Odszyfrowanie starozytnego rzymskiego zwoju

Setki zwojów papirusu z Herkulanum, uszkodzonych i zniekształconych na skutek erupcji Wezuwiusza w 79 roku, stanowią jedyną bibliotekę grecko-rzymską, która przetrwała od starożytności. Naukowcy wykorzystują zaawansowane techniki obrazowania i uczenie maszynowe, aby odkrywać teksty, których ujawnienie przez tysiące lat było niemożliwe.

SKANOWANIE

Poprzednie próby rozwijania zwęglonych, kruchych zwojów prowadziły najczęściej do ich destrukcji. Obecnie nieinwazyjne metody, głównie wysokoenergetyczna mikrotomografia komputerowa (micro-CT), pozwalają uzyskać cyfrowe obrazy 3D o wysokiej rozdzielczości wewnętrznych struktur zwojów bez ich uszkadzania.

WIRTUALNE ROZPAKOWYWANIE

Obraz 3D tworzą dziesiątki tysięcy nałożonych na siebie przekrojów zwoju. Badacze śledzą warstwy zwojów na skanie, a oprogramowanie je ekstrapoluje, aby skompilować siatkę 3D.

Siatka ta jest następnie spłaszczana i mapowana na obraz 2D danej części „rozwiniętego” zwoju.

WYKRYWANIE ATRAMENTU

Określenie miejsc atramentu na zwojach, które umożliwiałyby ujawnienie tekstu, jest trudne, ponieważ zarówno papirus, jak i atrament zawierają węgiel, więc kontrast między nimi na tomogramie jest bardzo mały lub żaden, a zatem tekst trudno dostrzec.

Jednak uczenie maszynowe może sobie poradzić z tym, czego nie rozpoznaje ludzkie oko. Badacze wskazują sztucznej inteligencji obszary, o których wiadomo, że są pokryte atramentem, a które można rozpoznać po spękanej fakturze. SI uczy się, badając te miejsca woksel po wokselu.

ODCZYTYWANIE PRZEZ SI

SI uczy się unikalnych wzorów w obszarach o spękanej fakturze, a także innych subtelnych elementów i wykorzystuje zdobytą wiedzę do badania nowych miejsc, w których ludzkie oko nie dostrzega kontrastu, wzmacniając sygnał z obszarów z atramentem, aby odsłonić tekst niewidziany od tysięcy lat. Efektem konkursu Vesuvius Challenge było ujawnienie 2000 liter z nieznanego dotąd fragmentu tekstu o przyjemności, prawdopodobnie autorstwa Filodemosa.