KLUBY KONTRA BARONOWIE. BĘDZIE BURZA Z PIORUNAMI?

To może być starcie wagi ciężkiej. Z jednej strony kluby PKO BP Ekstraklasy, które chcą zniesienia przepisu o wystawianiu młodzieżowców w ligowych meczach, z drugiej zasiadający we władzach PZPN szefowie wojewódzkich związków, którzy mają szansę pokazać, kto tak naprawdę rządzi w polskiej piłce i dlaczego oni.

Tylko w jednej kwestii wszyscy się zgadzają – decyzja powinna zapaść 18 kwietnia, czyli na najbliższym posiedzeniu zarządu PZPN, bo przeciąganie procedury byłoby absurdem. Kluby planujące strategię transferową na nowy sezon muszą wiedzieć, na czym stoją; już teraz jest późno, za chwilę zaczniemy mówić o skandalu. Owszem, w przeszłości stosowna uchwała zarządu była podejmowana jeszcze później, nawet w lipcu, lecz to w najmniejszym stopniu nie oznacza, że należy wzorować się na złej praktyce.

Przypomnijmy, że jeszcze za czasów prezesury Zbigniewa Bońka został wprowadzony obowiązek występowania przynajmniej jednego polskiego piłkarza o zdefiniowanym statusie młodzieżowca w każdej drużynie na ekstraklasowych boiskach. Za kadencji Cezarego Kuleszy przepis został złagodzony – klub nie musi wystawiać młodzieżowca, tyle że w takim wypadku zapłaci karę. Limit to trzy tysiące minut w skali sezonu. Jeżeli minut jest mniej, jest odpowiednio wysoki „mandat”, a pieniądze przelewane są na konto federacji. W najsurowszej wersji sankcja może osiągnąć trzy mln zł. W poprzednim sezonie Raków musiał oddać dwie „bańki”, ale jakoś to przebolał. W końcu zdobył mistrzostwo kraju, a dodatkowa finansowa nagroda (nie wspominając o innych profitach wynikających z tytułu) znacząco przewyższa wysokość grzywny. Tyle że mistrzowskie przychody zgarnia tylko jeden klub, a na podium są tylko trzy miejsca. Poza tym przed startem rozgrywek nie warto księgować sportowego sukcesu, bo można się nieprzyjemnie rozczarować.

W gruncie rzeczy nawet nie o to chodzi. Kluby, nad którymi siłą rzeczy wisi groźba sankcji, jako komercyjne spółki czują się skrępowane w swojej działalności. Skoro na przykład UEFA w rozgrywkach europejskich nie wymaga wystawiania młodzieżowców, tym trudniej zrozumieć, dlaczego tak istotna ingerencja w budowanie meczowego składu jest stosowana w Polsce. W Ekstraklasie w wielu sprawach nie ma jedności, ale są momenty, kiedy kluby umieją działać razem. I wcale nie chodzi o jednomyślność, a o zdobycze demokracji, czyli wypracowanie wspólnego stanowiska popartego przez wyraźną większość. I to udało się osiągnąć.

Ekstraklasa jako ligowa spółka sprzeciwia się przepisowi o młodzieżowcu, natomiast chce, by w zamian za to jeszcze bardziej (w ramach Pro Junior System albo nowej regulacji) nagradzać tych, którzy mimo wszystko sięgają po młodych piłkarzy. Kij – twarde nie, marchewka – mocne tak. Podobny postulat został przedstawiony już kilka tygodni temu i dlatego najważniejsi decydenci w PZPN uznali, że należy go przedyskutować dopiero 18 kwietnia. Dlaczego tak późno? Można się tylko domyślać. Otóż teraz jest czas, by baronowie, czyli prominentni działacze z osławionego „terenu” uzgodnili jednolite stanowisko. Jeżeli tak się stanie, przegłosują, co im się podoba, bo w zarządzie mają bezwzględną większość. W futbolowych władzach są też przedstawiciele klubów Ekstraklasy, więc oni – a już na pewno wiceprezes ds. piłkarstwa profesjonalnego i związany z Rakowem Wojciech Cygan – w najbliższy czwartek będą przekonywać, że narzucanie klubom z najwyższej klasy rozgrywkowej tak daleko ingerujących w sportową działalność przepisów jest szkodliwe. Rzecz jasna na zaprawionych w bojach piłkarskich działaczy żadne argumenty nie muszą zadziałać, jeżeli wcześniej umówią się, że idą razem. W powyższym wariancie efekt byłby więc taki, że przepis o wypłacaniu kary za jazdę bez biletu, znaczy bez młodzieżowca, zostaje, a Ekstraklasa nie pierwszy raz przekonałaby się, że w PZPN jest klientem, który za bardzo nie może się awanturować, bo już nawet z polskiego filmu wiemy, że tacy nie są obsługiwani.

Natomiast nadal inaczej będzie w kwestii wystawiania młodzieżowców w meczach Fortuna 1. Ligi. Tu ciągle jest bezwarunkowy obowiązek. Nie brakuje nawet opinii, by ten limit został zwiększony i trzeba przyznać, że gdyby PZPN naprawdę chciał to zrobić, ewentualny opór pierwszoligowców nie byłby tak duży jak w przypadku Ekstraklasy. Raz, że im niższy szczebel rozgrywek, tym rzeczywiście warto mocniej zabezpieczać interes młodych piłkarzy, a dwa – PZPN na zapleczu Ekstraklasy ma większy wpływ na sytuację finansową klubów. To federacja w ich imieniu handluje prawami marketingowymi oraz telewizyjnymi, ona również z tego tytułu przekazuje im konkretną sumę, którą później dzielą między sobą według przyjętych zasad. I tak się składa, że właśnie na poprzednim, marcowym posiedzeniu zarządu podjęto uchwałę o ustaleniu kwot należnych za sezon 2024/25. Dla klubów I ligi 27 mln złotych, dla II ligi 2,7 mln złotych, dla

III ligi 1,44 mln złotych. Oczywiście ligowa spółka sama zarabia nieporównywalnie większe pieniądze, dlatego w polskim futbolu czuje się podmiotowo. Od czasu do czasu PZPN przypomina jednak 18 klubom, że i tak najważniejsi są baronowie.