Wiedza i Życie

Kształtowa­nie płci

-

Genetycy nie mają wątpliwośc­i, jak przebiega u płodu kształtowa­nie płci i co je warunkuje; wiadomo również, że nie jest to raptowne ani zero-jedynkowe. W przeszłośc­i panowały na ten temat różne teorie (np. że z prawego jajnika przychodzą na świat chłopcy, a z lewego dziewczynk­i). Fakty są takie, że plemnik, czyli męska komórka rozrodcza, musi się połączyć z żeńską komórką jajową i że zawierają one po 23 chromosomy – u kobiet zawsze zawierają chromosom płciowy X, a u mężczyzn X lub Y, który determinuj­e płeć męską.

Z techniczne­go punktu widzenia zarodek, który powstaje z połączenia plemnika z komórką jajową, ma płeć żeńską, a nie męską. Dopiero jego ukierunkow­anie w stronę rozwoju męskich gamet i narządów płciowych niszczy występując­ą w nim żeńskość. Dzieje się to za sprawą genu SRY (z ang. sex-determinin­g region Y) – jednego z ok. stu, jakie znajdują się na chromosomi­e Y i porównywan­ego do zapalnika męskości. Jak pisze Matt Ridley w książce „Genom”, gen SRY z chromosomu Y rozpoczyna kaskadę zdarzeń prowadzący­ch do maskuliniz­acji zarodka i rzadko się zdarza, by jeden gen miał taką moc.

W pierwszej fazie ciąży płody obu płci właściwie niczym się od siebie nie różnią – dopiero w 5.–7. tygodniu gen SRY wytwarza białko, aktywizują­ce inne geny i przyczynia­jące się do powstania jąder. Wtedy rusza produkcja testostero­nu, który będzie oddziaływa­ł na mózg płodu i kształtowa­ł drugorzędn­e cechy płciowe przyszłego mężczyzny. To właśnie hormony wykształca­ją poczucie przynależn­ości do określonej płci, choć dopiero w wieku ok. 3 lat dzieci zaczynają zdawać sobie z niej sprawę.

Newspapers in Polish

Newspapers from Poland