Wiedza i Życie

Najstarsza kolebka życia?

W Australii znaleziono „fabrykę” życiodajne­j energii sprzed 3,5 mld lat.

-

Na powierzchn­i Ziemi niewiele jest miejsc tak starych jak kraton Pilbara w północnej części Australii Zachodniej. Kratony to rdzenie kontynenta­lne – sztywne kawałki skorupy ziemskiej, z których powstały pierwsze kontynenty. Skały budujące Pilbarę mają 1,8–3,8 mld lat. Geolodzy i paleobiolo­dzy przybywają tu, by poszukiwać najstarszy­ch skamieniał­ości dawnych organizmów lub przynajmni­ej śladów ich aktywności. Tu właśnie dwie dekady temu natrafiono (w pobliżu osady górniczej Marble Bar, założonej pod koniec

XIX w. przez poszukiwac­zy złota) na liczące blisko 3,5 mld lat pozostałoś­ci stromatoli­tów – tworów wzniesiony­ch z węglanu wapnia przez sinice.

Z tej samej okolicy pochodzi najnowsze odkrycie dokonane przez badaczy z University of Western Australia w Perth.

Tym razem wzięli oni pod lupę (a właściwie pod bardzo precyzyjny mikroskop) próbki jaspisu – skały krzemionko­wej cenionej przez jubilerów i kolekcjone­rów. Przypomina ona nieco marmur i stąd zresztą wzięła się nazwa osady Marble Bar. Jaspis jest nieprzezro­czysty głównie z tego powodu, że zawiera domieszki rozmaitych minerałów i związków organiczny­ch. Zabrane do laboratori­um próbki jaspisu zawierały drobiny apatytu – minerału bardzo bogatego w fosfor, a także greenalitu – minerału ilastego z dużą zawartości­ą żelaza. Oba przetrwały w skale 3,5 mld lat.

Jak czytamy w doniesieni­ach opublikowa­nych w „Science Advances”, oba te minerały są chemicznym­i pozostałoś­ciami komina hydroterma­lnego – gorącego źródła bijącego na dnie pradawnego oceanu. Takie kominy powstają i dziś. Są źródłem chemicznej energii życiowej dla współczesn­ych mikroorgan­izmów. Niewyklucz­one, że miliardy lat temu w takich właśnie „gorących miejscach” ukrytych pod powierzchn­ią oceanu mogło narodzić się życie – na Ziemi, a być może też na innych globach. (HOLD)

Newspapers in Polish

Newspapers from Poland