł wynika, że był dość krępej budowy ciała, bo przy wzroście 165 centymetrów ważył 72 kilogramy. Jego ociężałość była jednak pozorna, bo imponował nieustępliwością, umiał chronić piłkę, zwykle trudno mu było ją odebrać, a przy tym wszystkim miał nie tak znowu powszechną umiejętność czytania gry. Na boisku cały czas myślał, chętnie ustawiał kolegów, którzy szybko nabierali do niego zaufania, widząc, że po prostu zna się na rzeczy. Te wszystkie aspekty zadecydowały o zmianie klubu, ale był jeszcze jeden, bardzo nietypowy, ale racjonalny argument.
Otóż w 1924 roku rozgrywki o mistrzostwo Polski zostały zawieszone z uwagi na przygotowania reprezentacji Polski do igrzysk olimpijskich. Wielu piłkarzom pozostawały występy w meczach towarzyskich, czas sprzyjał też ewentualnym transferom. To wtedy Hanke dogadał się z działaczami Pogoni i przeprowadził z Łodzi do Lwowa. Jeszcze jako piłkarz ŁKS – ale już po paryskich igrzyskach – zadebiutował * uwzględnione są mecze i gole tylko w najwyższej klasie rozgrywkowej w danym kraju w kadrze narodowej. Skorzystał przy tym z wyjątkowych okoliczności, bo media donosiły, że na mecz z Turcją z różnych powodów nie przyjechała mniej więcej połowa powołanych piłkarzy, więc awaryjny selekcjoner Ignacy Rosenstock (kapitan związkowy Adam Obrubański, który był także dziennikarzem, przebywał wówczas na wciąż trwających igrzyskach w Paryżu) musiał sięgnąć po dodatkowych zawodników. Łatwo było zaprosić ełkaesiaka Karola Hankego, bo spotkanie odbywało się w Łodzi, na jego stadionie. W kadrze debiutowali wtedy także inny piłkarze ŁKS – Władysław Karasiak i Zygmunt Otto. Nasz zespół wygrał 2:0, a niepozorny mecz z 29 czerwca 1924 roku był pierwszym zwycięstwem Biało-czerwonych w międzypaństwowej konfrontacji w roli gospodarza – w czternastym oficjalnym spotkaniu, a szóstym w Polsce. W bramce stał Emil Görlitz. Wtedy reprezentował jeszcze 1. FC Katowice, ale za chwilę, tak samo jak Hanke, przeniósł się do Pogoni Lwów, która dbała, by mieć coraz mocniejszą drużynę.
Najlepsi w kraju
Nic dziwnego, że w następnych dwóch latach lwowiacy wciąż byli najlepsi w kraju, a ich tytuł z 1926 roku – jeszcze przed startem rozgrywek w formacie ligowym – okazał się ostatnim dla Lwowa w historii mistrzostw Polski (w latach trzydziestych minionego wieku Pogoń trzy razy zajmowała trzecie miejsce). Drużynie nie pomogło odejście w 1925 roku trenera Karla Fischera. Austriak (wrócił jeszcze do Lwowa na niepełny sezon w 1928 roku, ale wtedy zespół zajął szóste miejsce) dostał propozycję pracy we włoskiej Triestinie i pociągnął za sobą dwóch reprezentantów kraju: wspomnianego Görlitza oraz Józefa Słoneckiego. Wówczas w Italii nie istniały jeszcze regularne ligowe rozgrywki, dlatego gracze Pogoni nie stali się pierwszymi Polakami w Serie A, lecz można ich uznać za pierwszych Polaków z zawodowymi kontraktami. Po odejściu ważnych ludzi, trochę siłą rozpędu, Pogoń jeszcze raz została mistrzem, ale potem musiała ustąpić rywalom.
Hanke nadal dostawał powołania do reprezentacji kraju. Uzbierał dziewięć takich meczów. Ostatni raz wystąpił w wygranym w Katowicach starciu ze Szwecją (2:1) 1 lipca 1928 roku, choć jesienią zaliczył jeszcze jeden epizod. Mecz z Czechosłowacją (0:1) na stadionie Sparty Praga z 28 października został jednak potraktowany jako nieoficjalny, w przeciwieństwie do tego rozegranego dzień wcześniej (2:3), który Hanke przesiedział na ławce rezerwowych.
Pożegnanie ze Lwowem
W 1930 roku Karol Hanke został szkoleniowcem akurat mocno przeciętnej, bo zaledwie dziewiątej w tabeli Pogoni. Miał wówczas dopiero 27 lat i wcale nie zamierzał rezygnować z grania. Ta historia najlepiej pokazuje, jaką miał pozycję w drużynie i jakie predyspozycje do trenerskiej pracy, a warto przypomnieć, że w tym samym czasie był w toku wymagających studiów medycznych. Z wszystkim sobie poradził – na renomowanej uczelni zaliczał kolejne egzaminy, dzięki swoim koneksjom zdołał ściągnąć z rodzinnej Łodzi wartościowego gracza ŁKS Wacława Jerzewskiego, sam jako jeden z czterech piłkarzy wystąpił we wszystkich ligowych meczach i zanotował z drużyną sportowy progres, bo awansował na siódme miejsce, a w następnym był tuż za podium – na miejscu czwartym.
W 1932 roku już nie pojawił się na ligowych boiskach, ale cały czas był przy Pogoni. Gdy zespół dwa razy z rzędu zdobył wicemistrzostwo Polski, został poproszony, aby wrócił na trenerską ławkę. Zgodził się, lecz z zastrzeżeniem, że robi to „społecznie”, co oczywiście z perspektywy kibiców nie miało żadnego znaczenia. A ich oczekiwania były wielkie. Dwa srebrne medale obudziły mistrzowskie wspomnienia. We Lwowie uważano, że ich Pogoń znowu powinna usiąść na tronie. Tymczasem zespół wylądował dopiero na szóstej pozycji. Wprawdzie zmagał się z dużymi problemami kadrowymi, a karierę kończył wielki Wacław Kuchar, który na boisku pojawił się tylko w czterech spotkaniach, a jednak była to porażka trenera Karola Hankego, który za chwilę – po dziesięciu latach – wyprowadził się ze Lwowa.
Jedyny spadek Legii
Tym razem zamieszkał w Warszawie, lecz mimo medycznego wykształcenia wciąż ciągnęło go do piłki. Z Legią umówił się na pracę w roli kierownika sportowego. W istocie – znowu „społecznie” – został w 1936 roku trenerem pierwszej drużyny i potem pewnie tego żałował. Zupełnie niechcący zapisał się bowiem w kronikach klubu jako jedyny szkoleniowiec, za którego kadencji zespół został zdegradowany z ekstraklasy. Zgodnie z wytycznymi władz państwowych skutecznie ograniczono finansowanie „cywilów” w wojskowym klubie, co fatalnie wpłynęło na postawę piłkarzy, choć tak całkowicie usprawiedliwiać się ich nie da. Legia gasła w oczach, przegrała siedem kolejnych meczów, a wśród nich były tak dotkliwe porażki jak z 1:5 Wartą Poznań, 2:6 z Garbarnią Kraków i 1:6 z Ruchem Hajduki Wielkie.
Do elity legioniści wrócili dopiero po wojnie, ale Hanke w stolicy zapisywał już inną kartę. Był żołnierzem kampanii wrześniowej i walczył w powstaniu warszawskim, a po wojnie pracował jako lekarz. Zmarł 15 kwietnia 1963 roku. Jego grób znajduje się na Starych Powązkach w Warszawie.